Akran Zorbalığı Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi: Geliştirme
Kategori(ler):
10 Psikoloji » 140 Kişilerarası İlişkiler
Kaynak Türü: Makale
Kaynak/Referans:
Kutlu, F. ve Aydin, G. (2010). Akran zorbalığı ölçek gelistirme ön çalismasi: Kendini bildirim formu. Türk Psikoloji Yazilari, 13(25), 1-12.
Geliştiren/Uyarlayan: Funda Kutlu, Gül Aydın
Yıl: 2010
Kaynak Adı: Akran Zorbalığı Ölçek Geliştirme Ön Çalışması: Kendini Bildirim Formu
Dergi: Türk Psikoloji Yazıları
Cilt: 13
Sayı: 25
Sayfa Aralığı: 1-12
Sorumlu Yazar: Funda Kutlu
İletişim: funda.kutlu@gmail.com
Ölçülen Özellikler: Akran Zorbalığı, Zorbalık
Alt Boyutlar: Dolgu, Kurban, Zorba
Kimlere Uygulanabilir: İlkokul Öğrencileri, Ortaokul Öğrencileri
Derecelendirme: 5'li Likert (1= hiç katılmıyorum - 5= tümüyle katılıyorum)
Ölçek Puanlaması: Ölçek 6.-7. sınıflarla çalışılmıştır. Ölçeğin 19 maddelik olan geçerlik ve güvenirlik sonuçları olan halidir. Ayrıca doktora tezime Ulusal Tez Merkezinden ulaşarak uzun versiyonuna da bakabilirsiniz.
Nötr Maddeler: 2, 4, 7, 15
Kurban olma maddeleri: 1, 3, 6, 8, 9, 10, 13, 16
Zorbalık maddeleri: 5, 12,14, 17, 18, 19
Ölçek Değerlendirmesi:
Kurban ve zorba alt ölçeklerinden elde edilen toplam puanlar kullanılarak ortalama ve standart sapmalar hesaplanmıştır. Kurban olan öğrenciler sadece bu alt ölçekte ortalamanın +1 standart sapma ve üstü puan alanlar olarak tanımlanmıştır. Benzer şekilde sadece zorba alt ölçeğinde ortalamanın +1 standart sapma ve üstünde puan alanlar da zorbalık yapan olarak tanımlanmıştır. Her iki alt ölçekte de ortalamanın +1 standart sapma ve üstünde puan alanlar zorba/kurban olarak tanımlanmıştır. Bu ölçütleri karşılamayan öğrenciler zorbalık olaylarına katılmayan öğrencilerdir. Bu tanımlamaya göre yapılan analiz sonucunda 496 kişiden oluşan (10 kişi cinsiyetini belirtmediği için çıkarılmıştır) örneklemin % 11.9’u kurban, % 10.2’si zorba, % 5.9’u zorba/kurban ve % 72’si de katılmayan grup olarak bulunmuştur.
Geçerlik:
Bu çalışma, yazarlar tarafından geliştirilen Akran Zorbalığı Ölçeği’nin yapı geçerliğinin ve iç güvenirliğinin sınanması amacı ile yapılmıştır. Yazın dikkate alınarak, Türk çocuk ve gençlerinin akran ilişkilerindeki yaşantılara uygun olduğu düşünülen ve aynı zorbalık eylemlerinin kurban açısından betimleyen 15 kurban ve zorba açısından betimleyen 15 zorba maddesi hazırlanmıştır. Ayrıca genel ilgi ya da yapılmaktan hoşlanılan eylemlerin betimlendiği 15 dolgu maddesi de, tek yönlü ya da yanlı yanıtları azaltmak amacı ile eklenmiştir. Sonuçta toplam 45 maddelik bir ölçek hazırlanmıştır. Bu ölçek bir pilot ve ana çalışma ile geçerlik ve güvenirlik açısından analiz edilmiştir. Genel olarak bulgular incelendiğinde, yapı geçerliliğinin sınandığı temel bileşenler faktör analizi sonuçları bu ölçeğin zorba, kurban ve dolgu olarak adlandırılan 3 alt ölçekten oluştuğunu göstermiştir. Ayrıca her alt ölçek için elde edilen içgüvenirlik katsayıları tatmin edici düzeyde bulunmuştur.
Güvenirlik:
Genel olarak geliştirilen ölçeğin madde yüklerine bakıldığında, kurban alt ölçeği için .35 ile .62 (α = .86) arasında ve zorba alt ölçeği için ise, 41. madde dışında, -.40 ile -.70 (α = .83) arasında madde yüklerinin değiştiği görülmektedir. Dolgu alt ölçeğini oluşturan madde yükleri de .35 ile .53 (α = .70) arasında değişmektedir. Alt ölçeklerin iç güvenirlik katsayıları da oldukça yüksektir. Bu sonuçlar Akran Zorbalığı Ölçeği’nin iki alt ölçeği ilişkili olan (r = .41) üç faktörlü yapı geçerliliğini göstermektedir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr