Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. İzin için ayrıca e-posta gönderilmesine gerek yoktur.

---

---

Link: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/ijn.70046

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

60 Sağlık Bilimleri » 606 Halk Sağlığı » 644 Halk Sağlığı Hemşireliği

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Uzun SU, Mut ANU, Çöl M. (2025). Breast Cancer Awareness Scale: Turkish validity and reliability study among adult women. Int J Nurs Pract., 31(5). e70046.

---

Geliştiren/Uyarlayan: Süleyman Utku Uzun, Ayşe Nur Usturalı Mut, Meltem Çöl

---

Yıl: 2025

---

Kaynak Adı: Breast Cancer Awareness Scale: Turkish Validity and Reliability Study Among Adult Women

---

Dergi: International Journal of Nursing Practice

---

Cilt: 31

---

Sayı: 5

---

Sayfa Aralığı: e70046

---

DOI: https://doi.org/10.1111/ijn.70046

---

Sorumlu Yazar: S. Utku UZUN

---

İletişim: utkuuzun402@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler: Meme Kanseri, Meme Kanseri Farkındalığı, Meme Kanseri Farkındalık Ölçeği

---

Alt Boyutlar: Meme Kanseri Belirti ve Semptomlar Bilgisi, Meme Kanseri Farkındalığı ile İlgili Sağlık Davranışı, Meme Kanseri Risk Etmenleri Bilgisi, Meme Kanseri Taramasında Engeller, Meme Kanserini Önlemeye Yönelik Tutum

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Faktör 1: Risk Etmenleri Bilgisi (knowledge of risk factors) (9 soru),
Faktör 2: Belirti ve Semptomlar Bilgisi (knowledge of signs and symptoms) (8 soru),
Faktör 3: Meme Kanserini Önlemeye Yönelik Tutum (attitude to breast cancer prevention) (6 soru),
Faktör 4: Meme Kanseri Taramasında Engeller (barrier of breast screening) (4 soru),
Faktör 5: Meme Kanseri Farkındalığı ile İlişkili Sağlık Davranışı (health behaviour related to breast cancer awareness) (7 soru)

---

Ölçek Türü: Öz Bildirim

---

Kimlere Uygulanabilir: 18 yaş üzeri yetişkin kadınlar

---

Derecelendirme: Faktör 1 ve Faktör 2’de yer alan sorular evet/hayır/bilmiyorum şeklindedir. Faktör 3 ve Faktör 4’de yer alan sorular 5’li Likert tipinde (Kesinlikle katılmıyorum ile Kesinlikle katılıyorum arasında değişen şeklinde) • Faktör 5’te yer alan sorular 5’li sıklık ölçeği

---

Ölçek Puanlaması: Faktör 1: Risk Etmenleri Bilgisi (knowledge of risk factors) (9 soru),
Faktör 2: Belirti ve Semptomlar Bilgisi (knowledge of signs and symptoms) (8 soru),
Faktör 3: Meme Kanserini Önlemeye Yönelik Tutum (attitude to breast cancer prevention) (6 soru),
Faktör 4: Meme Kanseri Taramasında Engeller (barrier of breast screening) (4 soru),
Faktör 5: Meme Kanseri Farkındalığı ile İlişkili Sağlık Davranışı (health behaviour related to breast cancer awareness) (7 soru)

• Faktör 1 ve Faktör 2’de yer alan sorular evet/hayır/bilmiyorum şeklinde ölçülmektedir. Bu faktörlerdeki sorulara verilen cevaplar “Evet” seçeceğini işaretleyenler için 2 puan; “Bilmiyorum” seçeceğini işaretleyenler için 1 puan ve “Hayır” seçeceğini işaretleyenler için 0 puan olarak puanlanmaktadır.

• Faktör 1’den alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 18’dir. Faktör 1’den alınan puanın yüksek olması kadının meme kanseri risk faktörleri konusundaki bilgisinin yüksek olduğu anlamına gelir.

• Faktör 2’den alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 16’dır. Faktör 2’den alınan puanın yüksek olması kadının meme kanseri belirti ve semptomları konusundaki bilgisinin yüksek olduğu anlamına gelir.

• Faktör 3 ve Faktör 4’de yer alan sorular 5’li Likert tipine göre (Kesinlikle katılmıyorum ile Kesinlikle katılıyorum arasında değişen şeklinde) değerlendirilmektedir.

• Faktör 3’te yer alan sorulara verilen cevaplara “Kesinlikle Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan; “Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan; “Kararsızım” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan ve “Kesinlikle Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere ise 4 puan verilmektedir. Faktör 3’ten alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 24’tür. Faktör 3’ten alınan puanın yüksek olması kadının meme kanserini önlemeye yönelik tutumunun olumlu yönde yüksek olduğu anlamına gelir.

• Faktör 4’te yer alan sorulara verilen cevaplara “Kesinlikle Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “Kararsızım” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Kesinlikle Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere ise 0 puan verilmektedir. Faktör 4’ten alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 16’dır. Faktör 4’ten alınan puan yüksek olması kadının meme kanseri taramasının önündeki engellerin düşük olduğu anlamına gelir.

• Faktör 5’te yer alan sorular 5’li sıklık ölçeği kullanılarak değerlendirilmektedir. Faktör 5’te yer alan 1. ve 2. sorularda “5-7 gün” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan; “3-4 gün” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan; “1-2 gün” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Nadiren (ayda yaklaşık 1-2 kez)” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan verilmektedir. Faktör 5’te yer alan 3. ve 4. sorularda ise “5-7 gün” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “3-4 gün” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “1-2 gün” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Nadiren (ayda yaklaşık 1-2 kez)” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan verilmektedir. Faktör 5’te yer alan 5. soruda “Her zaman” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “Genellikle” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “Bazen” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Nadiren” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan verilmektedir. Faktör 5’te yer alan 6. ve 7. soruda “Yılda bir kez” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “2 yılda bir” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “3 yılda bir” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “4 ve üzeri yılda bir” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan verilmektedir. Faktör 5’ten alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 28’dir. Faktör 5’ten alınan puanın yüksek olması kadının meme kanseri farkındalığı ile ilişkili sağlık davranışının olumlu yönde yüksek olduğu anlamına gelir.

MKFÖ kategorik değil sürekli bir ölçektir. Kesme noktası bulunmamaktadır. Her bir sorudan elde edilen puanlar toplanarak kişinin toplam meme kanseri farkındalık puanı hesaplanmaktadır. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 0 ve en yüksek puan ise 102’dir. Alınan puan ne kadar yüksekse meme kanseri farkındalık düzeyi de o kadar yüksek demektir.

---

Ölçek Değerlendirmesi: Faktör 1: Risk Etmenleri Bilgisi (knowledge of risk factors) (9 soru),
Faktör 2: Belirti ve Semptomlar Bilgisi (knowledge of signs and symptoms) (8 soru),
Faktör 3: Meme Kanserini Önlemeye Yönelik Tutum (attitude to breast cancer prevention) (6 soru),
Faktör 4: Meme Kanseri Taramasında Engeller (barrier of breast screening) (4 soru),
Faktör 5: Meme Kanseri Farkındalığı ile İlişkili Sağlık Davranışı (health behaviour related to breast cancer awareness) (7 soru)

• Faktör 1 ve Faktör 2’de yer alan sorular evet/hayır/bilmiyorum şeklinde ölçülmektedir. Bu faktörlerdeki sorulara verilen cevaplar “Evet” seçeceğini işaretleyenler için 2 puan; “Bilmiyorum” seçeceğini işaretleyenler için 1 puan ve “Hayır” seçeceğini işaretleyenler için 0 puan olarak puanlanmaktadır.

• Faktör 1’den alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 18’dir. Faktör 1’den alınan puanın yüksek olması kadının meme kanseri risk faktörleri konusundaki bilgisinin yüksek olduğu anlamına gelir.

• Faktör 2’den alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 16’dır. Faktör 2’den alınan puanın yüksek olması kadının meme kanseri belirti ve semptomları konusundaki bilgisinin yüksek olduğu anlamına gelir.

• Faktör 3 ve Faktör 4’de yer alan sorular 5’li Likert tipine göre (Kesinlikle katılmıyorum ile Kesinlikle katılıyorum arasında değişen şeklinde) değerlendirilmektedir.

• Faktör 3’te yer alan sorulara verilen cevaplara “Kesinlikle Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan; “Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan; “Kararsızım” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan ve “Kesinlikle Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere ise 4 puan verilmektedir. Faktör 3’ten alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 24’tür. Faktör 3’ten alınan puanın yüksek olması kadının meme kanserini önlemeye yönelik tutumunun olumlu yönde yüksek olduğu anlamına gelir.

• Faktör 4’te yer alan sorulara verilen cevaplara “Kesinlikle Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “Katılmıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “Kararsızım” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Kesinlikle Katılıyorum” seçeneğini işaretleyenlere ise 0 puan verilmektedir. Faktör 4’ten alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 16’dır. Faktör 4’ten alınan puan yüksek olması kadının meme kanseri taramasının önündeki engellerin düşük olduğu anlamına gelir.

• Faktör 5’te yer alan sorular 5’li sıklık ölçeği kullanılarak değerlendirilmektedir. Faktör 5’te yer alan 1. ve 2. sorularda “5-7 gün” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan; “3-4 gün” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan; “1-2 gün” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Nadiren (ayda yaklaşık 1-2 kez)” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan verilmektedir. Faktör 5’te yer alan 3. ve 4. sorularda ise “5-7 gün” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “3-4 gün” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “1-2 gün” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Nadiren (ayda yaklaşık 1-2 kez)” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan verilmektedir. Faktör 5’te yer alan 5. soruda “Her zaman” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “Genellikle” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “Bazen” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “Nadiren” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan verilmektedir. Faktör 5’te yer alan 6. ve 7. soruda “Yılda bir kez” seçeneğini işaretleyenlere 4 puan; “2 yılda bir” seçeneğini işaretleyenlere 3 puan; “3 yılda bir” seçeneğini işaretleyenlere 2 puan; “4 ve üzeri yılda bir” seçeneğini işaretleyenlere 1 puan ve “Asla” seçeneğini işaretleyenlere 0 puan verilmektedir. Faktör 5’ten alınabilecek en düşük puan 0 en yüksek puan ise 28’dir. Faktör 5’ten alınan puanın yüksek olması kadının meme kanseri farkındalığı ile ilişkili sağlık davranışının olumlu yönde yüksek olduğu anlamına gelir.

MKFÖ kategorik değil sürekli bir ölçektir. Kesme noktası bulunmamaktadır. Her bir sorudan elde edilen puanlar toplanarak kişinin toplam meme kanseri farkındalık puanı hesaplanmaktadır. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 0 ve en yüksek puan ise 102’dir. Alınan puan ne kadar yüksekse meme kanseri farkındalık düzeyi de o kadar yüksek demektir.

---

Geçerlik: Meme Kanseri Farkındalık Ölçeği’nin dil ve kapsam geçerliliği sonrası, doğrulayıcı faktör analizleri (DFA) yapılmıştır. DFA sonucunda birinci düzey uyum indeksleri SRMR=0,079, GFI=0,956, RMSEA=0,056, CFI=0,954, NNFI=0,951 olarak; ikinci düzey uyum indeksleri ise SRMR=0,080, GFI=0,954, RMSEA=0,057, CFI=0,952, NNFI=0,949 olarak bulunmuştur. Uyum indeksleri sonuçları mükemmel veya kabul edilir düzeylerdedir.

---

Güvenirlik: Meme Kanseri Farkındalık Ölçeği’nin güvenilirliği için hesaplanan Cronbach alfa katsayısı 0,907 iken, alt ölçeklerde ise 0,752 ile 0,907 arasında değişmektedir.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr