Popülerlik Algısı Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Atli, A., & Canpolat, M. (2021). Keşfedici karma desen kullanılarak öğrenci popülerlik algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 372-394. Doi: 10.33418/ataunikkefd.821186
Geliştiren/Uyarlayan
Abdullah Atli, Murat Canpolat
Yıl
2021
Kaynak Adı
Keşfedici karma desen kullanılarak öğrenci popülerlik algısı ölçeğinin geliştirilmesi
Dergi
Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi
Sayı
43
Sayfa Aralığı
372-394
Link:
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1380251
Dosyalar
Makale
PDF
DOI
10.33418/ataunikkefd.821186
Sorumlu Yazar
Abdullah Atli
İletişim
abdullah.atli@inonu.edu.tr
Ölçülen Özellikler
popülerlik
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Okulda çok sayıda arkadaşım vardır.
Okuldaki öğretmenlerin çoğu beni tanır.
Kendimi fiziksel olarak çekici bulurum.
Diğer öğrencilerden farklı kıyafetler giymeye çalışırım.
Okulda her ortamda kendimi rahatlıkla ifade edebilirim.
Okulda yapılan spor etkinliklerine aktif bir şekilde katılırım.
Okuldaki öğrenciler tarafından saygı duyulan biriyim.
Okuldaki öğretmenler ile diğer öğrencilerden daha yakın ilişkilerim vardır.
Kendimi güzel/yakışıklı bulurum.
Okulda giydiğim kıyafetlerin modaya uygun olmasına dikkat ederim.
Özgüveni yüksek birisiyim.
Okulda düzenlenen birçok etkinliğin içinde yer alım.
Arkadaşlarım tarafından sevilen biriyim.
Okuldaki öğretmenler ile yakın arkadaş gibi konuşabilirim.
Okuldaki birçok öğrenci benim yakışıklı/güzel olduğumu söyler.
Okula giderken her gün farklı kıyafetler giymeye özen gösteririm.
Okulda kalabalık ortamlarda kendimi rahatlıkla ifade ederim.
Okulda yapılan sanatsal etkinliklerin içinde bulunurum.
Okula giderken giydiğim kıyafetler diğer öğrencilerin dikkatini çeker.
Birçok konuda kendime güvenirim.
Kimlere Uygulanabilir
13-18 yaş grubundan ortaokul ve lise öğrencisi
Derecelendirme
1 = Hiç katılmıyorum, 5 = tamamen katılıyorum
Ölçek Puanlaması
Puanlama: ÖPAÖ toplamda 20 maddeden ve 6 boyuttan oluşmaktadır. Ölçekte tersten (reverse) puanlanan madde yoktur. Ölçekte toplam puan alınabildiği gibi alt boyutlar çerçevesinde de analizler yapılabilir. Alt boyutlar ve maddeler şu şekildedir:
1: Kıyafet-moda: m4, m10, m16, m19
2: Özgüven: m5, m11, m17, m20
3: Fiziksel çekicilik: m3, m9, m13
4: Spor ve sanatsal etkinlikler: m6, m12, m18
5: Arkadaşlık ilişkileri: m1, m7, m13
6: Öğretmenler ile ilişkiler: m2, m8, m14
Ölçek Değerlendirmesi
Puanlama: ÖPAÖ toplamda 20 maddeden ve 6 boyuttan oluşmaktadır. Ölçekte tersten (reverse) puanlanan madde yoktur. Ölçekte toplam puan alınabildiği gibi alt boyutlar çerçevesinde de analizler yapılabilir. Alt boyutlar ve maddeler şu şekildedir:
1: Kıyafet-moda: m4, m10, m16, m19
2: Özgüven: m5, m11, m17, m20
3: Fiziksel çekicilik: m3, m9, m13
4: Spor ve sanatsal etkinlikler: m6, m12, m18
5: Arkadaşlık ilişkileri: m1, m7, m13
6: Öğretmenler ile ilişkiler: m2, m8, m14
Geçerlik
The Kaiser–Meyer–Olkin (KMO) örnekleme yeterliliği ölçüsü .90 ve istatistiksel olarak anlamlı, Bartlett’s test of sphericity x2(630, N=282)= 5542,401, p <.001 testi 36 maddenin faktör analizi için uygun olduğunu göstermiştir. Faktör sayılarını scree plot ve paralel analiz (PA; O’Connor, 2000) ve faktörlerin yorumlanabilirliği kullanılmıştır. Yapılan ilk analiz özdeğeri 1’in üzerinde ve varyansın %65.37’sini açıklayan sekiz faktörlü bir yapı önermiştir. Faktör analizindeki ilk beş özdeğer (i.e., 11.91, 2.95, 1.96, 1.63, 1.55, 1.31, 1.17, 1.04), PA değerlerinden yüksekti (1.74, 1.65, 1.58, 1.51, 1.46) ve bu durum ölçeğin beş faktörlü bir yapı olabileceğine dair ilk öneriyi sunmuştur. PA beş boyutlu bir yapı önermesine rağmen araştırmanın nitel aşamasında ortaya çıkan altı temayı koruyabilmek ve kapsam geçerliğini sağlamak için altı faktörlü yapı kabul edilmiştir. Faktör 6’da yer alan 8. madde (“Okuldaki öğretmenlerin çoğu beni tanır”) .52 düzeyinde değer alırken aynı madde 5.faktörde de .48 gibi yüksek bir değer almıştır. Faktör-6 öğretmenler ile ilişkileri, faktör 5 ise arkadaşlar ile ilişkileri içeren maddelerden oluşmaktadır. Farklı içerikler barındırmasına rağmen 8. madde her iki faktörde de yüksek yük değeri almıştır. Ancak bu araştırmanın nitel aşamasında ortaya çıkan ve kendi içinde homojen ve diğer temalardan ayrık olan bu iki boyutun ölçekte kalmasına karar verilmiştir. Varimax döndürme kullanarak faktör örüntü matrisine dayanarak faktör yükü .40’nın altında olma ve diğer faktör ile .10’dan az yüklenmeye sahip olma kriterleri dikkate alınarak ölçek maddeleri atılmıştır. Bu kriterler çerçevesinde iki maddenin düşük faktör yükü değeri alması ve 14 maddenin diğer faktöre yüklenme olduğundan toplamda 16 madde çıkarılarak 20 maddeden oluşan final yapı oluşturulmuştur. Altı faktörlü ÖPAÖ toplam varyasın %73.203’ ünü açıklamıştır.
Doğrulayıcı Faktör Analizi
Öğrenci popülerlik algısı ölçeğinin 20 madde ve altı boyuttan oluşan modelini yani gözlenen değişken (maddeler) ile örtük değişkenlerin (alt boyutların) doğrudan ilişkisini test etmek için birinci düzey DFA, AMOS Version 24 programı kullanılarak yapılmıştır. Analiz sonucunda χ2 (148) = 238.772, p<.001, χ2/df = 1.540, SRMR=.074, CFI= .95, TLI= .93, IFI=.95, and RMSEA= .061 değerleri altı boyutlu modelin iyi uyum (good fit statistic) değerlerine sahip olduğunu göstermektedir (Hu ve Bentler, 1999). Tüm faktör yükleri anlamlıdır (p<.001). Yol (path) katsayıları özgüven boyutunda .79 ile .88, kıyafet ve moda boyutunda .73 ile .85, fiziksel çekicilik boyutunda .78 ile .89, arkadaşlık ilişkileri boyutunda .60 ile .77, öğretmenle ilişkiler boyutunda .70 ile .73, spor ve sanatsal etkinlikler boyutunda .59 ile .92 arasında değişmektedir. Örtük değişkenlerin popülerliği ne derece yordadığını test etmek için ikinci düzey DFA (AMOS Version 24) yapıldı. Analiz sonucunda χ2 (148) = 252.572, p<.001, χ2/df = 1.540, SRMR=.074 CFI= .94, TLI= .93, IFI=.94, and RMSEA= .061 değerleri altı boyutlu modelin i uyum (good fit statistic) değerlerinin iyi olduğunu göstermiştir (Hu ve Bentler, 1999). Yol (path) katsayıları özgüven boyutunda .79 ile .89, kıyafet ve moda boyutunda .74 ile .84, fiziksel çekicilik boyutunda .79 ile .90, arkadaşlık ilişkileri boyutunda .59 ile .79, öğretmenler ile ilişkiler boyutunda .70 ile .74, spor ve sanatsal etkinlikler boyutunda .63 ile .93 arasında değişmektedir. Popüler olma ile alt boyutlar arasındanki yol (path) katsayıları arkadaşlık ilişkileri ile .86, özgüven ile .77, öğretmenle ilişkiler ile .75, fiziksel özellikler ile .63, spor ve sanatsal etkinlikler ile .63 ve kıyafet ve moda ile .43 olarak bulunmuştur.
Güvenirlik
Ölçeğin alt boyutlarının cronbach's alpha (α) değerleri .70 ile .89 arasında değişmektedir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr