Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. Araştırmanının başlangıcında araştırmanın amacı ile bir bilginin sorumlu yazara e-posta gönderilmesi yeterlidir.

---

---

Link: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2129342

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

60 Sağlık Bilimleri » 603 Dahili Tıp Bilimleri » 640 Hemşirelik » 650 Beslenme ve Diyetetik » 660 Fizyoterapi ve Rehabilitasyon

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Kalaycıoğlu, O., Demir, G., Tokur-Kesgin, M. (2022).  Reliability and validity of the Turkish version of the Subjective Health Complaints Inventory (Subjektif Sağlık Şikayetleri Envanterinin Türkçe versiyonunun güvenirliği ve geçerliliği). Cukurova Medical Journal, 47(1), 366-376. https://doi.org/10.17826/cumj.1035899

---

Geliştiren/Uyarlayan: Oya Kalaycıoğlu, Gökçe DEMİR, Makbule TOKUR KESGİN

---

Yıl: 2022

---

Kaynak Adı: Reliability And Validity Of The Turkish Version of The Subjective Health Complaints Inventory (Subjektif Sağlık Şikayetleri Envanterinin Türkçe Versiyonunun Güvenirliği ve Geçerliliği)

---

Dergi: Cukurova Medical Journal

---

Cilt: 47

---

Sayı: 1

---

Sayfa Aralığı: 366-376

---

DOI: https://doi.org/10.17826/cumj.1035899

---

Sorumlu Yazar: Makbule Tokur Kesgin

---

İletişim: mtkesgin@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler: Sağlık şikayetleri

---

Alt Boyutlar: Alerji, Gastrointestinal şikâyetler, Grip şikâyetleri, Kas iskelet şikâyetleri, Psödonörolojik şikâyetler

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Ölçek Sağlık Problemlerini ve şikayetlerini içeren 29 maddeden oluşmaktadır. Örneğin; Soğuk algınlığı (Nezle), Öksürük, Anksiyete, Alerji vb.

---

Kimlere Uygulanabilir: 18 yaş üstü ve yetişkinler

---

Derecelendirme: Likert tipi 4'lü derecelendirme ölçeği. Sağlık problemleri ve şikâyetleri 0 dan 3’ e kadar numaralandırılmıştır. 0 sağlık sorunu hiç yok, 1 sağlık sorunu çok az var, 2 sağlık sorunu biraz var ve 3 sağlık sorununun ciddi olduğu anlamına gelir.

---

Ölçek Puanlaması: En fazla alınabilecek toplam puan 87’dir

---

Ölçek Değerlendirmesi: Ağırlık: Beş farklı alt ölçek alt ölçeklerdeki her bir öğenin de dahil olduğu ağırlık için ham puanların toplamı faktör analizi ile puanlanması önerilmektedir. Subjektif Sağlık Şikâyetleri Envanteri Norveç’te geliştirilmiştir ancak uluslararası da kullanılmaktadır. Envanter fiziksel ve psikolojik sağlık şikâyetlerini içeren 29 madden oluşur. Katılımcılardan son 30 gün boyunca deneyimlenen sağlık şikâyetlerinin 4’lü ölçekte işaretlemeleri beklenir. 0= hiç şikâyeti yok, 1= çok az şikâyeti var, 2= biraz şikâyeti var, 3= ciddi şikâyeti var. En fazla alınabilecek toplam puan 87’dir. Faktör analizi sonucu 29 madde 5 alt ölçek olarak gruplandırılmıştır.
1. Kas iskelet şikâyetleri 8 maddeden (baş ağrısı, boyun ağrısı, sırt ağrısı, bel ağrısı, kol ağrısı, omuz ağrısı,
migren ve bacak ağrısı) ve toplam 24 alt ölçek puanından oluşmaktadır.
2. Psödonörolojik şikâyetler 7 maddeden (çarpıntı, sıcak basması, uyku problemleri, yorgunluk, baş
dönmesi, anksiyete ve üzüntü/depresyon) ve en fazla 21 alt ölçek puanından oluşmaktadır.
3. Gastrointestinal şikâyetler 7 maddeden (mide yanması, mide rahatsızlığı, ülser/hazımsızlık, mide ağrısı, gaz rahatsızlığı, ishal ve kabızlık) ve en fazla 21 alt ölçek puanından oluşmaktadır.
4. Alerji 5 madde (astım, solunum güçlüğü, egzama, alerji ve göğüs ağrısı) ve en fazla 15 alt ölçek puanı
5. Grip şikâyetleri 2 madde (soğuk algınlığı/grip ve öksürük) ve en fazla 6 alt ölçek puanından oluşmaktadır.
Toplam puan hem süre hem de ağırlık dikkate alınarak ayrıca da hesaplanabilir. Toplam puanı elde etmek için ağırlık (0-3 üzerinde tek öğe) süre(gün sayısı /10) ile çarpılarak puanlanır. Hem ağırlık hem de süre de eşit ağırlık elde etmek için 10 a bölünmelidir. Maksimum puan ağırlık/ süre kas iskelet ağrısı için 72, Psödonöroloji ve gastrointestinal problemler için 63, allerji için 45 ve nezle için 18. (30 gün boyunca sorunu kaç kez yaşadığını soruyor. 0-30 arasındaki rakamı madde puanı ile çarpıyor. Çıkan rakamı her alt skalaya göre ortalamasını alıyor)

---

Çeviri Süreci: İngilizceyi iyi bilen hemşirelik alanında üç, tıp fakültesinden iki öğretim üyesi tarafından Subjektif Sağlık Şikayetleri (SCH) Ölçeği Türkçe’ye çevrildi. Bu çeviriler araştırmacılar tarafından değerlendirilerek maddeler üzerinde fikir birliğine varıldı. SCH’nin fikir birliğine varılmış Türkçe metni bir dil uzmanı tarafından tekrar İngilizceye çevrildi. Başka bir dil bilimci ve hemşirelik öğretim üyesi tarafından geri çevrilmiş olan ölçek ile ölçeğin orjinali karşılaştırılarak aralarında bir fark olmadığı anlaşıldı. Ölçeğin Türkçe versiyonu araştırma örneklemi dışında kalan 30 kişiye uygulanarak denendi ve her madde anlaşılır bulundu.

---

Geçerlik: 29 maddeden oluşan Türkçe SHC envanteri kabul edilebilir içerik geçerliliği, yapı geçerliliği ve iç tutarlılık güvenilirliği göstermiştir (Cronbach alfa = 0.905). Doğrulayıcı faktör analizi, ölçeğin orijinal beş boyutlu yapısını doğrulamıştır. Model uyum indeksleri, iyi bir model-veri uyumunu göstermiştir: normlu ki-kare değeri 1.488 (χ2 = 513.423, df=345); yaklaşık hataların ortalama karekökü 0.045; karşılaştırmalı uyum indeksi 0.939 ve standartlaştırılmış kök ortalama kare hatası 0.060 olarak elde edilmiştir.

---

Güvenirlik: 29 maddeden oluşan Türkçe SHC envanteri kabul edilebilir içerik geçerliliği, yapı geçerliliği ve iç tutarlılık güvenilirliği göstermiştir (Cronbach alfa = 0.905). Doğrulayıcı faktör analizi, ölçeğin orijinal beş boyutlu yapısını doğrulamıştır. Model uyum indeksleri, iyi bir model-veri uyumunu göstermiştir: normlu ki-kare değeri 1.488 (χ2 = 513.423, df=345); yaklaşık hataların ortalama karekökü 0.045; karşılaştırmalı uyum indeksi 0.939 ve standartlaştırılmış kök ortalama kare hatası 0.060 olarak elde edilmiştir.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr