Ortaokul Öğrencilerinin Kök Değerleri İçselleştirme Düzeylerini Belirleme Envanteri
Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının bilimsel araştırmalarda kullanılması için sorumlu yazara araştırmanın amacı ile bilgi notu içeren bir e-posta gönderilerek izin alınması zorunludur.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Ata, A. ve Meydan, H. (2023). Ortaokul öğrencilerinin kök değerleri içselleştirme düzeylerini belirleme envanterinin geliştirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 52 (239) , 2179-2202. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1116719
Geliştiren/Uyarlayan
Ali Ata, Hasan Meydan
Yıl
2023
Kaynak Adı
Ortaokul Öğrencilerinin Kök Değerleri İçselleştirme Düzeylerini Belirleme Envanterinin Geliştirilmesi
Dergi
Milli Eğitim Dergisi
Cilt
52
Sayı
239
Sayfa Aralığı
2179-2202
Link:
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2427993
Dosyalar
Makale
PDF
Ölçek Formu
Word
DOI
https://doi.org/10.37669/milliegitim.1116719
Sorumlu Yazar
ALİ ATA
İletişim
aliata29aliata@gmail.com
Ölçülen Özellikler
Değerler Eğitimi, Kök Değerleri
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Envanter dört ayrı ölçekten oluşmaktadır.
1) Ahlaki duyarlılık ölçeği
1. Başka insanlara adaletsiz davranıldığını görürsem üzülürüm.
2. Dürüst davranan insanları gördüğüm zaman mutlu olurum.
3. Ülkem için fedakârlık yapan insanlara büyük bir minnet duyarım.
4. Yardıma muhtaç insanlara yardım edildiğini görmek beni mutlu eder.
5. Öfkelendiği halde kendini kontrol eden insanları gördüğümde mutlu olurum.
6. Bana dostça davranan insanları kolayca fark ederim.
7. İnsanların kendilerini kontrol edemeyip aceleci davranması beni üzer.
8. Bir annenin yavrusunu sevdiğini, ona şefkat gösterdiğini görmek beni mutlu eder.
9. Benimle ilgili işlerde üzerime düşen görevler bulunabileceğini fark ederim.
10. Başkalarına saygısız davranıldığı zaman rahatsız olurum.
2) Ahlaki motivasyon ölçeği
1. Dostlarımın mutlu olması için fedakârlıklar yapabilirim.
2. Sevdiğim insanlara zarar gelmemesi için fedakârlık yapmak beni mutlu eder.
3. Doğru olanı yapmak için zorluklarla mücadele ederim.
4. Bir insandan hoşlanmasam da ona saygılı davranmak için kendimle mücadele ederim.
5. Görevlerimi yerine getirmek için gerekirse hayatımda bazı değişiklikler yaparım.
6. Ülkeme faydalı bir insan olmak için pek çok fedakârlık yapabilirim.
7. Sınavda çok rahat kopya çekebileceğim bir durumda kopya çekmemek için kendimle mücadele ederim.
8. Ödevlerimi yapmak istemesem de kendimle mücadele ederek ödevlerimi yapmaya çalışırım.
9. Sevdiğim şeylerden vazgeçmem gerekse bile yardıma ihtiyacı olan insanlara yardım etmek için kendimi zorlarım.
10. Okulda dersi dinlemek istemediğim zamanlar kendimi zorlayarak dersi dinlemek için çaba harcarım.
3) Ahlaki yargı ölçeği
1. Dürüst insanların mutlu olacağını düşünürüm.
2. Sevgi ile davranmanın yolları hakkında düşünürüm.
3. Davranışların saygısızca olup olmadığına karar vermek için düşünürüm.
4. Diğer insanlara ve canlılara daha fazla nasıl yardımcı olabileceğimi düşünürüm.
5. Bir dersten başarısız olduğumda bunu düzeltmek için neler yapmam gerektiğini planlarım.
6. Ülkeme faydalı olmak için daha çok çalışmam gerektiğini düşünürüm.
7. Sınıf başkanı olursam kimsenin hakkını yememek için nasıl davranmam gerektiğini düşünerek karar veririm.
8. Sorumluluklarımı neden yerine getirmem gerektiği hakkında düşünürüm.
9. Dostlarımla aramı iyi tutmak için yapabileceklerimi düşünürüm.
10. Daha sabırlı bir insan olmam gerekir mi?” konusunda düşünürüm.
4) Ahlaki davranış ölçeği
1. Her durumda adaletli davranırım.
2. Yalan söylemem.
3. Ülkeme ait sembollere her zaman saygılıyımdır.
4. Dostumun başına bir şey geldiğinde ona destek olurum.
5. Benden yardım isteyen insanlara yardım ederim.
6. Canlıları severim.
7. İnsanlara saygılı davranırım.
8. Ödevlerimi yaparım.
9. İnsanlarla konuşurken sözlerini kesmeden sabırla dinlerim.
10. Derste kimseyi rahatsız etmem.
Ölçek Türü
Öz Bildirim
Kimlere Uygulanabilir
5-8. sınıf Ortaokul öğrencileri
Derecelendirme
5'li Likert (1=kesinlikle katılmıyorum - 5=kesinlikle katılıyorum
Ölçek Puanlaması
Her bir ölçekten alınabilecek puan 10 ile 50 arasında ve envanterin tamamından alınabilecek puan 40 ile 200 arasında değişmektedir. Ölçeklerde ters madde bulunmamaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Araştırma sonucunda, ortaokul öğrencilerinin kök değerleri içselleştirme düzeylerini tespit edebilmeye yönelik ahlaki duyarlılık, ahlaki yargı, ahlaki motivasyon ve ahlaki davranışdan oluşan ahlaki kişilik boyutlarının her biri için ayrı birer ölçek olmak üzere 4 ölçekten oluştan bir envanter geliştirimiştir. Bu envanter ile ortaokul öğrencilerinin kök değerleri içselleştirme düzeyleri tespit edilebilmektedir. Öğrencilerin genel olarak envanteden aldıkları puan ne kadar fazla ise kök değerleri içselleştirme düzeyleri de o kadar fazladır. Ayrıca her bir ölçek ahlaki karakteri oluşturan her bir bileşen bağlamında müstakil olarak ele alınıp ortaokulu öğrencileri için değerlendirilmeye alınabilir.
Geçerlik
-
Güvenirlik
Ahlâki duyarlılık, ahlâki motivasyon, ahlâki yargı ve ahlâki davranış ölçeklerinin Cronbach alfa katsayıları sırasıyla .843, .845, .828 ve .862 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar ölçeklerin geçerli ve güvenilir olduğunu kanıtlamaktadır.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr