Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının atıf gösterilmesi ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmak kaydıyla kullanılmasına izin veriyorum/z/. İzin için ayrıca e-posta gönderilmesine gerek yoktur.

---

---

Link: https://www.researchgate.net/publication/369358082_Yonetim_ve_Strateji_Alaninda_Yasanan_Gelismelere_Iliskin_Akademik_Cozumlemeler

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

40 Sosyal ve Beşeri Bilimler » 430 Yönetim ve Organizasyon

---

Kaynak Türü: Kitap Bölümü

---

Kaynak/Referans:

Kuzgun, Ş. (2023). Algılanan Yeşil Örgütsel Davranış Ölçeği: Türkçe’ye Uyarlama Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Ş. Karabulut (Ed.), Yönetim ve Strateji Alanında Yaşanan Gelişmelere İlişkin Akademik Çözümlemeler içinde (s. 59–70). Ekin Yayınevi.

---

Geliştiren/Uyarlayan: Şerife Kuzgun

---

Yıl: 2023

---

Kaynak Adı: Algılanan Yeşil Örgütsel Davranış Ölçeği: Türkçe'ye Uyarlama Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması

---

Sayfa Aralığı: 59-70

---

Kitap Adı: Yönetim ve Strateji Alanında Yaşanan Gelişmelere İlişkin Akademik Çözümlemeler

---

Kaçıncı Baskı: 1.

---

Basım Yeri: Bursa

---

Yayınevi: EKİN KİTABEVİ YAYINLARI

---

Editör: Şahin Karabulut

---

Sorumlu Yazar: Şerife Kuzgun

---

İletişim: serife.erdun@klu.edu.tr

---

Ölçülen Özellikler: Yeşil örgütsel davranışları

---

Alt Boyutlar: Çevreye Yardım, Yeşil Girişimler, Yeşil Sivil Katılım

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Yeşil Girişimler (3 madde)
Yeşil Sivil Katılım (4 madde)
Çevreye Yardım (3 madde)

---

Kimlere Uygulanabilir: 18 yaş üstü çalışan yetişkinler

---

Derecelendirme: 5'li Likert

---

Ölçek Puanlaması: Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.

---

Ölçek Değerlendirmesi: Bu çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama yöntemi olarak ise
anket tekniği kullanılmıştır. Algılanan yeşil örgütsel davranışı ölçmek için, Boiral ve Paillé
(2012) tarafından geliştirilmiş olan yeşil örgütsel davranış ölçeği kullanılmıştır. Ölçek, 10
madde ve 3 boyuttan oluşmaktadır. Ölçek değerlendirilirken 5’li likert tipi ölçüm
kullanılmaktadır (1: kesinlikle katılmıyorum; 5: kesinlikle katılıyorum).
Anketlerin toplanması için İstanbul Sanayi Odası ile iletişim sağlanmış ve ilgili
firmaların adres ve telefon bilgilerinin yer aldığı kaynak talep edilmiştir. Yetkililer tarafından
paylaşılan kaynakta yer alan iletişim bilgileri excel programına aktarılmış ve buradan anket
süreci takip edilmiştir. Firmaların her biri tek tek aranmış, firmanın santrali aracılığıyla veya
ilgili birimlere bağlantı sağlanarak yöneticilerin mail veya telefon bilgileri temin edilmiştir.
Anketler firmaların yönetici kademesinde (alt/orta/üst) görev yapan yöneticilere
yöneltilmiştir. Örneklemde yer alan firmalar her birinden en az 2 en fazla 3 yöneticiye anket
yöneltilmiştir. Anket sürecinde tek kaynak hatasını en aza indirmek için Kumar vd.
(1993)’nin önerdiği prosedür uygulanmıştır. Ayrıca Podsakoff ve Organ (1986) da
yöneticilerden temin edilen verilerin diğer çalışanlardan sağlanan verilere kıyasla daha
objektif ve güvenilir olduğunu belirtmektedir. Anketlere cevap verecek kitle olarak
yöneticilerin tercih edilme nedeni yöneticilerin örgütün genelini ilgilendiren politikalara,
performans sonuçlarına ve yeşil uygulamalara daha hâkim olmalarıdır. Yöneticilerin mail
adreslerine “Google Forms” aracılığıyla oluşturulan anket linki ve araştırmanın amacını, etik
ilkeleri içeren kısa bir bilgilendirme mesajı gönderilmiştir. Ayrıca Linkedln platformu
üzerinden de ilgililere mesaj yoluyla anket linki paylaşılmıştır. Bu yöntem özellikle üst
düzeyde yer alan yöneticilere ulaşmada ve anketi dolduran yöneticilerin geri dönüşlerinin
takibini yapmada kolaylık sağlamıştır. Ankete katılan katılımcı sayısını artırmak için ilgililere
belirli aralıklarla hatırlatma amaçlı hatırlatma mesajları gönderilmiştir.

---

Çeviri Süreci: Araştırmada öncelikle ölçeğe ilişkin dil geçerliliği yapılmıştır. İlk olarak, ölçek
araştırmacı ve her iki dili iyi seviyede bilen iki İngilizce dil bilimci tarafından İngilizce’den
Türkçe’ye çevrilmiştir. Ölçeğin İngilizce ve Türkçe’si alanında uzman 5 bilim insanı
tarafından incelenmiştir. İnceleme sonucunda uzman kişilerin önerileri doğrultusunda
anlaşılmayan veya uygun olmayan ifadelerde birtakım düzenlemeler gerçekleştirilmiştir.
Mantıksal hata ve anlam noktasında sorun olup olmadığı kontrol edilmiştir. Oluşturulan
ifadelerin açık, anlaşılır ve kısa olmasına özen gösterilmiştir. Tüm bunların sonrasında her iki
dili de iyi seviyede bilen iki bilim insanı tarafından Türkçe’den İngilizce’ye geri çevirisi
yapılan ölçeğin ifadelerinde sorun olmadığı belirlenmiş olup AYÖD ölçeğinin Türkçe
Formu’nun dil ve içerik yönünden uygun bir ölçüm aracı olduğu söylenebilir. Son aşamada
kontrol amaçlı olarak ölçek, 61 yöneticiye uygulanmış ve içsel tutarlık oranının (0.942)
yüksek olduğu görülmüş ve süreç tamamlanmıştır.

---

Geçerlik: AYÖD ölçeği faktör analizi sonuçları ile KMO ve Bartlett testi değerlerinin faktör
analizine uygunluğu (KMO=0.95, Bartlett test sonucu= p<0.001) saptanmıştır. Temel
bileşenler analizi ve direct oblimin döndürme tekniği ile faktör analizi uygulanmıştır. Düşük
eşdeğerlik (communalities) gösteren ifadelerin (0.45’in altındakiler) ölçekten çıkarılması
düşünülmüş; ancak bu değerin altında bir ifade olmamıştır. Ölçeğin orijinalinde olan üç
faktörlü yapısı göz önünde bulundurulduğunda, tek faktörlü çıkan yapıda ikinci faktör
alındığında toplam açıklanan varyansın %68.61’den %75.55’e ve üçüncü faktör alındığında
%75.55’ten %80.81’e çıkacağını göstermektedir. Bununla birlikte ikinci ve üçüncü faktörün
tek başına varyansı açıklama yüzdesine bakıldığında %5’in üzerinde olup faktör
eklenebileceği öngörülmüş ve 3 faktör düzeyi belirlenerek analiz tekrarlanmıştır. Analiz
sonucu ortaya çıkan değerlerde; düşük eşdeğerlik, çakışma, tek başına kalma gibi problemler
ortaya çıkmadığı için analizdeki 10 ifadeden hiçbiri çıkarılmamıştır. Literatürdeki gibi üç alt
faktöre yerleşen bu değişkenlerin ölçeğe dair açıkladıkları toplam varyans ise %80.81’dir.
Dolayısıyla 3 faktörün birlikte varyansın büyük çoğunluğunu açıkladığı söylenebilir. Birincisi
(sivil katılım) ölçeğe dair %68.6 toplam varyans açıklarken, ikincisi (yeşil girişimler) %6.9 ve
üçüncüsü (çevreye yardım) % 5.3 açıklamaktadır. Analiz sonuçlarına göre birinci faktör (yeşil
sivil katılım) 4 maddeden, ikinci (yeşil girişimler) ve üçüncü faktör (çevreye yardım) 3’er
maddeden oluşmaktadır.

---

Güvenirlik: Faktör içindeki maddelerden en yüksek ve en düşük faktör yüküne sahip madde
arasındaki farkın en az olmasının faktörün içsel tutarlılığında artış sağlayacağı bilgisi ile
AYÖD ölçeğinin içsel tutarlılığının iyi olduğu söylenebilir. Ayrıca isimlendirmeler,
maddelerin içerdikleri en yüksek faktör yükü sonucu ile literatürdeki isimleri göz önünde
bulundurularak gerçekleştirilmiştir. Ayrıca özdeğerlerin ikinci ve üçüncü faktörler (yeşil
girişimler ve çevreye yardım) açısından 1’den küçük olması ayrı bir faktör olması noktasında
sorgulama yaratsa da hem açıklanan varyans değerlerinin oldukça yüksek olması, toplam
varyansa katkı, literatür incelendiğinde bunun gibi ayrımların yapılması hem de araştırmanın
kavramsal çerçevesinden beklenen faktör sayısının her maddede gösterilmesinin daha doğru
olacağından hareketle bu durum tolere edilmiştir. Yapılan güvenilirlik analizi sonucunda
ölçeğin güvenilirlik katsayısı .95 bulunmuştur. AYÖD ölçeğinin alt boyutlarına ait yük
değerleri Tablo 1’de gösterilmektedir.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr