Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. İzin için ayrıca e-posta gönderilmesine gerek yoktur.

---

---

Link: https://drive.google.com/file/d/1ghMbMIWg3w1BDx9xC7urU6fSyg4jByzY/view

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

10 Psikoloji » 140 Kişilerarası İlişkiler » 142 Sosyal Beceriler » 180 Siber Psikoloji

---

Kaynak Türü: Bildiri Kitabı

---

Kaynak/Referans:

Aydın, M. Ş. (2025, 4-5 Temmuz). Gençlerin siber dedikoduya ilişkin tutumları: Siber Dedikodu Ölçeği-Ergen Formunun Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Proceeding Book of 4th ICTAR.

---

Geliştiren/Uyarlayan: Muhammed Şükrü Aydın

---

Yıl: 2025

---

Kaynak Adı: PROCEEDING BOOK OF 4TH INTERNATIONAL CONFERENCE ON TRENDS IN ADVANCED RESEARCH ICTAR 2025

---

Sayfa Aralığı: 109-116

---

Kitap Adı: PROCEEDING BOOK OF 4TH ICTAR 2025

---

Kaçıncı Baskı: 1

---

Basım Yeri: Konya

---

Yayınevi: All Sciences Academy

---

Sorumlu Yazar: Muhammed Şükrü Aydın

---

İletişim: muhammed.aydin@selcuk.edu.tr

---

Ölçülen Özellikler: Siber dedikodu

---

Alt Boyutlar: Arkadaşlarla İlişkiler, Başkalarını Etkileme

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Arkadaşlarla İlişkiler Alt boyutu (5 madde)
-Sosyal ağlardaki (örn, WhatsApp, Instagram) bir gruba katılmak için başka arkadaşlarım hakkında yorumlarda bulundum.
-Sosyal ağlarda başkaları hakkında konuşuyorum çünkü bu beni arkadaş grubuma daha yakın hissettiriyor.
-Bir arkadaşıma kızdığımda, bunu sosyal ağlarda anlatırım.
-Farkında olmadan sosyal ağlarda başka bir kişi hakkında olumsuz şeyler söyledim.
-Bir arkadaşımın sırrını sosyal ağlarda başkalarıyla paylaştım.

Başkalarını Etkileme Alt boyutu (2 madde)
-Bir grubun arkadaşım hakkındaki fikrini değiştirmesini sağlamak için sosyal ağlarda o arkadaşım hakkında bir şeyler anlattım.
-Başkaları hakkında duyduğum hikâyeleri arkadaşlarımla paylaşmak için sosyal ağları (örn, WhatsApp, Instagram) kullanırım.

Toplam 7 maddeden olışmaktadır.

---

Kimlere Uygulanabilir: 10-17 yaş arası ergenler

---

Derecelendirme: 5'li likert (0= hiçbir zaman, 4= her zaman)

---

Ölçek Puanlaması: Ölçek toplam 7 maddeden oluşmaktadır. Ölçekten ters madde bulunmamaktadır. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 0; en yüksek puan ise 28'dir. Ölçekten alınan yüksek puanlar siber dedikoduya yönelik tutumların arttığını ve olumlu olduğunu göstermektedir.

---

Ölçek Değerlendirmesi: Ölçek toplam puan üzerinden değerlendirilmektedir. Her maddeden 0-4 arası puan alınabilmekte, puanlar toplamda 0-28 arasında değişebilmektedir. Alt boyutlar ayrı ayrı ele alınabileceği gibi toplam puan üzerinden de ölçüm yapılabilir.

---

Geçerlik: Siber Dedikodu Ölçeği-Ergen Formunun yapı geçerliğini incelemek üzere ilk aşamada madde analizi yapılmış ve analiz sonucunda değerlerin .60 ile .94 arasında değiştiği görülmüştür. AFA için faktör çıkarma yöntemi olarak temel bileşenler analizi, döndürme tekniği olarak varimax yöntemi kullanılarak ölçeğin yapı geçerliği test edilmiştir. Veri analizinde belirtilen aşamalar takip edilerek gerçekleştirilen analizlerde, döndürme sonrası bileşen matrisinin incelenmesi sonucu birden fazla faktöre yüklendiği veya .30’un altında faktör yükü olan 2 madde (8. ve 9. maddeler) ölçekten çıkarılmıştır. Ölçeğin son halini oluşturan geriye kalan 7 maddenin faktör yükleri .30’un üzerinde çıkmış ve maddeler iki faktöre yüklenmiştir.

Ölçeğin ölçüt geçerliği, aynı yapıyı ölçtüğü düşünülen Siber Zorbalık Ölçeği ile korelasyonları incelenerek ele alınmıştır. Siber Dedikodu Ölçeği toplam puanlarının .54; arkadaşlarla ilişkiler alt boyutunun .42; başkalarını etkileme alt boyutunun ise .37 olduğu bulunmuştur.

---

Güvenirlik: Siber Dedikodu Ölçeği-Ergen Formunun iki faktörden oluşan nihai hali ile yürütülen güvenirlik analizleri kapsamında iç tutarlılık katsayıları hesaplanmıştır. Analizler sonucunda Cronbach Alpha katsayıları tüm ölçek için .87, arkadaşlarla ilişkiler alt boyutu için .90; başkalarını etkileme alt boyutu için ise .67 olarak görülmüştür. Ölçeğin test-tekrar test güvenirliği kapsamında 81 katılımcı ile on gün arayla yapılan test-tekrar uygulamalarına ilişkin korelasyon sonuçları ise .78 olarak yüksek düzeyde anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya koymuştur.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr