Sorumluluk İnançlarını Arttıran Faktörleri Belirleme Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
İNDİR
Ölçek Çeşidi: Geliştirme
Kategori(ler):
10 Psikoloji » 170 Değerler Psikolojisi
Kaynak Türü: Makale
Kaynak/Referans:
İkiz, F. E., Totan, T. ve Karaca, R. (2014). Sorumluluk inançlarını arttıran faktörleri belirleme ölçeğinin uyarlanması. Literatür Sempozyum Dergisi, 1(1), 24-32.
Geliştiren/Uyarlayan: F. Ebru İKİZ, Rengin Karaca, Tarık Totan
Yıl: 2014
Kaynak Adı: Sorumluluk inançlarını arttıran faktörleri belirleme ölçeğinin uyarlanması
Dergi: Literatür Sempozyum Dergisi
Cilt: 1
Sayı: 1
Sayfa Aralığı: 24-32
Sorumlu Yazar: Fatma Ebru İkiz
İletişim: ikizef@gmail.com
Derecelendirme: 4'lü Likert
Ölçek Değerlendirmesi:
Bu çalışmada erkeklerde arttırılmış sorumluluk inançlarının daha yüksek çıkması, mesleğine ve aile kurmaya hazırlanan üniversite gençliğinde erkeklerin rol beklentilerinin hem kendisinin ve ailesinin hem de eşiyle kuracağı kendi ailesinin geçimini sağlamaya yönelik sorumluluklarla donatılmış olması ile açıklanabilir. Ayrıca ülkemizde gençler üniversite eğitimi bittikten ve işe girdikten sonra ekonomik açıdan özgürlüğe kavuşup aileden mekânsal olarak uzaklaşarak kendi hayatını kurabilmektedir. Manevî ayrılık açısından genellikle aileye bağlılık ömür boyu devam eden bir süreç olarak gözlenmektedir.
Araştırmadan elde edilen bu sonucun, ülkemizde bireylerin sorumluluk algılarının çocukluk dönemlerinden itibaren arttırılarak yetiştirildiği gerek dinî gerekse ataerkil aile yapısı ve çocuk yetiştirme tutumları açısından açıklanabileceği düşünülmektedir (Çaybolu 2004). Ailenin ve öğretmenlerin beklentilerini karşılamaya yönelik üniversite gençlerinin sorumluluk inançlarını yansıttığı söylenebilir. Ebeveynlerde görülen psikopatolojik özelliklerin ve işlevlerin ergenlerde problem davranışlar için önemli risk faktörleri olduğu da (Savi, 2008) göz önünde tutulmalıdır. Bu doğrultuda aile ile ilgili değişkenler ile bireyin sorumluluk algılarının incelenmesi önerilmektedir.
Ülkemizde intihar girişimlerinin %50’sinin 15-24 yaş arasında en yüksek oranda öğrencilerde görüldüğü (Sayıl 1994) dikkate alındığında, geç ergenlik dönemindeki bireylerin ruh sağlığını koruyucu ve sorumluluk algılarını etkileyen ve yordayan değişkenlerin, sorumluluk algılarının farklı değişkenler üzerindeki etkisinin incelenmesini sağlayan çalışmaların yürütülmesi açısından ileriki araştırmalara yol açıcı olacağı ve ışık tutacağına inanılmaktadır. Ayrıca klinik ve klinik olmayan örneklemlerle boylamsal çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Geçerlik:
Ölçeğin özgün hâlinin Türkçe formunda doğrulanma düzeyini incelemek amacıyla SİAFBÖ’nin yapı geçerliği çalışması DFA’yle
incelenmiştir. Birinci düzey DFA sonucunda elde edilen uyum belirteçlerinin hemen hepsinin yeterlik gösterdiği belirlenmiştir (2=760.37, sd=224; p=
.000; 2/sd=3.40; GFI=
.88; NFI= .89; CFI= .92; IFI=.92; RFI=.88; RMSEA= .076; RMR= .069; SRMR=
.059). GFI ve NFI uyum belirteçlerinin istenen değer (Schumacker ve Lomax
2004, Tabachnick ve
Fidell 2008) olan .90’dan aşağıda oldukları belirlenerek modele ait modifikasyon önerileri incelenmiştir. Modifikasyon önerileri arasında 2 değerinin azalmasına dolayısıyla uyum belirteçlerinin yükselmesinde katkıda olacağı yönünde öneriler bulunan madde 15 ile madde 13; madde 17 ile madde 16; madde 19 ile madde 18 ve madde 21 ile madde 20’ye ait madde hata kovaryansları ilişkilendirilmesine gidilmiştir. Sonuç olarak elde edilen uyum belirteçlerine göre model ile veri arasında yeterli düzeyde uyumun var olduğu gözlenmiştir ( 2=609.27, sd=220; p=.000; 2/sd=2.77; GFI=.90; NFI=.92; CFI= .94; IFI=.94; RFI=.90; RMSEA=.068; RMR= .067; SRMR=.057).
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr