Champion’un Sağlık İnanç Modeli Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Pınar, G. Öksüz, E., Beder, A. ve Özhan Elbaş, N. (2011). Testis Kanseri Taramalarında Champion’un Sağlık İnanç Modeli Ölçeğinin Türkçe uyarlamasının güvenirlik ve geçerliliği. Tıp Araştırmaları Dergisi, 9(2), 89-96.
Geliştiren/Uyarlayan
Alper Beder, Ergün Öksüz, Gül Pınar, Nalan Özhan Elbaş
Yıl
2011
Kaynak Adı
Testis Kanseri Taramalarında Champion’un Sağlık İnanç Modeli Ölçeğinin Türkçe Uyarlamasının Güvenirlik ve Geçerliliği
Dergi
Tıp Araştırmaları Dergisi
Cilt
9
Sayı
2
Sayfa Aralığı
89-96
Dosyalar
Makale
PDF
Sorumlu Yazar
Gül Pınar
İletişim
erkem@istanbul.edu.tr
Ölçülen Özellikler
Sağlık İnancı
Alt Boyutlar
Duyarlılık, Engeller, Önemseme/Ciddiyet, Özyeterlik/Güven, Yararlar
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
5 alt boyut ve 26 maddeden oluşmuştur.
Kimlere Uygulanabilir
18 Yaş Üstü Yetişkinler
Derecelendirme
(1), “katılmıyorum” (2), “kararsızım” (3), “katılıyorum” (4), “tamamen katılıyorum” (5)
Ölçek Puanlaması
Ölçekten en az 28, en fazla 140 puan alınmaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Her maddenin analizi , Spearman korelasyon yöntemi
ile belirlenmiştir.
Geçerlik
CSİMÖ’nin Türkçe’ye uyarlandığı çalışmada
çeviride dilde eşdeğerlikle birlikte kavramsal
eşdeğerlik de sağlanmaya çalışılmıştır. Çeviri, bir
ürolog, bir hemşire ve iki araştırmacı olmak üzere
toplam dört kişi tarafından bağımsız olarak
yapılmıştır. Uzman görüşü için hemşirelik ve tıp
alanında üç profesörün hem çeviri hem de
maddelerin anlaşılırlığına ilişkin görüş ve
önerileri alınmıştır. Pilot uygulama 15 üniversite
öğrencisi ile yapılmıştır. Maddeler genelde kolay
anlaşılır bulunmuş ve ölçek 8-10 dk içerisinde
doldurulmuştur.
Güvenirlik
CSİMÖ’nun Türkçe formunun güvenilirliğine
ilişkin çalışmada madde istatistikleri ve alt
boyutların iç tutarlılığı değerlendirilmiştir.
Faktör analizinde Kaiser’in Varimax Döndürme
Yöntemi kullanılmıştır. Faktör yapıları
oluşturulduktan sonra bunlara isim verilerek
güvenilirlik testi (Cronbach Alfa) yapılmıştır.
Çalışmada 26 maddenin toplam puan
korelasyonları 0.50’nin üzerinde olup, literatürde
bu alt değerin yeterli olacağı belirtilmektedir
(12). Diğer 2 madde ise madde-toplam puan
korelasyonları 0.50’nin altında olduğu ve diğer
maddelerle korele olmadığı için ölçekten
çıkarılmıştır. KKTM yararları boyutundan
çıkarılan 13. maddenin (“KKTM yaparsam kendi
öz bakımımı yerine getirmiş olacağım”) ve 22.
maddenin (“KKTM yapmak için yeterli
mahremiyetim yok”) toplam puanı diğer
maddelerle düşük ilişki gösterdiği
düşünülmektedir. Madde çıkarıldığında bu
boyutun Cronbach Alfa değeri 0.90’dan 0.91’e
yükselmektedir. Bu sonuç, soruların yüksek
düzeyde güvenilirliğe sahip olduğunu
göstermektedir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı
Champion’s Health Belief Model Scale
Orijinal Ölçek Geçerlik
Yapı geçerliliğini değerlendirmek amacıyla doğrulayıcı
faktör analizi kullanılmıştır.
Orijinal Ölçek Güvenirlik
Ölçeğin güvenilirliğine yönelik iç tutarlığını
değerlendirmek için madde istatistikleri ve
Cronbach Alpha güvenirlik katsayıları, yapı
geçerliliğini değerlendirmek amacıyla doğrulayıcı
faktör analizi kullanılmıştır.