Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının bilimsel araştırmalarda kullanılması için sorumlu yazara araştırmanın amacı ile bilgi notu içeren bir e-posta gönderilerek izin alınması zorunludur.

---

---

Link: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hutfd/issue/83595/1429054

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

60 Sağlık Bilimleri » 603 Dahili Tıp Bilimleri » 606 Halk Sağlığı » 640 Hemşirelik

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Beyazgül, B., Acar, U., Şahin, A., & Koruk, İ. (2024). Öz Bakım Envanteri’nin Türkçe Geçerliği ve Güvenirliği. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 21(1), 61-66. https://doi.org/10.35440/hutfd.1429054

---

Geliştiren/Uyarlayan: Burcu Beyazgul, Ufuk Acar, Abdurrahman Şahin, İbrahim Koruk

---

Yıl: 2024

---

Kaynak Adı: Öz Bakım Envanteri'nin Türkçe Geçerliği ve Güvenirliği

---

Dergi: Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

---

Cilt: 21

---

Sayı: 1

---

Sayfa Aralığı: 61-66

---

DOI: https://doi.org/10.35440/hutfd.1429054

---

Sorumlu Yazar: Burcu Beyazgül

---

İletişim: bbeyazgul63@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler: 18-65 yaş

---

Alt Boyutlar: Bölüm A, Bölüm B, Bölüm C

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Bölüm A: 1’den 8’e kadar toplam 8 sorudan oluşmaktadır.
Bölüm B: 9’dan 14’e kadar toplam 6 sorudan oluşmaktadır.
Bölüm C: 15’ten 20’ye kadar toplam 6 sorudan oluşmaktadır.

---

Ölçek Türü: Öz Bildirim

---

Kimlere Uygulanabilir: 18 yaş üstü bireyler

---

Derecelendirme: Envanter 5’li likert tipindedir. Soruların cevapları (14 ve 20. soru hariç) asladan daimaya doğru giden ve 1 ile 5 arasında kodlanan bir form şeklindedir. 14.soru: Bir hastalık belirtisi yaşadığınız en son zamanı düşünün. Bu durumun hastalık belirtisi olup olmadığını ne kadar hızlı anladınız? 0 anlamadım, 1-2 çabuk değil, 3 biraz çabuk, 4-5 çok çabuk şeklinde cevaplanmaktadır. 20.Soru: 0 bir şey yapmadım, 1-2 emin değilim, 3 biraz eminim, 4-5 çok eminim şeklinde cevaplanmaktadır.

---

Ölçek Puanlaması: Envanterde toplamda en az 18, en fazla 100 puan alınmaktadır. Alınan puan 100’e yaklaştıkça öz bakım artmaktadır. Envanterin genel değerlendirmesinde; puan arttıkça öz bakım yüksek, puan azaldıkça öz bakım düşük olarak ifade edilmektedir

---

Ölçek Değerlendirmesi: Envanter 18 yaş üstü bireylerde özbakım düzeyini belirlemede kullanılabilir.

---

Çeviri Süreci: Sorular İngilizce’den Türkçe’ye ana dili Türkçe olan çevirmenler (2 kişi) tarafından çevrildi. Daha sonra ön değerlendirmesi yapılıp, ana dili İngilizce olan başka çevirmenlerce (2 kişi) İngilizce’ye çevrilip sağlaması yapıldı. Çeviri kısmı sonlandırıldıktan sonra envanteri geliştirenlerle Türkçe ve İngilizce son halleri paylaşılıp, görüşleri alındı.

---

Geçerlik: Maddelerin faktör yapılarına uygunluğunu ve bu faktörler ile yapının yeterince temsil gücünü test etmek için ise, Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapıldı. Envanterin orijinal formunun üç boyutlu yapısının Türkçe örnekleminde doğrulanıp doğrulanmayacağını ortaya koymak üzere DFA yapıldı. Fit indekslerini daha iyi hale getirebilmek ve yapıyı daha iyi temsil edebilmek amacıyla modifikasyon yapılmasına karar verildi. AMOS programı ile 20 maddeye ait covariance matrix dosyası hazırlandı. Dosyada önerilen modifikasyon seçenekleri arasından X2/sd değerini en çok azaltacağı savlanan 6 modifikasyon seçeneği (A2-A7, A3-A4, A5- A8, B5-B6, C3-C4 ve C5-C6 arasında) tercih edilerek, 6 adet modifikasyon yapıldı. Modifikasyon sonrası DFA’nın son hali Şekil 1’de verilmiştir. DFA sonucunda tespit edilen uyum iyiliği değerleri şu şekildedir: CMIN/df: 1.47; GFI: 0.93; CFI: 0.95; RMSEA: 0.04; AGFI: 0.91 ve IFI: 0.95.

---

Güvenirlik: Envanterin güvenirliği için; envanter madde toplam puan analizi, envanter iç tutarlılığını belirlemek için Cronbach Alfa katsayısı, envanterin toplanabilir özelliği olup olmadığını değerlendirmede Tukey Toplanabilirlik Analizi, envanterin tepki yanlılığını belirlemede Hotelling T Kare testi kullanıldı. Envanterin güvenirliğini ortaya koymak üzere Cronbach alfa iç tutarlık test yöntemi kullanıldı. Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı 0.86 olarak bulundu. Split half testi sonucunda envanterin ilk yarısının cronbach alfa değeri 0.75, ikinci yarısının cronbach alfa değeri 0.77 olarak bulundu.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr