Çalışanların Karar Verme Sürecini Etkileyen Tutumlarına Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması
Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. Araştırmanının başlangıcında araştırmanın amacı ile bir bilginin sorumlu yazara e-posta gönderilmesi yeterlidir.
Link: https://isletmecilik.org/files/IBC_Proceedings_Book.pdf
Ölçek Çeşidi: Geliştirme
Kategori(ler):
40 Sosyal ve Beşeri Bilimler » 430 Yönetim ve Organizasyon
Kaynak Türü: Bildiri Kitabı
Kaynak/Referans:
Bir, Y. ve Koç, M. (2023). Çalışanların karar verme sürecini etkileyen tutumlarına yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Y.C.Dura (Ed.), 22. Uluslararası İşletmecilik Kongresi bildiriler kitabı içinde (s. 627-634). İstanbul Nişantaşı Üniversitesi
Geliştiren/Uyarlayan: Yonca Bir, Murat Koç
Yıl: 2023
Kaynak Adı: 22. Uluslararası İşletmecilik Kongresi Bildiriler Kitabı
Sayfa Aralığı: 627-634
Basım Yeri: İstanbul
Sorumlu Yazar: Yonca Bir
İletişim: yoncabir@cag.edu.tr
Alt Boyutlar: Tek Boyutlu
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: KV1- Kararlarımı sezgilerime göre veririm.
KV6- İlk verdiğim kararın doğru olduğuna inanırım.
KV8- Karar verirken risk almak gerekir.
Ölçek Türü: Tutum
Kimlere Uygulanabilir: 18 Yaş ve Üzeri Çalışanlar
Derecelendirme: (1= hiçbir zaman – 5= her zaman)
Ölçek Puanlaması: Ölçekten alınabilecek puan 5 ile 25 arasında değişmektedir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi: Bu araştırmada çalışanların karar verme sürecini etkileyen eğilimleri belirlemek amacıyla tek boyut ve 5 maddeden oluşan geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında geliştirilen ölçek “hiçbir zaman (1)” ile “her zaman (5)” arasında puanlanmaktadır. KV1 ifadesi, sezgilere göre karar verme eğilimini; KV7 ifadesi tesadüf yanılgısından uzak durma eğilimini; KV6 ifadesi doğrulama yanılgısından kaçınma eğilimini; KV5 çıpalama yanılgısından kaçınma eğilimini (takılı kalma eğiliminden uzak, sonrasında gelen bilgilere uyum sağlayabilme) yansıtmaktadır.
Geçerlik: AFA sonucunda, ölçeğin iki faktörlü bir yapı gösterdiği görülmüştür. “Karar verirken kendi yargılarımı destekleyen bilgileri arayıp bulmaya çalışırım” (KV4) ifadesi binişiklik oluşturması sebebiyle ölçekten çıkartılmıştır. Tekrarlanan analiz sonucunda, ölçeğin tek boyutlu bir yapı gösterdiği tespit edilmiş olmakla birlikte, “Karar verirken mevcut bilgilerin ve muhtemel alternatiflerin tümüne bakarım” (KV3) ifadesi 0,30’un altında faktör yüküne sahip olması sebebiyle ölçekten çıkartılarak yapılan analiz sonucunda, maddelerin faktör yüklerinin 0,359(en düşük)-0,628(en yüksek) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Açıklanan varyans ise 27,835% olarak gözlemlenmiştir. Ölçeğin tek faktörlü yapının doğrulanması amacıyla uygulanan DFA sonucunda, 5 maddenin ölçek yapısıyla ilişkili olduğu belirlenmiş ve maddelerin faktör yüklerinin 0,309-0,613 arasında değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir (p<,001). Modele ait uyum iyiliği değerleri tek faktörlü modelin veri ile iyi uyuma sahip olduğunu göstermektedir.
Güvenirlik: Karar verme tutumu ölçeğine madde analizleri uygulanmıştır. Ölçek maddelerinin madde-toplam test korelasyon değerlerinin 0,262-0,423 arasında değişkenlik gösterdiği görülmüş ve “Karar verirken karşıt görüş okur ve dinlerim” (KV2) ifadesi 0,30’un altında olması sebebiyle ölçekten çıkartılmıştır.
Maddelerin ayırt ediciliğinin belirlenmesi amacıyla alt 27% ve üst 27% de yer alan grupların puan ortalamaları bağımsız grup t-testi ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonucunda alt ve üst grup madde puanlarının ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık gözlenmiştir. Gruplar arasındaki farkın anlamlı çıkması ölçeğin istenen niteliği ölçmesi bağlamında ayırt edici olduğunu göstermektedir. Ölçeğin iç tutarlığını gösteren Cronbach Alfa değeri 0,670 olarak tespit edilmiştir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr