Ergenler ve Gençler için Dijital Bağımlılık Ölçeği
Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. Araştırmanının başlangıcında araştırmanın amacı ile bir bilginin sorumlu yazara e-posta gönderilmesi yeterlidir.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Çelik, T. O., Tunç, Y., Candemir, B., Kapkın İçen, B., & Açar, D. (2023). Validity and reliability study of the Turkish adaptation of the digital addiction scale for teenagers (DAST). İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 11(3), 1715-1728. doi: 10.33715/inonusaglik.1288302
Geliştiren/Uyarlayan
Osman Tayyar Çelik, Yunus TUNÇ, Burcu CANDEMİR, Betül KAPKIN İÇEN, Davut AÇAR
Yıl
2023
Kaynak Adı
Validity and reliability study of the Turkish adaptation of the digital addiction scale for teenagers (DAST)
Dergi
İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi
Cilt
11
Sayı
3
Sayfa Aralığı
1715-1728
Link:
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3105938
Dosyalar
Makale
PDF
Ölçek Formu
Word
DOI
doi: 10.33715/inonusaglik.1288302
Sorumlu Yazar
Doç. Dr. OSMAN TAYYAR ÇELİK
İletişim
otayyar.celik@inonu.edu.tr
Ölçülen Özellikler
Dijital Bağımlılık
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
1.Dijital cihazımı kullanamadığımda sıkılırım.
4.Dijital cihazımla başlangıçta planladığımdan daha fazla vakit geçiririm.
7.Yemek yerken dijital cihazımla meşgul olurum.
10.Uyumadan önce yatağımda dijital cihazımla meşgul (oyun oynama/sohbet vb.) olurum.
Ölçek Türü
Öz Bildirim
Kimlere Uygulanabilir
11-19 yaş arası ergenler
Derecelendirme
5’li Likert (1= hiçbir zaman – 5= her zaman)
Ölçek Puanlaması
Ölçekte ters madde bulunmamaktadır. Ölçekten alınan puanlar arttıkça dijital bağımlılık riski de artmaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Ölçek 5’li likert tipi (hiçbir zaman-her zaman) puanlamaya sahiptir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır. Ölçekten alınan puanlar arttıkça dijital bağımlılık riski de artmaktadır.
Geçerlik
Ölçeğin uyarlanması amacıyla gerekli izinler alındıktan öncelikle çeviri ve dil geçerliği çalışması yapılmıştır. Bu kapsamda Savaşır (1994) tarafından önerilen uyarlama adımları izlenerek uzmanlar tarafından İngilizce ölçek formu Türkçe ‘ye çevrilmiştir. Sonraki aşamada hem alan uzmanı hem de iki dile hakim uzmanlar tarafından ölçek çeviri önerileri incelenerek görüş birliğiyle Türkçe maddeler kabul edilmiştir. Son olarak Türkçe ölçek ifadelerinin anlaşılır olup olmadığı iki dil uzmanı tarafından incelenmiş ve anlaşılır olduğu kabul edilen ölçek uygulamaya hazır hale getirilmiştir.
Ölçeğin yapı geçerliğini incelemek amacıyla DFA analizi yapılmıştır. DFA analizi sonucunda iyi uyum değerine sahip (χ²/Sd= 128.614/28=4.59; p < .05, CFI = .96; TLI= .95; GFI = .95; SRMR = .036; RMSEA =.079) on maddelik bir yapı elde edilmiştir. Maddelerin faktör yük değerlerinin .56 ile .79 arasında değiştiği belirlenmiştir. Dolayısıyla ölçeğin Türkçe formunun yapısı doğrulanmıştır. Yapı geçerliğini incelemek için madde toplam test korelasyon analizi de yapılmıştır. Analiz sonucunda madde toplam test korelasyonunun yüksek olduğu ve maddelerin ölçeğin geneliyle uyumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Benze ölçek geçerliği kapsamında yapılan korelasyon analizi sonucunda pozitif yönlü yüksek düzeyde bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.
Güvenirlik
Ölçeğin güvenirliği kapsamında %27’lik alt ve üst grupların puanları karşılaştırılmış ve Cronbach α güvenirlik katsayısı hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda ölçeğin bağımlılık düzeyi yüksek ve düşük bireyleri birbirinden ayırt edebildiği belirlenmiştir. Ölçeğin Cronbach α güvenirlik katsayısı .90 olarak hesaplanmıştır. Dolayısıyla ölçeğin iç tutarlılığının yüksek olduğu söylenebilir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr