Aile Üyeleri Tarafından Verilen Bakımı Değerlendirme Envanteri
Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. İzin için ayrıca e-posta gönderilmesine gerek yoktur.
Link: -
Ölçek Çeşidi: Uyarlama
Kategori(ler):
10 Psikoloji » 145 Aile İlişkileri, Ebeveynlik ve Aile Danışmanlığı
60 Sağlık Bilimleri » 640 Hemşirelik » 644 Halk Sağlığı Hemşireliği
Kaynak Türü: Makale
Kaynak/Referans:
Cingil, D., & Gözüm, S. (2008). Yaşlı bireyler için ‘Aile Üyeleri Tarafından Verilen Bakımı Değerlendirme Envanteri’nin geçerlilik ve güvenirliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 1(1), 5-18.
Geliştiren/Uyarlayan: Dilek Cingil, Sebahat Gözüm
Yıl: 2008
Kaynak Adı: Yaşlı bireyler için ‘aile üyeleri tarafından verilen bakımı değerlendirme envanteri’nin geçerlilik ve güvenirliliği
Dergi: Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi
Cilt: 1
Sayı: 1
Sayfa Aralığı: 5-18
Sorumlu Yazar: Dilek Cingil
İletişim: ddayanircingil@gmail.com
Ölçülen Özellikler: Aile bakımı yeterliliği
Alt Boyutlar: Bakım verenin bakım alanla ilgili bilgi düzeyi, Bakım Verenin Kendisinden Bekledikleri, Bakım Verme Kaynakları, Bakım vermede yaşanan güçlükler
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Alt Boyutlar Madde Sayısı Alınabilecek Minimum-Maksimum Puanlar
I.Bakım Verenin Bakım Verdiği Bireyle İlgili Bilgi Düzeyi 7 7-35
II.Bakım Vermede Yaşanan Güçlükler 6 6-30
III.Bakım Verme Kaynakları 7 7-21
IV.Bakım Verenin Kendisinden Bekledikleri 5 5-15
Kimlere Uygulanabilir: Bağımlı Yaşlılar, Engelli Bireyler
Derecelendirme: 5'li ve 3'lü likert
Ölçek Puanlaması: AİLE ÜYELERİ TARAFINDAN VERİLEN BAKIMI DEĞERLENDİRME ENVANTERİ
Bu envanter aile bakım verme kapasitesini değerlendirmede sağlık profesyonellerine yardım etmesi amacıyla 2000 yılında Chang Gung Üniversitesi’nden Prof.Dr.Yea-Ing Lotus Shyu tarafından geliştirilip; 2008 yılında Cingil ve Gözüm tarafından Türkçeye uyarlanıp, geçerlilik ve güvenirliği yapılmıştır. Sağlık profesyonellerinin bakım vericileri gözleme dayalı değerlendirdiği bir envanterdir. Envanterdeki ifadeler aile bakım verme etkenlerini 4 alt boyutta toplar ve her altboyutun puanı kendine özgüdür.
Envanter ailesi tarafından bakılan yaşlılar/hastalar için aile bakımının yeterlilik derecesini ve kalitesini değerlendirmek ve riskli durumları belirlemek amacıyla kullanılmıştır. Envanter, evde bakım veren ve hastayı/yaşlıyı yakından tanıdığı düşünülen aile bireyleri için aileyi değerlendiren/takip eden sağlık profesyonelleri tarafından gözleme dayalı olarak doldurulan bir ölçme aracıdır. Tablo 1’de envanterin alt boyutları, madde sayıları ve alınabilecek puanlar gösterilmiştir.
Tablo 1. Aile Üyeleri Tarafından Verilen Bakımı Değerlendirme Envanterinden Alınabilecek Puanlar, Bu Çalışma Örneklemindeki Chronbach ∞ ve Gözlemciler Arası Uyum Değerleri
Alt Boyutlar Madde Sayısı Alınabilecek Minimum-Maksimum Puanlar
I.Bakım Verenin Bakım Verdiği Bireyle İlgili Bilgi Düzeyi 7 7-35
II.Bakım Vermede Yaşanan Güçlükler 6 6-30
III.Bakım Verme Kaynakları 7 7-21
IV.Bakım Verenin Kendisinden Bekledikleri 5 5-15
I.Bakım verenin bakım alanla ilgili bilgi düzeyi: Bu bölüm; bakım verenin; bakım alan için yaptığı ve bakım verme eylemlerini etkileyebilen durumları anlama düzeyini ölçmektedir. Bu bölümde incelenen maddeler; bakım verenin bakım alan kişinin fiziksel durumunu, bakım alan için çevrenin neden olduğu güvenlik problemlerini, bakım alan kişinin duygusal durumunu etkileyen faktörleri, bilişsel fonksiyonlarını, kişiliğini, iletişim yeteneğini, rahatlık gereksinimlerini anlama düzeyini değerlendirir. Bu alt boyuttan verilen düşük puan, bakım verenin yaşlıyla ilgili bilgi düzeyinin düşük olduğunu gösterir. Bu bölüm sağlık profesyonelleri tarafından sağlık eğitimi verilerek ve danışmanlık yapılarak iyileştirilebilir.146 Cingil ve Gözüm’ün envanterin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasında bu alt boyut için α değeri 0.88’dir.
II.Bakım vermede yaşanan güçlükler: Bu bölüm; bakım verenin bakım alan için yapması gerekenler hakkında hissettiği zorlukların derecesini ölçmektedir. Bu bölümde incelenen maddeler; bakım alan ile işbirliği eksikliğinin, aile üyeleri arasındaki anlaşmazlıkların, değiştirilemeyen çevresel faktörlerin, bakım alanın durumundaki istikrarsızlığın, bakım alan ile daha önceye dayalı ilişkinin, bakım alanın durumundaki karışıklık ve ciddi durumun neden olduğu zorluk derecesini ölçmektedir. Bu alt boyuttan verilen yüksek puan bakım verenin bakım vermede zorlandığı anlamına gelir. Bu bölüm sağlık profesyonelleri tarafından sağlık eğitimi verilerek ve danışmanlık yapılarak iyileştirilebilir. Cingil ve Gözüm’ün envanterin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasında bu alt boyut için α değeri 0.78’dir.
III. Bakım verme kaynakları: Bu bölüm; bakım verenin istenilir düzeyde bakım verme durumunu başarma yeteneği ve bakım verenin desteklerinin yeterlilik düzeyini ölçmektedir. Bu bölümde incelenen maddeler; bakım veren kişinin bakım alanın durumu hakkında karar verme yeteneği, bakım alana bakmada istekliliği, bakım verme sürecini idare edebilme durumunun uygunluğu, bakım alana saygısı, bakım alan için en iyisini yapma ve bakım alan için düşünebilme durumlarını ve düzeylerini ölçer. Bu alt boyuttan düşük puan alınması bakım verme kaynaklarının yeterli olmadığı anlamına gelir. Cingil ve Gözüm’ün envanterin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasında bu alt boyut için α değeri 0.86’dır.
IV. Bakım verenin kendisinden beklentileri: Bu bölüm; bakım verenin bakım verme rolünü yerine getirirken öz-beklentilerini gerçekleştirme düzeyini ölçmektedir. Bu bölümde incelenen maddeler; bakım verenin bakım alana bakma yeteneği, bakım alanın fiziksel ihtiyaçlarını idare edebilme yeteneği, bakım alanın rahatlık gereksinimlerini idare edebilme yeteneği, bakım alanın duygusal gereksinimlerini karşılayabilme yeteneği, bakım alanın egzersiz ve faaliyet ihtiyaçlarını idare edebilme yeteneği konusundaki öz-beklentilerini gerçekleştirme düzeyini ölçmektedir. Bu alt boyuttan düşük puan alınması bakım verenin bakım verme yeterliliğine ilişkin kendisinden beklentisinin düşük düzeyde olduğu anlamına gelir. Cingil ve Gözüm’ün envanterin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasında bu alt boyut için α değeri 0.79’dur.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı: Family Caregiving Factors Inventory (FCFI)
Orijinal Ölçek Kaynak Türü: Makale
Orijinal Kaynak / Referans:
Shyu, Y. I. L. (2000). Development and testing of the Family Caregiving Factors Inventory (FCFI) for home health assessment in Taiwan. Journal of Advanced Nursing, 32(1), 226-234.
Orijinal Ölçek Yıl: 2000
Orijinal Ölçek Kaynak Adı: Development and testing of the Family Caregiving Factors Inventory (FCFI) for home health assessment in Taiwan
Orijinal Ölçek Link: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1046/j.1365-2648.2000.01462.x
Orijinal Ölçek DOI: https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.2000.01462.x
Orijinal Ölçek Cilt: 32
Orijinal Ölçek Sayı: 1
Orijinal Ölçek Sayfa Aralığı: 226-234