Kısa Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği Erişkin Formu
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Erinç, Z. Ö., İnce, G., Eliaçık, K., Öztürk, Y. K., Elmalı, F., Emir, B., Kanık, A. ve Helvacı, M. (2022). Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeğinin yetişkinlere uyarlanması: Geçerlilik-güvenilirlik çalışması. İzmir Tıp Fak Dergisi, 1(1), 12-17.
Geliştiren/Uyarlayan
Ali Kanık, Büşra Emir, Ferhan Elmalı, Kayı ELİAÇIK, Mehmet Helvacı, Yasemin Kılıç Öztürk, Zeynep Özün Erinç Gülberat İnce
Yıl
2022
Kaynak Adı
Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeğinin Yetişkinlere Uyarlanması: Geçerlilik-Güvenilirlik Çalışması
Dergi
İzmir Tıp Fakültesi Dergisi
Cilt
1
Sayı
1
Sayfa Aralığı
12-17
Link:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/izmirtip/issue/70501
Dosyalar
Makale
PDF
Ölçek Formu
Word
Sorumlu Yazar
Zeynep Özün Erinç
İletişim
ozunaltinay@gmail.com
Ölçülen Özellikler
Sosyal Medya Bağımlılığı
Alt Boyutlar
Psikosyal Disfonksiyon’, Sosyal İzolasyon
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği-9
Son 1 yıl içerisinde
Aşağıdaki 9 tane ifadeyi ne sıklıkla yaşadığınız karşısında bulunan “0-7” (“0=Hiçbir zaman”, “1=Günde bir kereden daha az”, “2=Günde 1-2 defa”, “3=Günde 3-5 defa”, “4=Günde 6-10 defa”, “5= Günde 11-20 defa”, “6= Günde 21-40 defa”, “7= Günde 40 kereden fazla” anlamına gelmektedir) arasındaki rakamları (X) işareti koyarak belirtiniz. Lütfen sadece tek rakamı işaretleyiniz ve boş bırakmayınız.
1.Sosyal medyayı tekrar kullanabileceğin zamana kadar kendini sürekli olarak başka hiçbir şey düşünemez halde buldun mu? 0 1 2 3 4 5 6 7
2. Sosyal medyada daha fazla zaman harcamak istediğin için kendini
sürekli memnuniyetsiz (tatmin olmamış) hissettin mi? 0 1 2 3 4 5 6 7
3.Sosyal medyayı kullanmadığında kendini sıklıkla kötü hissettin mi? 0 1 2 3 4 5 6 7
4.Sosyal medyada daha az zaman harcamaya çalıştın ama başaramadın mı? 0 1 2 3 4 5 6 7
5.Olumsuz duygulardan kaçmak için sosyal medyayı sıklıkla kullandın mı? 0 1 2 3 4 5 6 7
6. Sosyal medya kullanımı yüzünden başkalarıyla sürekli olarak
tartışma yaşadın mı? 0 1 2 3 4 5 6 7
7.Anne babana veya arkadaşlarına sosyal medyada geçirdiğin süreyle ilgili sürekli yalan söyledin mi? 0 1 2 3 4 5 6 7
8.Sosyal medya kullanmak istediğin için diğer aktiviteleri (örn. hobiler, spor) sürekli olarak ihmal ettin mi? 0 1 2 3 4 5 6 7
9.Anne baban ve kardeşlerinle sosyal medya kullanımı yüzünden ciddi çatışmalar yaşadın mı? 0 1 2 3 4 5 6 7
Puanlama: Dokuz maddenin toplamı üzerinden artan puanlar sosyal medya kullanım bozukluğunun da arttığını göstermektedir. Ölçek 2 alt ölçekten oluşmakta olup, 1-5 sorular ‘Psikosyal Disfonksiyon’ alt grubunu, 6-9 arasındaki maddeler ‘Sosyal İzolasyon’ alt ölçeğini göstermektedir.
NOT: Sosyal medya bağımlılığı ciddi bir psikolojik sorun olsa da otoriteler tarafından bağımlılık olarak değerlendirilmesi hususunda ortak bir açıklama yok. Dolayısıyla kesme puanı belirlemek risk oluşturmaktadır. Fakat ölçeği kullananlar ve yapılan çalışmalara baktığımızda 33-35 puan sonrasının ciddi risk oluşturduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Tavsiye edilen toplam puan üzerinden artan ve azalan şeklinde yorum yapmaktır.
Önerilen dizinleme
Erinç ZÖ, İnce G, Eliaçık K, Kılıç Öztürk Y, Elmalı F, Emir B, Kanık MA, Helvacı M. (2022). Adaptation of Social Media Use Disorder Scale: Validity and Reliability Study . İzmir Tıp Fakültesi Dergisi , 1 (1) , 12-17 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/izmirtip/issue/70501/1113587
Türk kültürüne adaptasyon: Sarıçam H, Karduz FF. Sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. J Measur Evaluat Edu Psychol. 2018:9;116-35.
Orijinal kaynak
Eijnden, R. J. J. M., Lemmens, J., & Valkenburg, P. M. (2016). The social media disorder scale. Computers in Human Behavior, 61, 478-487. doi: 10.1016/j.chb.2016.03.038
Kimlere Uygulanabilir
18 yaş üstü bireyler, Erişkinlere
Derecelendirme
Son 1 yıl içerisinde Aşağıdaki 9 tane ifadeyi ne sıklıkla yaşadığınız karşısında bulunan “0-7” (“0=Hiçbir zaman”, “1=Günde bir kereden daha az”, “2=Günde 1-2 defa”, “3=Günde 3-5 defa”, “4=Günde 6-10 defa”, “5= Günde 11-20 defa”, “6= Günde 21-40 defa”, “7= Günde 40 kereden fazla” anlamına gelmektedir)
Ölçek Puanlaması
Dokuz maddenin toplamı üzerinden artan puanlar sosyal medya kullanım bozukluğunun da arttığını göstermektedir. Ölçek 2 alt ölçekten oluşmakta olup, 1-5 sorular ‘Psikosyal Disfonksiyon’ alt grubunu, 6-9 arasındaki maddeler ‘Sosyal İzolasyon’ alt ölçeğini göstermektedir.
Ölçek Değerlendirmesi
Sosyal medya bağımlılığı ciddi bir psikolojik sorun olsa da otoriteler tarafından bağımlılık olarak değerlendirilmesi hususunda ortak bir açıklama yok. Dolayısıyla kesme puanı belirlemek risk oluşturmaktadır. Fakat ölçeği kullananlar ve yapılan çalışmalara baktığımızda 33-35 puan sonrasının ciddi risk oluşturduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Tavsiye edilen toplam puan üzerinden artan ve azalan şeklinde yorum yapmaktır.
Geçerlik
-
Güvenirlik
-
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr