Eğitim Programı Liderliği Ölçeği
Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının bilimsel araştırmalarda kullanılması için sorumlu yazara araştırmanın amacı ile bilgi notu içeren bir e-posta gönderilerek izin alınması zorunludur.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Bolat, Y., & Baş, M. (2023). İki önemli öğretmenlik mesleği yeterliği: Eğitim programı okuryazarlığı ve eğitim programı liderliği. Yaşadıkça Eğitim, 37(2), 294-330. https://doi.org/10.33308/26674874.2023372541
Geliştiren/Uyarlayan
Yavuz Bolat, Muhammet Baş
Yıl
2023
Kaynak Adı
İki Önemli Öğretmenlik Mesleği Yeterliği: Eğitim Programı Okuryazarlığı ve Eğitim Programı Liderliği
Cilt
37
Sayı
2
Sayfa Aralığı
294-330
Link:
http://journals.iku.edu.tr/yed/index.php/yed/article/view/541
Dosyalar
Makale
PDF
Ölçek Formu
Word
DOI
https://doi.org/10.33308/26674874.2023372541
Sorumlu Yazar
Yavuz Bolat
İletişim
yavuzbolat06@gmail.com
Ölçülen Özellikler
Eğitim Programı Liderliği Yeterlikleri
Alt Boyutlar
Öğretimsel Liderlik, Ölçme ve Değerlendirme Liderliği, Organizasyonel Liderlik, Program Liderliği
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
A. Program Liderliği
1.Eğitim programları temelinde eğitsel liderliğin davranışsal özelliklerini bilirim.
2. Eğitim programları aracılığıyla öğrenen liderlerin mesleki gelişimlerine katkı sağlayabilirim.
3. Eğitim programlarını kullanarak mesleki gelişimi destekleyen liderlik özelliklerini geliştirebilirim.
4. Eğitim programlarının işaret ettiği eğitsel liderliğe ait kurumsal gelişim davranışlarını gösterebilirim.
5. Eğitim programlarının beklediği eğitsel liderlik tutumlarına sahip liderlik davranışı geliştirebilirim.
6.Eğitsel liderlik özellikleri bağlamında eğitim programı liderliği sorumluluklarını yerine getirebilirim.
B. Organizasyonel Liderlik
7.Okul ortamını kurumsal beklentilere göre organize edebilirim.
8. Öğrenme-öğretme ortamlarının organizasyonunu sağlayabilirim.
9. Öğretim süreçlerinin kurumsal organizasyonunu sağlayabilirim.
10. Öğretim elemanlarının ders/konu alanları dağılımlarının organizasyon liderliğini yürütebilirim.
11. Okul ortamında yürütülen ders/konu alanlarının eğitim programlarına uygun bir biçimde yürütülmesinin organizasyonunu sağlayabilirim.
12. Liderlik vizyonu bağlamında kurumsal liderlik organizasyonunu sağlayabilirim.
13. Eğitsel organizasyon yapılarına uygun eğitim programı liderlik görevlerini yerine getirebilirim.
C. Öğretimsel Liderlik
14. Eğitim-öğretim faaliyetlerinin planlanmasında etkin olarak liderlik yapabilirim.
15. Eğitim-öğretim faaliyetlerinin eğitim programlarına uygun biçimde yürütülmesinde liderlik edebilirim.
16. Eğitim-öğretim süreçlerine kurum bağlamında aktif olarak liderlik yapabilirim.
17. Eğitsel organizasyonlarda öğretimsel liderlik yapabilirim.
18. Öğrenme-öğretme süreçlerinde kullanılacak yeni öğretimsel materyallerin kullanılmasında meslektaşlarıma liderlik edebilirim.
19. Öğrenme-öğretme süreçlerinin gelişiminde vizyoner öğretimsel liderlik davranışlarını gösterebilirim.
20. Öğretimsel gelişim boyutlarında kurumsal yapının gelişimi için liderlik rollerini yerine getirebilirim.
21. Öğretimin niteliğini artırmak için eğitim programının vizyonu bağlamında diğer eğitimcilere liderlik edebilirim.
D. Ölçme ve Değerlendirme Liderliği
22. Eğitim programları hedeflerine uygun ölçme ve değerlendirme süreçlerine liderlik edebilirim.
23. Ölçme ve değerlendirme süreçlerinde vizyoner eğitim örgütleri oluşturabilirim.
24. Ölçme ve değerlendirme gruplarının organizasyon liderliğini yürütebilirim.
25. Öğrenen bireylerin ihtiyaçlarını tespit edebilecek ölçme ve değerlendirme liderliği görevlerini yürütebilirim.
26. Ölçme ve değerlendirme faaliyetlerinde yenilikçi yaklaşımlara öncülük eden liderlik davranışları gösterebilirim.
27. Ölçme ve değerlendirme faaliyetlerinde kullanılabilecek yeni yöntem ve tekniklerinin öğrenilmesinde diğer öğretmenlere liderlik edebilirim.
28. Ölçme ve değerlendirme liderliği bağlamında organizasyon gruplarına liderlik edebilirim.
Kimlere Uygulanabilir
Aday Öğretmenler, Bütün Öğretmenler, Eğitimciler, Öğretmenler ve okul yöneticileri
Derecelendirme
5’li Likert (1= hiçbir zaman – 5= her zaman) veya 6’lı derecelendirme (1= hiç katılmıyorum – 6= tamamen katılıyorum)
Ölçek Puanlaması
5’li Likert (1= hiçbir zaman – 5= her zaman) veya 6’lı derecelendirme (1= hiç katılmıyorum – 6= tamamen katılıyorum) biçimde olan ölçme aracında maddelerden en az 28 en fazla 140 puan alınabilir. Ters madde bulunmamaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
5’li Likert (1= hiçbir zaman – 5= her zaman) veya 6’lı derecelendirme (1= hiç katılmıyorum – 6= tamamen katılıyorum) biçimde olan ölçme aracında maddelerden en az 28 en fazla 140 puan alınabilir. Ters madde bulunmamaktadır.
Geçerlik
EPLÖ geliştirme sürecinde elde edilen sonuçlar dikkate alındığında EPLÖ’ye ilişkin özet bilgileri ortaya çıkmıştır. EPLÖ öğretmen, öğretmen adayları ve eğitim liderlerinin eğitim programı liderlikleri yeterliklerini ölçen bir araç olarak geliştirilmiştir. Ölçek 33 maddelik ilk uygulamanın ardından yapılan analizler sonunda 5 maddenin farklı sebeplerden dolayı ölçekten çıkarılması sonucunda 4 faktörlü bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. EPLÖ, KMO değeri 0,891 ve Barlett Küresellik Testleri değerlerinin anlamlılık düzeyi 0.00 olarak hesaplanmıştır. AFA sonucu ölçeğin ortaya çıkan faktör yapısına ait öz değerler ve açıklama varyansları incelendiğinde öz değeri 1,0’den büyük 4 faktörün varlığı tespit edilmiştir. 4 faktörlü bu yapının açıkladığı varyans, toplam varyansın %54.07’sini oluşturduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin dört faktörlü yapısı için yapılan analiz sonunda Crobach Alpha güvenirlik katsayıları sırasıyla birinci faktör için 0.769, ikinci faktör için 0.791, üçüncü faktör 0.801 ve dördüncü faktör için 0.930 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bu değerler EPLÖ’nün iç tutarlılık bakımından güvenilir değerlere sahip olduğunu göstermektedir. EPLÖ’nün tamamı için Cronbach’s Alpha içtutarlılık katsayısı 0.822 olarak hesaplanmıştır. Birinci faktör 6 madde, ikinci faktör 7 madde, üçüncü faktör 8 madde ve dördüncü faktör 7 maddeden meydana gelerek toplamda 28 maddelik bir yapısı bulunmaktadır. Birinci faktör Program Liderliği Boyutu, ikinci faktör Organizasyonel Liderlik Boyutu, üçüncü faktör Öğretimsel Liderlik Boyutu ve dördüncü faktör Ölçme ve Değerlendirme Liderliği Boyutu olarak adlandırılmıştır (Ek 1 Bakınız). EPLÖ geliştirme sürecinde Doğrulayıcı Faktör Analizi yapılarak elde edilen uyum değerleriyle (X2 =295,43; p <0.05; sd = 129; RMSEA = 0.08; SRMR = 0.050; NFI = 0.93; NNFI = 0.88 CFI = 0.90; IFI = 0.83; GFI = 0.86; AGFI = 0.82) ölçeğin dört boyutlu yapısı doğrulamıştır. EPLÖ 5’li Likert tipinde yapıya sahiptir.
Güvenirlik
EPLÖ geliştirme sürecinde elde edilen sonuçlar dikkate alındığında EPLÖ’ye ilişkin özet bilgileri ortaya çıkmıştır. EPLÖ öğretmen, öğretmen adayları ve eğitim liderlerinin eğitim programı liderlikleri yeterliklerini ölçen bir araç olarak geliştirilmiştir. Ölçek 33 maddelik ilk uygulamanın ardından yapılan analizler sonunda 5 maddenin farklı sebeplerden dolayı ölçekten çıkarılması sonucunda 4 faktörlü bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. EPLÖ, KMO değeri 0,891 ve Barlett Küresellik Testleri değerlerinin anlamlılık düzeyi 0.00 olarak hesaplanmıştır. AFA sonucu ölçeğin ortaya çıkan faktör yapısına ait öz değerler ve açıklama varyansları incelendiğinde öz değeri 1,0’den büyük 4 faktörün varlığı tespit edilmiştir. 4 faktörlü bu yapının açıkladığı varyans, toplam varyansın %54.07’sini oluşturduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin dört faktörlü yapısı için yapılan analiz sonunda Crobach Alpha güvenirlik katsayıları sırasıyla birinci faktör için 0.769, ikinci faktör için 0.791, üçüncü faktör 0.801 ve dördüncü faktör için 0.930 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bu değerler EPLÖ’nün iç tutarlılık bakımından güvenilir değerlere sahip olduğunu göstermektedir. EPLÖ’nün tamamı için Cronbach’s Alpha içtutarlılık katsayısı 0.822 olarak hesaplanmıştır. Birinci faktör 6 madde, ikinci faktör 7 madde, üçüncü faktör 8 madde ve dördüncü faktör 7 maddeden meydana gelerek toplamda 28 maddelik bir yapısı bulunmaktadır. Birinci faktör Program Liderliği Boyutu, ikinci faktör Organizasyonel Liderlik Boyutu, üçüncü faktör Öğretimsel Liderlik Boyutu ve dördüncü faktör Ölçme ve Değerlendirme Liderliği Boyutu olarak adlandırılmıştır (Ek 1 Bakınız). EPLÖ geliştirme sürecinde Doğrulayıcı Faktör Analizi yapılarak elde edilen uyum değerleriyle (X2 =295,43; p <0.05; sd = 129; RMSEA = 0.08; SRMR = 0.050; NFI = 0.93; NNFI = 0.88 CFI = 0.90; IFI = 0.83; GFI = 0.86; AGFI = 0.82) ölçeğin dört boyutlu yapısı doğrulamıştır. EPLÖ 5’li Likert tipinde yapıya sahiptir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr