Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Karadağ, A. & Kapusızoğlu, M. (2022). Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği: Geliştirme, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 37-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/diclesosbed/issue/70823/1025971
Geliştiren/Uyarlayan
Ahmet Karadağ, Mehmet Kapusızoğlu
Yıl
2022
Kaynak Adı
Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği: Geliştirme, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması
Dergi
Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Sayı
30
Sayfa Aralığı
37-71
Link:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/diclesosbed/issue/70823/1025971
Dosyalar
Makale
PDF
Sorumlu Yazar
Mehmet KAPUSIZOĞLU
İletişim
mkapusiz19@gmail.com
Alt Boyutlar
Bilgi, Eylem, Hak Arama, İlgi
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Herkesin dinî inanç ve kanaat hürriyetine sahip olduğunu bilirim
Herkesin düşüncelerini serbestçe ifade edebilmesinin bir hak olduğunu bilirim
Hiç kimsenin yaşam hakkından yoksun bırakılamayacağını bilirim
Kimsenin özel hayatına dokunulamayacağını bilirim
Devletin en temel görevinin bireylerin güvenliğini sağlamak olduğunu bilirim
Belediye Meclisinin aldığı kararları takip ederim
İktidarın seçim vaatlerinin gerçekleşip gerçekleşmediğini takip ederim
Kimlere Uygulanabilir
18 yaş üstü bireyler
Derecelendirme
1=Kesinlikle Katılmıyorum - 5=Kesinlikle Katılıyorum
Ölçek Puanlaması
Ölçekten elde edilen puanlar 29-145 (0-50 standardize edilmiş puan) arasında değişmektedir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Ölçekten alınan puanların kategorize edilmesinde standart sapma göz önünde bulundurularak aritmetik ortalamadan standart sapma değerleri çıkarılmış ve kesme noktaları elde edilmiştir. Standartlaştırılmış puanlara göre ölçekte 0 en düşük Vatandaşlık Okuryazarlığı puanını, 50 ise en yüksek Vatandaşlık Okuryazarlığı puanını göstermektedir.
0 – 22,63 Yetersiz Vatandaşlık Okuryazarlığı
22,64 – 30,98 Sınırlı Vatandaşlık Okuryazarlığı
30,99 – 39,32 Yeterli Vatandaşlık Okuryazarlığı
39,33 – 50 Mükemmel Vatandaşlık Okuryazarlığı
Geçerlik
Geçerlik analiz sonuçların göre; Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği’nin toplam varyansın %65,573’ünü açıklayan 4 faktör altında toplanan 29 ifadeden oluştuğu görülmüştür. Açıklayıcı faktör analizinin ardından maddelerin ayırt edici özelliğini belirlemek için alt grup üst grup ortalama puanları için t testi yapılmış, her bir maddenin ölçek ile olan ilişkisini ortaya çıkarmak amacı ile de madde korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Bağımsız örneklem t testi sonuçlarına göre bütün maddelerin anlamlılık düzeyi 0,000 bulunmuş, madde korelasyon katsayılarının ise 0,25’ten büyük olduğu görülmüştür. Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği’nin faktörleri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi yapılmış, faktörler arasında ve faktörlerin her birinin ölçeğin tamamı ile pozitif yönde anlamlı ilişki içerisinde olduğu görülmüştür. Açıklayıcı faktör analizi sonrası doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve modelin uyum iyiliği indeksleri incelenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda uyum iyiliği değerleri; χ2 =1430,423; df=363, p= .000; χ2/df= 3,941; RMSEA= 0,052; SRMR = 0,051; GFI=0,912; AGFI=0,901; TLI= 0,944; CFI=0,950; IFI= 0,950; NFI=0,934; RFI=0,926 olarak bulunmuştur. Bu değerlere göre Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği’nin CFI ve IFI için mükemmel uyum, χ2/df, RMSEA, SRMR, GFI, NFI ve RFI için iyi uyum gösterdiği anlaşılmıştır.
Güvenirlik
Vatandaşlık Okuryazarlığı Ölçeği’nin güvenirlik analizleri de Cronbach Alpha değerleri hesaplanmıştır. Buna göre; 29 maddelik ölçeğin tamamının Cronbach Alpha katsayısı 0,931 olarak bulunmuştur. Ölçeği oluşturan alt boyutlar açısından Bilgi faktörü için 0,925; İlgi faktörü için 0,909; Eylem Faktörü için 0,888; Hak Arama faktörü için 0,922 Cronbach Alpha değerlerine ulaşılmıştır.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr