Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum Ölçeği

Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. Araştırmanının başlangıcında araştırmanın amacı ile bir bilginin sorumlu yazara e-posta gönderilmesi yeterlidir.

Makale

İNDİR

Ölçek Formu

İNDİR

Link: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4692827

Ölçek Çeşidi: Geliştirme

Kategori(ler):

10 Psikoloji » 145 Aile İlişkileri, Ebeveynlik ve Aile Danışmanlığı

40 Sosyal ve Beşeri Bilimler » 410 Sosyal Hizmetler » 415 Sosyoloji

Kaynak Türü: Makale

Kaynak/Referans:

Türk, A., & Ervüz, C. (2025). Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum Ölçeği: Ölçek geliştirme çalışması. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 25(3), 1218-1232. https://doi.org/10.11616/asbi.1658366

Geliştiren/Uyarlayan: Ahmet TÜRK, Cezmi ERVÜZ

Yıl: 2025

Kaynak Adı: Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması

Dergi: Abant Sosyal Bilimler Dergisi

Cilt: 25

Sayı: 3

Sayfa Aralığı: 1218-1232

DOI: https://doi.org/10.11616/asbi.1658366

Sorumlu Yazar: Ahmet TÜRK

İletişim: shu.ahmetturk@gmail.com

Ölçülen Özellikler: Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum

Alt Boyutlar: Bireysel Katkı ve Çocuk Refahı, Toplumsal Katkı ve Dayanışma

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: 2-Her çocuğun bir aile ortamına ihtiyaç duyduğunu düşünüyorum.
5- Koruyucu aile olmak, bir insanın hayatını değiştirmek için önemli bir fırsattır.
10-Koruyucu aile olmak bireylerin sorumluluk bilincini artırır.
15- Koruyucu aile olmak, toplumsal dayanışmayı artırır.
17- Koruyucu aileler, çocuklara ihtiyaç duydukları sevgi ve şefkati sağlar

Ölçek Türü: Öz Bildirim (Kendini Değerlendirme) Ölçeği

Kimlere Uygulanabilir: 18 yaş ve üzeri yetişkinler

Derecelendirme: 1=Kesinlikle Katılmıyorum, 2=Katılmıyorum, 3=Kararsızım, 4=Katılıyorum 5=Tamamen Katılıyorum

Ölçek Puanlaması: Ölçekte ters kodlanan madde bulunmamaktadır. Ölçeğin hem alt boyutlarından hem de tümünden ortalama toplam puan elde edilebilmektedir.

Ölçek Değerlendirmesi: Ölçekten elde edilen ortalama puanın yüksekliği, bireylerin koruyucu aileliğe yönelik daha olumlu bir tutuma sahip olduğunu göstermektedir. Bireysel Katkı ve Çocuk Refahı boyutu, koruyucu aileliğin birey ve çocuk üzerindeki doğrudan etkilerine odaklanan maddeleri içermektedir. Toplumsal Katkı ve Dayanışma boyutu, koruyucu aileliğin toplumdaki etkilerini ve toplumsal algıyı ölçmeye yönelik maddeler içermektedir.

Geçerlik: 18 maddelik yapı ile yapılan açımlayıcı faktör analizinde, KMO değerinin 0,97 ve Bartlett Küresellik testinin (χ2=5210,230; p<0,01) anlamlı olduğu belirlenmiştir. İki faktörlü ölçek yapısının faktör yükleri 0,677ile 0,961 arasında değişirken, toplam varyansın %72,61’ini açıkladığı bulunmuştur. 18 maddeli ve 2 faktörlü yapının öngördüğü teorik yapının doğruluğunu test etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. DFA sonuçlarına ilişkin tahmin değerleri incelendiğinde standardize edilmiş faktör yüklerinin 0,71 ile 0,89 arasında değiştiği (≤0,50) tespit edilmiş olup böylece gözlenen değişkenin gizil değişkeni yeterince temsil ettiği saptanmıştır. DFA analizinde modelin verilerle uyumunu değerlendirmek amacıyla Ki-kare indeksi kullanılmıştır ve elde edilen sonuç (χ2=442,851; sd=132; p<0,001) modelin anlamlı olduğunu ortaya koymaktadır. χ2/sd=3,355 olup bu değer, modelin iyi bir uyum gösterdiğini (χ2/sd<5) ifade etmektedir (Anderson ve Gerbing, 1984). Modelin örneklem ile uyumluluğunu gösteren RMSEA=0,070 değeri kabul edilebilir aralıktadır (Browne ve Cudeck, 1992). Ayrıca, AGFI=0,876; GFI=0,904; NFI=0,949; CFI=0,964;IFI=0,964 ve TLI=0,958 değerleri de iyi ve kabul edilebilir seviyelerde bulunmaktadır (Chan ve Sun, 2019;Schermelleh-Engel vd., 2003; Sürücü vd., 2021). “Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum Ölçeği”nin beklenen yapısıyla bir dış ölçüt arasındaki ilişkisini değerlendirebilmek amacıyla, bireylerin evlat edinmeye yönelik tutumlarını ölçen “Evlat Edinmeye Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. evlat edinmeye yönelik tutum ile bireysel katkı ve çocuk refahı (r=0,757; p<0,01), toplumsal katkı ve dayanışma(r=0,642; p<0,01) ve koruyucu aileliğe yönelik tutum (r=0,753; p<0,01) arasında güçlü ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu araştırma kapsamında geliştirilen “Koruyucu Aileye Yönelik Tutum Ölçeği”nin ölçüt geçerliliği kanıtlanmıştır.

Güvenirlik: Güvenilirlik analizleri ölçeğin yüksek düzeyde iç tutarlılığa ve ayırt ediciliğe sahip olduğunu göstermiştir. Ayırt ediciliğe ilişkin yapılan analiz sonucunda bireysel katkı ve çocuk refahı boyutu (t(256)=26,911; p<0,001),toplumsal katkı ve dayanışma boyutu (t(256)=19,750; p<0,001) ve koruyucu aileye yönelik tutum ölçeği(t(256)=27,360; p<0,001) puan ortalamalarının uç gruplar açısından anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Bu bulgular, ölçeğin bireylerin koruyucu aileliğe yönelik tutumlarını etkin bir şekilde ayırt edebildiğini ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir.
Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum Ölçeği ve alt boyutları için Cronbach’s Alpha Katsayısı hesaplaması yapılarak iç tutarlık düzeyleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar Cronbach’s Alpha katsayısının Koruyucu Aileliğe Yönelik Tutum Ölçeği’nin tümü için α=0,97; Bireysel Katkı ve Çocuk Refahı alt boyutu için α=0,96 ve Toplumsal Katkı ve Dayanışma alt boyutu için α=0,93 olduğunu göstermektedir. Bu değerler ölçeğin maddelerinin birbirleriyle uyumlu olduğunu ve ölçüm aracının oldukça yüksek bir iç tutarlılığa sahip olduğunu ortaya koymaktadır (George ve Mallery, 2010)

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr