Sosyal Medyada Kimlik İnşası Ölçeği (SMKİÖ)

Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. İzin için ayrıca e-posta gönderilmesine gerek yoktur.

Makale

İNDİR

Ölçek Formu

İNDİR

Link: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3850028

Ölçek Çeşidi: Geliştirme

Kategori(ler):

10 Psikoloji » 128 Kişilik ve Benlik

40 Sosyal ve Beşeri Bilimler » 415 Sosyoloji » 460 İletişim Bilimleri

Kaynak Türü: Makale

Kaynak/Referans:

Ökten, M. S. (2024). Üniversite öğrencilerinin sosyal medyada kimlik inşasına yönelik ölçek geliştirme çalışması. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 7(2), 93-101. https://doi.org/10.32329/uad.1465536

Geliştiren/Uyarlayan: Mehmet Salih ÖKTEN

Yıl: 2024

Kaynak Adı: Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medyada Kimlik İnşasına Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması

Dergi: Üniversite Araştırmaları Dergisi

Cilt: 7

Sayı: 2

Sayfa Aralığı: 93-101

Sorumlu Yazar: Mehmet Salih Ökten

İletişim: msokten@beu.edu.tr

Ölçülen Özellikler: sosyal medya kullanımının, üniversite öğrencilerinin kimlik inşası süreçlerine olan etkileri

Alt Boyutlar: "İçerik Odaklı Etkileşim", Gizlilik ve Güvenlik, Kişisel Gelişim ve Kendini İfade Etme

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: 1. Sosyal medyada daha fazla beğeni ve yorum almak için çaba sarf ederim.
2. Sosyal medyada daha fazla takipçi kazanmak için çaba sarf ederim.
3. Sosyal medyada profilimi güncel tutmak için sık sık paylaşımlar yapmaya özen gösteririm.
4. Sosyal medyada popüler olan konulara yönelik içerikler paylaşarak takipçilerimin beğenisini kazanmaya çalışırım.
5. Sosyal medyadaki paylaşımlarıma yapılan beğeni ve yorumları sürekli olarak kontrol ederim.
6. Sosyal medyada paylaşımlarımın beğenilmemesi beni mutsuz eder.
7. Sosyal medyada ilgi çekmeyi sevdiğim için profilimi açık tutarım.
8. Sosyal medyada paylaşımlarımın daha fazla kişi tarafından görülmesini sağlamaya çalışırım.
9. Sosyal medya hesaplarımı kullanırken, kendimi başkalarına nasıl göstermek istediğimi düşünürüm.
10. Sosyal medyada özel hayatımın gizliliğine dikkat ederim.
11. Sosyal medyada kişisel bilgilerimi korumak, benim için en önemli şeydir.
12. Sosyal medyada tanımadığım kişilerle bağlantı kurmam veya onların takipçisi olmam.
13. Sosyal medyada rahatsızlık verici içeriklerle karşılaştığımda rapor ederim.
14. Sosyal medyada diğer insanların görüşlerine saygı duyarım.
15. Sosyal medya içeriği hakkında yorum yaparken düzgün bir dil kullanırım.
16. Sosyal medya, kişisel gelişimim açısından önemlidir.
17. Sosyal medya iş fırsatları ve kariyer gelişimim için fırsatlar sunar.
18. Sosyal medya, gündelik yaşamımda büyük bir rol oynar.
19. Sosyal medya, kendimi ifade etmek için önemli bir araçtır.

Kimlere Uygulanabilir: Tüm Üniversite Öğrencileri

Derecelendirme: 5’li Likert (1=Kesinlikle Katılmıyorum,’ 2=‘Katılmıyorum,’ 3=‘Kararsızım,’ 4=‘Katılıyorum’ 5=‘Tamamen Katılıyorum’

Geçerlik: İlk olarak, taslak ölçeğin kapsam geçerliliğini değerlendirmek amacıyla, ölçekteyer alan maddelerin belirtilen davranışları ölçmede uygun sorular içerip içermediği uzman görüşleri doğrultusunda
incelenmiştir. Ardından, yapı geçerliliğini değerlendirmek için faktör analizi (FA) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanızdaki 493 katılımcı, yeterli örneklem büyüklüğü kriterini başarılı bir şekilde karşılamaktadır.
Verilerin ve örneklemin faktör analizine uygunluğunu değerlendirmek amacıyla Kaiser-Meyer Olkin (KMO) katsayısı ve Barlett Sphericity testi kullanılmıştır. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) örneklem uygunluk katsayısı 0.93 olarak bulunmuştur, bu değer 0.50 eşiğini aşmaktadır. Bu nedenle, veri setinin faktör analizi için uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Barlett Sphericity Testi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Bu durum, değişkenler arasında güçlü korelasyonların mevcut olduğunu ve kullanılan veri setinin faktör analizi için elverişli olduğunu göstermektedir.
Açımlayıcı Faktör Analizi (Exploratory Factor Analysis), Temel Bileşenler Yöntemi (Principal Components) ve varimax dönüştürme sonucunda elde edilen faktör yapısı, özdeğeri 1’in üzerinde olan ve toplam varyansın %63,211’ini açıklayan üç faktörden oluşmaktadır. Ayrıca, yamaç eğrisi grafiği incelenerek, özdeğeri 1’den büyük olan belirgin üç faktörün varlığı görülmektedir. Bu faktörler için literatüre uygun ve açıklayıcı isimler atanmıştır. Birinci faktör “İçerik Odaklı Etkileşim”, ikinci faktör “Gizlilik ve Güvenlik” ve üçüncü faktör “Kişisel Gelişim ve Kendini İfade Etme” olarak isimlendirilmiştir.
Ölçekte bulunan tüm maddelerin ölçek toplam puanı ile arasında %0,01 anlamlılık düzeyinde orta düzeyde bir ilişki gözlenmiştir.
Son aşamada, maddeler tekrar numaralandırılmıştır. Yeniden numaralama sonucunda, 1-9 arası maddeler birinci faktörü, 10-15 arası maddeler ikinci faktörü, 16-19 arası maddeler üçüncü faktörü ve 15 18 arası maddeler dördüncü faktörü temsil etmektedir.

Güvenirlik: Ölçeğin güvenirliği Cronbach Alfa (α) katsayısı ile değerlendirilmiştir. Elde edilen Cronbach Alfa (α) katsayıları (0,80α ≤ 1,00), SMKİÖ’nün oldukça güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir. Bu durum, ölçekteki maddelerin birbirleriyle uyumlu olduğunu ve ölçme amacına uygun olduğunu göstermektedir.

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr