Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. İzin için ayrıca e-posta gönderilmesine gerek yoktur.

---

---

Link: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4812980

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

10 Psikoloji » 128 Kişilik ve Benlik

40 Sosyal ve Beşeri Bilimler » 415 Sosyoloji

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Dalkılıç, M. M. (2025). Çevrim İçi Benlik Sunumu Ölçeği-Uyarlama, geçerlik ve güvenilirlik çalışması. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 36-50.

---

Geliştiren/Uyarlayan: Muhammed Mücahid Dalkılıç

---

Yıl: 2025

---

Kaynak Adı: Çevrim İçi Benlik Sunumu Ölçeği: Uyarlama, Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması

---

Dergi: PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi

---

Cilt: 11

---

Sayı: 1

---

Sayfa Aralığı: 36-50

---

Sorumlu Yazar: Muhammed Mücahid Dalkılıç

---

İletişim: m2dalkilic@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler: benlik kurgusu, Benlik Sunumu, BENLİK SUNUMU TAKTİKLERİ, İdeal ve gerçek benlik

---

Alt Boyutlar: Dijital Benlik, Dramaturjik Benlik, İdeal Benlik, Tutarlı Benlik

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: 1 Çevrim içi ortamlarda istediğim gibi davranmak rahat hissettirir.
2 Dijital ortamlarda en iyi özelliklerimi sergileyebilirim.
3 Çevrim içi olmak kendimi daha iyi ifade etmemi sağlar.
4 Kendimi çevrim içi sunma şeklim gerçek hayatta olduğum kişiden önemli ölçüde farklıdır.
5 Çevrim içi iletişim gerçek hayatta söyleyemediğim şeyleri söylememe olanak tanıyor.
6 Çevrim içi olmayı seviyorum çünkü farklı olmama izin veriyor.
7 Çevrim içiyken olmak istediğim kişi olabileceğimi düşünüyorum.
8 Çevrim içiyken kendimden kaçabiliyorum.
9 Gündelik hayatta benimle konuşmayacak insanlarla çevrim içi ortamlarda konuşabilirim.
10 Belirli çevrim içi ortamlarda sıklıkla farklı kişileri canlandırırım.
11 Çevrim içi ortamlarda düzenli olarak farklı rollerimden yararlanırım.
12 Çevrim içi ortamlarda farklı kimlikleri canlandırmaktan hoşlanırım.
13 Çevrim içi olmak bana yeni bir kimlik oluşturma imkânı verir.
14 Çevrim içi ortama bağlı olarak farklı bir kişi olurum.
15 Çevrim içi ortamdaki kişiliğimin gerçek kişiliğim olduğuna inanıyorum.
16 Siber dünyadaki kişiliğim ile gerçek hayatta olduğum kişinin aynı olduğunu düşünüyorum.
17 Çevrim içi ortamda her zaman kendim olurum.
18 Çevrim içi ortamda gerçek ben değilim.
19 Bana göre yüz yüze iletişim daha kolaydır.
20 Gerçek hayatta kendim olmakta zorlanırım.
21 Çevrim içi olmayı olmamaya tercih ederim.

*4, 18 ve 19. maddeler birden fazla faktörde yük taşıdığı ve binişiklik gösterdiği için ölçekten çıkarılmıştır. Ölçekte ters çevrilerek kodlanan madde bulunmamaktadır.

---

Ölçek Türü: Öz Bildirim

---

Kimlere Uygulanabilir: 18 yaş üstü bireyler, 18-25 Yaş Arası Üniversite Öğrencileri, Gençler-Yetişkinler

---

Derecelendirme: 5'li Likert (1-Kesinlikle Katılmıyorum - 5-Kesinlikle Katılıyorum)

---

Ölçek Puanlaması: Ölçekten alınabilecek puan 18 ile 90 arasında değişmektedir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.)

---

Ölçek Değerlendirmesi: *İfadelerden 10, 11, 12, 13, 14. maddeler “Dramaturjik benlik” faktörünü; 5, 6, 7, 8, 9, 20, 21. maddeler “İdeal benlik” faktörünü; 15, 16, 17. maddeler “Tutarlı benlik” faktörünü; 1, 2, 3. maddeler ise “Dijital benlik” faktörünü oluşturmaktadır. İlgili faktörlerden alınan puan ortalamasına bakılarak örneklem üzerine bir değerlendirmede bulunulabilmesi mümkündür.

---

Çeviri Süreci: Ölçeğin Türkçeye uyarlanması sürecinde, maddelerin dilsel ve kavramsal yeterliliğini sağlamak amacıyla çalışma alanında üç uzman öğretim üyesi, iki ölçme-değerlendirme uzmanı ve bir dil uzmanının görüşleri alınmış, yapılan öneriler doğrultusunda maddeler gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler gerçekleştirilmiştir. Böylece saha araştırmasında uygulanacak olan ölçeğin yüz ve görünüş geçerliliği sağlanmıştır.

---

Geçerlik: Soru formunun geçerliliğini güvence altına almak amacıyla araştırmacının izlemesi gereken çeşitli aşamalar bulunmaktadır. Bu doğrultuda, araştırmada kullanılan nihai formun
hazırlanma sürecinde, çalışma alanında üç uzman öğretim üyesi, iki ölçme-değerlendirme uzmanı ve bir dil uzmanının değerlendirme ve önerileri dikkate alınarak gerekli düzenlemeler gerçekleştirilmiş; ardından, revize edilen formun uygulaması yapılmıştır. Böylece, formun içerik ve kapsam geçerliliği sağlanmaya çalışılmış ve ölçme aracının bilimsel geçerliliği güçlendirilmiştir.

---

Güvenirlik: Bu araştırmada kullanılan Çevrim İçi Benlik Sunumu Ölçeği’nin güvenirliğini belirlemek amacıyla Cronbach Alfa katsayısı esas alınmıştır. Ölçeğe ait güvenilirlik analiz sonuçları Tablo 6’da sunulmuştur. İlgili veriler incelendiğinde; beş maddeden oluşan Dramaturjik Benlik alt boyutunun Cronbach alfa değeri ,926; yedi maddelik İdeal Benlik alt boyutunun ,841; üç maddelik Tutarlı Benlik alt boyutunun ,785 ve yine üç maddelik Dijital Benlik alt boyutunun ,738 olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, ölçeğin tamamını oluşturan 18 madde için hesaplanan toplam Cronbach Alfa değeri ,846 olarak belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle; tüm alt boyutlara ilişkin alfa katsayılarının yanı sıra ölçeğin geneline ait güvenirlik değeri, literatürde sıklıkla referans alınan ,70 sınırının üzerinde yer almaktadır. Bu bağlamda, elde edilen sonuçlar ölçeğin yüksek düzeyde güvenilir olduğunu ve hem alt boyutlarının hem de bütüncül yapısının tutarlı ölçümler sunduğunu göstermektedir.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr