Sorumluluk Duygusu Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Özen, Y. (2013). Sorumluluk Duygusu Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirliği. Journal of European Education, 3(2), 17-23.
Geliştiren/Uyarlayan
Yener Özen
Yıl
2013
Kaynak Adı
Sorumluluk Duygusu Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirliği
Dergi
Journal of European Education
Cilt
3
Sayı
2
Sayfa Aralığı
17-23
Link:
http://jee.erciyes.edu.tr/article/view/5000121669/5000112116
Dosyalar
Makale
PDF
Derecelendirme
5'li Likert
Ölçek Puanlaması
Hazırlanan ölçek “hiç katılmıyorum”, “az katılıyorum”, “orta düzeyde katılıyorum”, “çok katılıyorum” ve “tamamen katılıyorum” şeklinde derecelendirilmiş, olumsuz maddeler “hiç katılmıyorum” seçeneğinden başlayarak 1’den 5’e doğru; olumlu maddeler de “tamamen katılıyorum” seçeneğinden başlayarak 5’den 1‘e doğru puan sıralamasına konulmuştur. Maddelerin karşısında yer alan seçenekler ve puan karşılıkları; 1= Hiç Katılmıyorum, 2= Az Katılıyorum, 3= Orta Düzeyde Katılıyorum, 4= Çok Katılıyorum ve 5= Tamamen Katılıyorum şeklinde düzenlenmiştir. Deneme ölçekten alınacak en düşük puan 44; en yüksek puan ise 220 olarak belirlenmiştir.
Ölçek Değerlendirmesi
21 maddeden oluşan; “Sorumluluk Duygusu Tutum Ölçeği”nden alınabilecek en yüksek puan 105, en düşük puan ise 21’dir. Bu hali ile ölçekten alınan toplam puanlar madde sayısına bölünerek, kişilerin elde ettikleri ortalama puanlarına göre, öğrencilerin Kültür Varlıklarını Tanıma ve Sahip Çıkma Bilinci ile İlgili Tutumları hakkında bir yargıya varılabilir. Bu durumda; 3’ün altında ortalama puana sahip kişiler olumsuz, 3’ün üstünde ortalama puana sahip kişiler olumlu tutuma sahip olarak değerlendirilebilir.
Geçerlik
Ölçeğin kapsam geçerliğini sağladığı madde toplam test korelasyonunun yüksekliğinden görülmektedir. Ayrıca, ölçeğin yapı geçerliğini sağlamak amacıyla da faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi yapılmadan önce verilerin faktör analizine uygunluğu Kaiser-Mayer-Olkin (KMO) ve Bartlett testiyle test edilmiştir.
Değerlendirmeye alınan 234 adet 44 maddelik deneme ölçeği formu için KMO değeri .80, Barlett testi sonucu .000 (p< .005) olarak bulunmuştur. Veriler üzerinde faktör analizi yapılabilmesi için en az KMO değeri .60 olarak önerilmektedir. Bu durumda gözlenen .80’lik KMO değeri önerilen KMO değerinden yüksektir. Ölçeğin deneme formu verilerinin faktör analizi yapmaya uygun olduğu görülmektedir. Yapılan temel bileşenler analizi sonucunda ölçek maddelerinin on üç faktörde toplandığı görülmüştür. Yapılan ilk analiz sonrasında faktör yükü düşük olan bazı maddeler (11, 33, 35, 9, 5, 12, 3, 7, 42, 39) çıkarıldıktan sonra Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) .83 olarak görülmüş ve dokuz faktör şekline dönüşmüştür. Yapılan ikinci analizde faktör yükleri düşük olan maddeler (26, 8, 4, 31, 1, 25, 2, 17, 6, 43, 13, 37) ölçekten çıkarıldıktan sonra Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) .81 olarak görülmüş olup, üçüncü analizde ise faktör yükü düşük olan tek madde (14) çıkarıldıktan sonra Kaiser - Meyer-Olkin (KMO) .81 olarak kalmıştır. Çıkarılan maddeler sonrasında faktör yükleri .77 ile .48 arasında değişen 21 maddeden ve dört faktörden oluşan ölçek belirlenmiştir. Ölçekte yer alan yirmi bir maddeden on ikisi olumsuz yargı içermektedir. Ölçekte I. faktörde faktör yükü değerleri .73 ile .62 arasında değişmekte ve toplam varyansın yüzde 23.07’sini, II. faktörde faktör yükü değerleri .72 ile .48 arasında değişmekte ve toplam varyansın yüzde 12,60’ını, III. faktörde faktör yükü .77 ile .49 arasında değişmekte ve toplam varyansın yüzde 8,4’ünü ve IV. faktörde ise faktör yükü .68 ile .59 arasında değişmekte ve toplam varyansın yüzde 7,02’sini açıkladığı görülmektedir.
Güvenirlik
Likert tipi bir tutum ölçeğinde güvenirlik düzeyini saptamak için iç tutarlılığın bir ölçütü olan, “Cronbach Alpha” katsayısının kullanılması uygun olmaktadır. Deneme ölçeğinden sonra oluşturulan ölçekte kullanılacak 21 madde üzerindeki Cronbach Alpha katsayısı 4 faktör olarak ayrı ayrı ele alınmıştır. Maddeler seçildikten sonra, I. faktörün Cronbach Alpha katsayısı .76, II. faktörün .80, III. faktörün .69 ve IV. faktörünki .62 olarak belirlenmiştir. (değerin güvenirlik açısından p>.60 olması gerekmektedir) Bu sonuç; ölçeğin güvenilir ölçme yaptığını göstermektedir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr