Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.

---

---

Link: https://eds.p.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=a62636da-09a9-4c16-b137-3f40b88ce745%40redis

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

20 Psikiyatri /Klinik Psikoloji » 250 Nöropsikolojik Değerlendirme

610 Ebelik

640 Hemşirelik

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Çoban, A., Arslantaş, H., Dereboy, F., ve Kamalak, H. (2020). Reliability and Validity of the Turkish Version of the Scale for Pregnancy Related Discomforts. Yeni Sempozyum, 58 (2), 2-6. DOI: 10.5455/NYS.20200104055452

---

Geliştiren/Uyarlayan: Ayden Çoban, Hülya Arslantaş, Ferhan Dereboy, Hülya Kamalak

---

Yıl: 2020

---

Kaynak Adı: Gebeliğe İlişkin Rahatsızlıklar Ölçeği Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği

---

Dergi: Yeni Symposium

---

Cilt: 58

---

Sayı: 2

---

Sayfa Aralığı: 2-6

---

DOI: DOI: 10.5455/NYS.20200104055452

---

Sorumlu Yazar: Ayden Çoban

---

İletişim: ayden.coban@adu.edu.tr

---

Ölçülen Özellikler: trimesterlere göre gebelik rahatsızlıkları

---

Alt Boyutlar: her trimestere göre ayrı ölçek ve üç alt ölçekten oluşmakta

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: GEBEYAK ölçeği Shinkawa ve ark. (2012) tarafından geliştirilmiş toplam 41 maddeden oluşan bir ölçektir. Ölçekteki yanıtlar 0’dan 5’e kadar numaralandırılmış olup, altılı likert tiptedir. Beş “her zaman”, 0 ise “hiçbir zaman” şeklinde ifade edilmektedir. Ölçek trimesterlere göre son bir hafta içinde gebelik yakınmalarını değerlendirmektedir. Ölçeğin ilk trimester yakınmalarını içeren bölümü 3 alt gruptan oluşmaktadır. “Sabah bulantıları ve bununla ilişkili yakınmalar” alt grubu 5, “Kabızlık ile ilgili yakınmalar” alt grubu 3 ve “Günlük yaşam ile ilgili yakınmalar” alt grubu 7 sorudan oluşmaktadır. Ölçeğin ikinci trimester yakınmalarını içeren bölümü de 3 alt gruptan oluşmaktadır. “Fetal büyümeye bağlı yakınmalar” alt grubu 6, “Psikolojik yakınmalar” alt grubu 4 ve “Kabızlık ile ilgili yakınmalar” alt grubu 3 sorudan oluşmaktadır. Ölçeğin son trimester yakınmalarını içeren bölümü ise 2 alt gruptan oluşmaktadır. “Yaşam tarzını etkileyen yakınmalar” alt grubu 9, “Kasİskelet sistemine yönelik yakınmalar” alt grubu 4 sorudan oluşmaktadır.

---

Kimlere Uygulanabilir: Hamile kadınlar

---

Derecelendirme: 6'lı derecelendirme (Beş “her zaman”, 0 ise “hiçbir zaman”)

---

Ölçek Puanlaması: İlk trimester için ölçekten alınabilecek minimum puan 0 iken, maksimum puan 75, ikinci ve üçüncü trimester için 65 puandır. Puanların yüksek olması gebelerin yaşadığı semptomların sayı ve şiddetinin yüksek olduğunu göstermektedir.

---

Ölçek Değerlendirmesi: Her bir maddeden alınan toplam puan üzerinden hesaplanır.

---

Çeviri Süreci: GEBEYAK’ın geçerliğine yönelik olarak dil ve içerik geçerliliği ile yapı geçerliliği incelenmiştir. Dil ve anlam geçerliliğine yönelik olarak Türkçe formunun hazırlanmasında grup çevirisi ve geri çeviri yöntemi kullanılmıştır. Dil ve içerik geçerliliğine yönelik; bir yeminli tercüman, bir İngilizce okutman, bir kadın doğum hemşiresi, bir klinik psikolog olmak üzere dört kişi tarafından Türkçeye çevrilmiştir. Bu çeviriler kontrol edilerek bir çeviri metni haline getirilip, ilk çeviri sürecine katılmayan bir İngilizce okutman, bir psikolog, bir psikiyatrist ve bir psikiyatri hemşiresi tarafından yeniden İngilizceye çevrilmiştir. Yeniden İngilizceye çevrilen bu metin orijinal GEBEYAK ölçeği ile karşılaştırılması için ölçeği geliştiren yazara gönderilmiş ve çevirinin uygun olduğu onayı alınmıştır.

---

Geçerlik: İçerik geçerliliğine (content validity) yönelik olarak konu alanında uzman kişilerden görüş alınmıştır. Bu amaçla Halk Sağlığı Uzmanı 1, Halk Sağlığı Hemşiresi 2, Kadın Sağlığı ve Doğum Hemşiresi 2, Ebe 3, Psikiyatri Hemşiresi 1 ve İstatistik alanından 1 uzman olmak üzere 10 uzmanın görüşleri alınmıştır. Uzman kişilerden ölçekteki maddelerin ifade şekli, içeriği, konu alanına uygun olup olmadığı ve kapsamına ilişkin görüşleri istenmiştir. Alınan görüşler doğrultusunda ölçeğe son şekli verilmiştir.
Yapı geçerliliğine yönelik olarak zıt grup karşılaştırması (contrasted group validity) yönteminden yararlanılmıştır. Bu çalışmada GEBEYAK ölçeği gebeler ve gebe olmayan kadınlara uygulanarak karşılaştırma analizleri ile iki grup arasındaki farklılık ortaya konmuştur.

---

Güvenirlik: Ölçeğin güvenirliğine yönelik iç tutarlılık ve düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları (r) (grup ve toplam trimester puanı) incelenmiştir. Likert tipi ölçeklerin güvenirliğinin incelenmesinde cronbach alfa tekniği önerilmekte ve ölçme aracı içinde bulunan maddelerin iç tutarlılığının ölçüsü olarak verilmektedir. Her trimestere ait GEBEYAK toplam ve alt ölçekleri için cronbach alfa güvenirliği hesaplanmıştır.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr