Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.

---

Ölçek Çeşidi
Uyarlama

---

Kaynak Türü
Tez

---

Kaynak/Referans

Gökçeoğlu, E. (2014). Annelerin emzirme özyeterlilikleri ile sütün yeterlilik arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.

---

Yıl
2014

---

Kaynak Adı
Annelerin Emzirme Özyeterlilikleri ile Sütün Yeterlilik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

---

Tez Türü
Yüksek Lisans

---

Üniversite
Atatürk Üniversitesi

---

Enstitü
Sağlık Bilimleri Enstitüsü

---

Şehir
Erzurum

---

Ülke
Türkiye

---

Link:
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp

---

Dosyalar

Tez
PDF

---

Sorumlu Yazar
Emine Gökçeoğlu

---

İletişim
emine.egokceoglu@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler
yetersiz süt algısı düzeyi

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları

Ölçek altı madde tek alt boyuttan oluşmaktadır. Bu ölçekte annenin sütünün miktarını nasıl algıladığına yönelik sorular ve düşünceler sıralanmıştır. Annenin ölçeği doldurduğu anda algıladığı süt miktarı için ilk soruya evet veya hayır cevabından birini verir. Diğer sorular 0 ile 10 arasında puanlanır. 0 puan sütün hiç olmadığını, 10 puan ise çok fazla sütün olduğunu göstermektedir. Verilen puan sıfıra yaklaştıkça sütün yetersiz, 10'a doğru yaklaştıkça ise sütün yeterli olarak
algıladığını gösterir.

---

Kimlere Uygulanabilir
Emziren annelere

---

Derecelendirme
Likert

---

Ölçek Puanlaması

Annenin ölçeği doldurduğu anda algıladığı süt miktarı için ilk soruya evet veya hayır cevabından birini verir. Diğer sorular 0 ile 1Verilen puan sıfıra yaklaştıkça sütün yetersiz, 10'a doğru yaklaştıkça ise sütün yeterli olarak algıladığını gösterir. 0 arasında puanlanır. 0 puan sütün hiç olmadığını, 10 puan ise çok fazla sütün olduğunu göstermektedir.

---

Ölçek Değerlendirmesi

Anne sütünün yetersiz algılanmasını belirlemeye yönelik McCarter-Spaulding
tarafından 2001 yılında geliştirilen ölçek 6 sorudan oluşan bir formdur . İlk soru
annenin sütünü yeterli algılayıp algılamadığını sorgulamaktadır. Anne bu soruyu “evet”
veya “hayır” şeklinde cevaplandırır. Ölçeğin diğer soruları sütün yetersizlik algısını
ölçmeye yöneliktir. Bu soruları annenin 0-10 arasında puanlanması istenmektedir. “0”
sütün tamamen yetersiz algılandığını, “10” ise sütün tamamen yeterli algılandığını
göstermektedir. Ölçekten en az 0, en fazla 50 puan alınabilir. Alınan toplam puanın
yüksek olması sütün yeterlilik algısının yükseldiğini göstermektedir. Ölçeğin orjinalinde
Cronbach α değeri 0.81 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması Gökçeoğlu ve Küçükoğlu tarafından 2014 yılında yapılmıştır. Türkçe formunun Cronbach α değeri ise 0.82 olarak belirtilmiştir.
olarak bulundu.

---

Çeviri Süreci

Geçerlik ve güvenirlik çalışmasının ilk aşamasında ölçeğin dil geçerliğine
ilişkin çalışmalar yapıldı. Ölçeğin çeviri çalışması (translating-retranslating)
kapsamında, Yetersiz Süt Algısı Ölçeği'nin İngilizce metni, araştırmacı ve her iki dili
iyi bilen üç İngilizce dil bilimci tarafından İngilizce'den Türkçe'ye çevrildi. Türkçe'ye
çevrilen tüm formlar araştırmacı tarafından tekrar incelenerek tek form haline getirildi.
Orijinal ölçek ile İngilizce'ye çevrilip elde edilen ölçek karşılaştırıldı ve uygun olmayan ifadeler gözden geçirildi. Her bir maddeyi en iyi ifade ettiği düşünülen çevirilerin tercih edilmesi ve ölçeğin Türkçe versiyonunun oluşturulabilmesi için elde edilen ölçek formu uzmanların görüşüne sunuldu. Uzman kişiler ölçekteki her bir ifadeyi, “4, çok uygun”,
“3, cümle biraz düzeltilirse uygun olur”, “2, cümle düzeltilirse uygun olur”, “1, uygun
değil” şeklinde değerlendirdi. Değerlendirme sonucunda uzman kişilerin önerileri
doğrultusunda uygun olmayan ifadelerde bazı düzenlemeler yapıldı. Daha sonra her iki
dili iyi bilen bir İngilizce dil bilimci tarafından Türkçe'den İngilizce'ye geri çevirisi
yapılan ölçeğin ifadelerinde anlam değişikliği olmadığı belirlendi. Son olarak, ölçeğin
Türkçe'si Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden bir Türk Dili uzmanı tarafından kontrol
edildi.

---

Geçerlik

Ölçeğin öncelikle içerik/kapsam geçerliği ve yapı geçerliği incelendi. Kapsam geçerliliği için 10 uzmandan görüş alındı. Uzmanların verdikleri puanların uyumunu ölçmek için Kendall Uyuşum Katsayı (W) hesaplaması sonucunda uzmanların görüş birliğine vardıkları ve ölçekte yer alan ifadelerin kültürümüze uygun olduğu, ölçülmek istenen alanı temsil ettiği belirlendi (kapsam geçerlik indeksi 0.87). Uzman görüşleri doğrultusunda düzenlenen Yetersiz Süt
Algısı Ölçeği, çalışma kapsamına alınan annelerle benzer özellikler taşıyan ancak
çalışma kapsamı dışında bırakılan 30 anneye pilot olarak uygulandı. Annelerden gelen
öneriler doğrultusunda ölçeğin anlaşılırlığını artırmak için küçük düzenlemeler yapıldı
ve ölçek asıl uygulama öncesi son haline getirildi. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun iç tutarlılık denetiminde madde toplam puan korelasyonları, Cronbach α değerlendirmesi ve faktör analizi kullanıldı. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği'nin Türkçe formunun madde toplam korelasyon puanları 0.70 ile 0.87 arasında bulundu. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği'nin Türkçe Formu'nun Cronbach α katsayısı 0.82 olarak bulundu. Kaiser-Meyer-Olkin
(KMO) ve örneklemin faktör analizi için uygun olup olmadığını değerlendirmek için
Bartlett‟s Test of Sphericity (BTS) analizleri uygulandı. Ölçeğin KMO ile hesaplanan örneklem yeterliliği 0.87 olarak saptandı. Barlett's Test sonucunda ise x2=115.28 olarak bulundu ve p<0.001 önem düzeyinde anlamlı olduğu
görüldü. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek amacıyla 30 anneye iki hafta sonra Test-Tekrar
Test uygulaması yapıldı ve Test-Tekrar Test korelasyon değeri 0.81 olarak bulundu.
Test-Tekrar Test sonucunda iki uygulama arasında yüksek düzeyde pozitif ve anlamlı
bir ilişki olduğu görüldü. Yapı geçerliliği, ölçeğin genellikle soyut olan
kavramının ne derece doğru ölçebildiğinin göstergesidir. Yapılan analizlerde, Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun faktör yüklerinin 0.631 ile 0.867 arasında dağıldığı görüldü.

---

Güvenirlik

Ölçeğin öncelikle içerik/kapsam geçerliği ve yapı geçerliği incelendi. Kapsam geçerliliği için 10 uzmandan görüş alındı. Uzmanların verdikleri puanların uyumunu ölçmek için Kendall Uyuşum Katsayı (W) hesaplaması sonucunda uzmanların görüş birliğine vardıkları ve ölçekte yer alan ifadelerin kültürümüze uygun olduğu, ölçülmek istenen alanı temsil ettiği belirlendi (kapsam geçerlik indeksi 0.87). Uzman görüşleri doğrultusunda düzenlenen Yetersiz Süt
Algısı Ölçeği, çalışma kapsamına alınan annelerle benzer özellikler taşıyan ancak
çalışma kapsamı dışında bırakılan 30 anneye pilot olarak uygulandı. Annelerden gelen
öneriler doğrultusunda ölçeğin anlaşılırlığını artırmak için küçük düzenlemeler yapıldı
ve ölçek asıl uygulama öncesi son haline getirildi. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun iç tutarlılık denetiminde madde toplam puan korelasyonları, Cronbach α değerlendirmesi ve faktör analizi kullanıldı. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği'nin Türkçe formunun madde toplam korelasyon puanları 0.70 ile 0.87 arasında bulundu. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği'nin Türkçe Formu'nun Cronbach α katsayısı 0.82 olarak bulundu. Kaiser-Meyer-Olkin
(KMO) ve örneklemin faktör analizi için uygun olup olmadığını değerlendirmek için
Bartlett‟s Test of Sphericity (BTS) analizleri uygulandı. Ölçeğin KMO ile hesaplanan örneklem yeterliliği 0.87 olarak saptandı. Barlett's Test sonucunda ise x2=115.28 olarak bulundu ve p<0.001 önem düzeyinde anlamlı olduğu
görüldü. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek amacıyla 30 anneye iki hafta sonra Test-Tekrar
Test uygulaması yapıldı ve Test-Tekrar Test korelasyon değeri 0.81 olarak bulundu.
Test-Tekrar Test sonucunda iki uygulama arasında yüksek düzeyde pozitif ve anlamlı
bir ilişki olduğu görüldü. Yapı geçerliliği, ölçeğin genellikle soyut olan
kavramının ne derece doğru ölçebildiğinin göstergesidir. Yapılan analizlerde, Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun faktör yüklerinin 0.631 ile 0.867 arasında dağıldığı görüldü.

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr