Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının bilimsel araştırmalarda kullanılması için sorumlu yazara araştırmanın amacı ile bilgi notu içeren bir e-posta gönderilerek izin alınması zorunludur.

---

---

Link: https://ijcer.net/index.php/pub/article/view/268

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

30 Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme » 340 Erken Çocukluk Eğitimi

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Özcan, Ö., Erol E., & İvrendi A. (2023). Behavioral self-regulation skills and the teacher-child relationship in early childhood. International Journal of Contemporary Educational Research, 10(2), 382-394. https://doi.org/10.52380/ijcer.2023.10.2.268

---

Geliştiren/Uyarlayan: Özge ÖZCAN, Ahmet Erol, Asiye İVRENDİ

---

Yıl: 2023

---

Kaynak Adı: Behavioral Self-Regulation Skills And The Teacher-Child Relationship in Early Childhood

---

Dergi: International Journal of Contemporary Educational Research

---

Cilt: 10

---

Sayı: 2

---

Sayfa Aralığı: 382-394

---

DOI: https://doi.org/10.52380/ijcer.2023.10.2.268

---

Sorumlu Yazar: Özge ÖZCAN

---

İletişim: ozgeozcan21@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler: Behavioral self-regulation, davranışsal öz-düzenleme, öz düzenleme, self-regulation

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: BADO-R KARŞITLIKLAR: Şimdi bir oyun oynayacağız. Ben baş dediğimde sen ayak parmakları diyeceksin ve ben ayak parmakları dediğimde sen baş diyeceksin. Haydi alıştırma yapalım!


ALIŞTIRMA
Doğru Kendi Kendini Düzeltme Yanlış
S1. Ben baş dediğimde sen ne diyeceksin? (Ayak Parmakları) 2 1 0**
S2. Ben ayak parmakları dediğimde sen ne diyeceksin? (Baş) 2 1 0**
S3. Ben baş dediğimde, sen (Ayak Parmakları) 2 1 0**
S4. Ben ayak parmakları dediğimde, sen (Baş) 2 1 0**

Çok iyi gidiyorsun! Birkaç tane daha yapalım.

TEST
S5. Ben ayak parmakları dersem, sen (Baş) 2 1 0**
S6. Ben baş dersem, sen Ayak Parmakları) 2 1 0**
S7. Ben baş dersem, sen Ayak Parmakları) 2 1 0**
S8. Ben ayak parmakları dersem, sen (Baş) 2 1 0**
S9. Ben baş dersem, sen (Ayak Parmakları) 2 1 0**
S10. Ben ayak parmakları dersem, sen Baş) 2 1 0**
S11. Ben ayak parmakları dersem, sen (Baş) 2 1 0**

---

Kimlere Uygulanabilir: Erken çocukluk dönemindeki çocuklar

---

Derecelendirme: 2= Doğru - 1= Kendi Kendini Düzeltme - 0= Yanlış

---

Ölçek Puanlaması: HTKS-R’nin eğitim, alıştırma ve uygulama bölümleri bulunmaktadır. HTKS-R uygulama sürecinde, çocuğa yönergeler verildikten sonra değerlendirici tarafından çocuğun yanıtları gözlemlenerek değerlendirme aracına uygun şekilde kaydedilir. Çocuk, değerlendiricinin verdiği yönerge doğrultusunda doğru hareketi yaparsa iki puan, önce yanlış hareket yapıp sonra kendini düzeltirse bir puan, yanlış hareket yaparsa sıfır puan alır. Toplam puanlar 0 ile 118 arasında değişmektedir. HTKS-R çocuklarla birer bir uygulanmaktadır ve bu araştırmada değerlendirme aracını uygulama süresi her çocuk için ortalama 9 dakika sürmektedir.

---

Ölçek Değerlendirmesi: HTKS-R, üç kısımdan oluşan HTKS’nın (McClelland et al. 2014) başında yeni bir uzantı dahil edilerek güncellenmiş bir versiyonudur. Yeni eklenen uzantıda, Bölüm 0 (Karşıtlıklar), 4 alıştırma maddesi (örneğin, baş dendiğinde sen ne diyeceksin?) ve çocuklardan söylenenin tersini söylemelerinin istendiği 7 test maddesi vardır (örneğin, ben ayak parmakları dersem, sen?). HTKS-R'nin geri kalanı, uygulama ve test öğelerini içeren ve verilen yönergenin tam tersinin yapılmasını gerektiren 3 bölümden oluşan orijinal HTKS ile aynı protokolü izlemektedir. Birinci bölümde 7 alıştırma ve 10 test maddesi şeklinde iki farklı yönerge vardır. Çocuktan verilen yönergenin tam tersini yapması istenir (Başına dokun denildiğinde ayaklarına dokunması, ayaklarına dokun denildiğinde başına dokunması beklenir). İkinci bölümde dört farklı yönerge vardır ve yine verilen komutun tersini yapması beklenir (Başına dokun denildiğinde ayaklarına dokunması, ayaklarına dokun denildiğinde başına dokunması, dizlerine dokun denildiğinde omuzlarına dokunması, omuzlarına dokun denildiğinde dizlerine dokunması beklenir). Üçüncü bölümde ise kural değişmektedir: Başına dokun denildiğinde dizlerine dokunması, dizlerine dokun denildiğinde başına dokunması, omuzlarına dokun denildiğinde ayaklarına dokunması, ayaklarına dokun denildiğinde omuzlarına dokunması gerekmektedir (Gonzales et al. 2021).

---

Çeviri Süreci: Bu çalışmada, Revize Edilmiş Head-Toes-Knees-Shoulders Revised (HTKS-R) çocukların davranışsal öz-düzenleme becerilerini değerlendirmek amacıyla Türkçe’ye uyarlanmıştır. HTKS-R, Head-Toes-Knees-Shoulders (HTKS) davranışsal öz-düzenleme becerilerini değerlendirme aracından hareketle revize edilmiştir (Gonzales et al. 2021; McClelland et al. 2018; McClelland et al. 2014). Bilişsel esneklik, çalışma belleği ve engelleyici kontrol bileşenlerinin özelliklerini içeren HTKS-R, 4-8 yaş arası çocukların davranışsal öz-düzenleme becerilerini performansa dayalı olarak doğrudan değerlendirmeyi amaçlamaktadır (Gonzales et al. 2021; McClelland et al. 2018; McClelland et al., 2014).

Araştırma için etik kurul ve İl Milli Eğitim Müdürlüğünden gerekli izinler alındıktan sonra katılımcılar gönüllülük esasına ve ebeveyn onamına dayalı olarak seçilmiştir. Araştırmacılar, HTKS-R eğitim internet sitesinde bulunan eğitim ve değerlendirme sürecini başarıyla tamamlamış ve HTKS-R uygulayıcı sertifikasını almıştır.
Veri toplama süreci 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde beş hafta boyunca devam etmiştir. HTKS-R veri toplama sürecine araştırmacılarla birlikte; araştırmacılar tarafından eğitim verilen okul öncesi öğretmenliği lisans programında öğrenim görmekte olan dört lisans öğrencisi katılım göstermiştir. HTKS-R değerlendirme aracının güvenirlik işlemleri için bağımsız gözlemciler arası uyum ölçütünden yararlanılmıştır. Veri toplama süreci başlamadan önce katılımcılar arasında yer almayan bir grup çocuğa HTKS-R değerlendirme aracı altı farklı gözlemci tarafından uygulanmış ve HTKS-R değerlendirme aracına göre puanlama yapılmıştır. Bağımsız gözlemciler arası uyum ölçütünü belirlemek için Kappa uyum katsayısı hesaplanmıştır (κ=.91). Bu çalışmada uyum indeksinin .91 olarak çıkması bağımsız gözlemciler arası uyumun iyi bir düzeyde olduğunu göstermektedir (Karasar, 2018). HTKS-R değerlendirme aracı, katılımcıların devam ettiği anaokulu içerisinde bulunan ve okul yönetimi tarafından uygun görülen sessiz bir ortamda katılımcı çocuklara araştırmacılar tarafından bireysel olarak uygulanmıştır. Öğrenci-öğretmen ilişki ölçeği ve öz-düzenleme becerileri ölçeği (öğretmen formu) katılımcı çocuklar düşünülerek öğretmenleri tarafından doldurulmuş ve araştırmacılar tarafından öğretmenlerden geri alınmıştır.

---

Geçerlik: Ölçeğin geçerlik analizleri için açımlayıcı faktör analizi (AFA), doğrulayıcı faktör analizi (DFA), ölçüt geçerliği-eşzaman ve yordama geçerliği- ve sınıf içi korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi doğrultusunda, HTKS-R’nin faktör yüklerinin .51 ile .86 arasında, değiştiği saptanmıştır. Birinci bölüm için faktör yükleri .67 ile .81, ikinci bölüm faktör yükleri .62 ile .82, üçüncü bölüm için .51 ile .86 arasında ve karşıtlıklar bölümü için faktör yüklerinin .56 ile .86 arasında değiştiği belirlenmiştir. Ölçeğin orijinal versiyonunda ise birinci bölüm faktör yüklerinin .93 ile .99, ikinci bölüm faktör yüklerinin .88 ile .97, üçüncü bölüm faktör yüklerinin .88 ile .96 ve karşıtlıklar bölümü faktör yüklerinin .63 ile .92 arasında değiştiği ortaya konmuştur (Gonzales et al. 2021). Bununla birlikte HTKS-R’nin toplam varyansın %46’sını açıkladığı belirlenmiştir. Ayrıca, yapılan doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonucunda model uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu belirlenmiştir (χ2=1839.17, RMSEA = .063; SRMR= .153; CFI = .952; TLI = .968). Bu sonuçlar ölçeğin orijinal versiyonundan elde edilen sonuçlarla da benzerlik göstermektedir (χ2=1789.56, RMSEA = .057; SRMR= .113; CFI = .991; TLI = .990) (Gonzales et al. 2021).

---

Güvenirlik: HTKS-R değerlendirme aracının iç tutarlık katsayısı .96 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin orijinal versiyonunun iç tutarlık katsayısı ise .97 olarak hesaplanmıştır (Gonzales et al. 2021). Ölçeğin iç tutarlığını belirlemek için diğer bir güvenirlik ölçütü olan yarımlar arası (test yarılama) güvenirlik analizi yapılmıştır. Yarımlar arası (test yarılama) güvenirlik analizi sonucunda test yarılama katsayısı .79 olarak belirlenmiştir. Guttman Lambda (Li) yöntemine göre güvenirlik katsayıları .91 ve .94 değerleri arasında değişiklik göstermektedir. Ayrıca, 38 çocuktan üç hafta ara ile tekrar veri toplanmış ve test tekrar test güvenilirliği hesaplanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test güvenilirlik katsayısı .81 olarak belirlenmiştir. Ayrıca ölçeğin madde-toplam korelasyon değerlerine göre en düşük değerin .34 en yüksek değerin ise .76 olduğu ve madde-toplam korelasyon sonuçlarına göre .30’un altında değere sahip olan madde olmadığı belirlenmiştir.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr