Siber Zorbalık Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Çapan, B. E., Bakioğlu, F. ve Kırkteke S. (2020). Siber Zorbalık Ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması:
Psikometrik özellikleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 21(Ek sayı. 1), 39-47. http://dx.doi.org/10.5455/apd.57705.
Geliştiren/Uyarlayan
Bahtiyar Eraslan Çapan, Fuad Bakioğlu, Sami Kırkteke
Yıl
2020
Kaynak Adı
Siber Zorbalık Ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması: Psikometrik özellikleri
Dergi
Anadolu Psikiyatri Dergisi
Cilt
21
Sayı
Ek Sayı 1
Sayfa Aralığı
39-47
Dosyalar
Makale
PDF
DOI
http://dx.doi.org/10.5455/apd.57705
Sorumlu Yazar
Fuad Bakioğlu
İletişim
fuadpdr@gmail.com
Ölçülen Özellikler
Siber Zorbalık
Alt Boyutlar
Siber Mağduriyet, Siber Zorbalık, Tanık Olma
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Ölçek 42 madde ve 3 alt boyuttan oluşmaktadır.
Siber Zorbalık (14 madde)
Siber Mağduriyet (14 madde)
Tanık Olma (14 madde)
Kimlere Uygulanabilir
Lise Öğrencileri
Derecelendirme
4'lü Likert (0= asla- 3= her zaman)
Ölçek Puanlaması
-
Ölçek Değerlendirmesi
Ölçeğin her bir alt boyutundan alınan puanın yüksek olması o özelliğin düzeyinin yükselmesi anlamına gelmektedir.
Çeviri Süreci
SZÖ’nin Türk kültürüne uyarlamasının yapılabilmesi için yazardan izin alınarak ölçeğin İngilizce Türkçe çevirisi üç alan uzmanı tarafından yapılmıştır. Üç uzman tarafından elde edilen çevirilerden oluşturulan Türkçe form başka üç alan uzmanı tarafından İngilizceye çevrilmiştir. Daha sonra üç alan uzmanı tarafından Türkçe ve İngilizce form karşılaştırılarak çeviri uygunluğu kontrol edilmiş ve ölçeğin son formuna karar verilmiştir.
Geçerlik
AFA yapmadan önce ölçeğin Kaiser-MeyerOlkin (KMO=0.87) katsayısı ve Bartlett küresellik
testi (χ2=7849.63, sd=861) sonuçları incelenmiş ve faktör analizinin yapılabileceğine karar verilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucu üç faktörlü bir yapı bulunmuştur. İlk aşamada yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçek toplam varyansının yaklaşık %48’i açıklanmıştır. Ölçekte yer alan madde faktör yükleri 0.42-0.78 arasında değişmektedir. İkinci aşamada yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin iyi düzeyde bir uyum iyiliğine sahip olduğu söylenebilir (χ2=2830.18, sd=807, χ2/sd=3.51, RMSEA=0.08, RMR=0.02, SRMR=0.06, GFI=0.91, AGFI=0.90, CFI=0.97, NNFI=0.97, IFI= 0.97).
Güvenirlik
Ölçeğin güvenilirliği için ölçek toplamı, zorbalık, mağduriyet ve tanık olma alt ölçekleri iç tutarlılık katsayısı sırasıyla 0.94, 0.90, 0.88, ve 0.93 olarak hesaplanmıştır. Test-tekrar test güvenilirlik katsayısı ölçek toplamı, zorbalık, mağduriyet ve tanık olma alt ölçekleri için sırasıyla 0.94, 0.90, 0.88, ve 0.87 olarak bulunmuştur.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı
Cyber Bullying Test
Orijinal Ölçek Kaynak Türü
Makale
Orijinal Kaynak / Referans
Garaigordobil, M. (2017). Psychometric properties of the Cyberbullying Test, a screening ınstrument to measure cybervictimization, cyberaggression, and cyberobservation. Journal of Interpersonal Violence,
32(23), 3556-3576. https://doi.org/10.1177/0886260515600165
Orijinal Ölçek Yazarlar
Maite Garaigordobil
Orijinal Ölçek Yıl
2017
Orijinal Ölçek Kaynak Adı
Psychometric properties of the cyberbullying test, a screening ınstrument to measure cybervictimization, cyberaggression, and cyberobservation
Orijinal Ölçek Dergi
J Interpers Violence
Orijinal Ölçek Cilt
32
Orijinal Ölçek Sayı
23
Orijinal Ölçek Sayfa Aralığı
3556-3576
Orijinal Ölçek Geçerlik
Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda siber zorbalık, mağduriyet ve tanık olma alt ölçeklerinin madde faktör yükleri sırasıyla 0.59-0.81, 0.41-0.62, 0.50-0.68 arasında değişmektedir. Ölçek, toplam varyansının %42.59’unu açıklamaktadır. Ölçeğin doğrulayıcı faktör analizi sonucunda kabul edilebilir uyum iyiliği indeksleri elde edilmiştir (χ2=4604.73, sd=942, χ2/sd=4.88, p<.001; RMSEA=0.056, SRMR=0.05, GFI=0.92, CFI=0.91, NNFI=0.90).
Orijinal Ölçek Güvenirlik
Ölçeğin güvenirlik analizi sonucunda siber zorbalık, mağduriyet ve tanık olma alt ölçeklerinin ve ölçek toplamının Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı sırasıyla 0.91, 0.82, 0.87, 0.91 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirlik katsayısı 0.63-0.80 arasında değişmektedir.