Ölçek Çeşidi
Uyarlama

---

Kaynak Türü
Makale

---

Kaynak/Referans

Dokuzoğlu, G., Çevik, A., Özmaden, M., Yıldız, Y., & Tezcan, E. (2022). Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği (GYEB): Bir ölçek uyarlama çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 644-653. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1096398

---

Geliştiren/Uyarlayan
Ali Çevik, Efecan Tezcan, Gökhan Dokuzoğlu, Murat Özmaden, Yasin Yıldız

---

Yıl
2022

---

Kaynak Adı
Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği (GYEB): Bir Ölçek Uyarlama Çalışması

---

Dergi
Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

---

Cilt
11

---

Sayı
2

---

Sayfa Aralığı
644-653

---

Link:
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2344516

---

Dosyalar

Makale
PDF

---

Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.

DOI
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1096398

---

Sorumlu Yazar
Gökhan Dokuzoğlu

---

İletişim
dkzgkhn_1988@hotmail.com

---

Ölçülen Özellikler
Egzersiz Bağımlılığı

---

Alt Boyutlar
Ölçek tek boyuttan oluşmaktadır.

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları

1. Egzersiz hayatımdaki en önemli şeydir.
2. Ruh halimin değişmesi için egzersizi yaparım.
(örn.daha mutlu hissetmek ya da sorunları unutmak)
3. Son bir yıldır, yaptığım günlük egzersiz miktarını
artırdım.
4. Her gün egzersiz yapmazsam, huzursuz, keyifsiz
veya üzgün hissederim.
5. Yaptığım egzersiz miktarını azaltmaya çalıştım
fakat kendimi daha önce yaptığım kadar egzersiz
yaparken buldum

---

Kimlere Uygulanabilir
Ergenler, Gençler

---

Derecelendirme
5'li Likert (1= Kesinlikle katılmıyorum - 5= Kesinlikle katılıyorum)

---

Ölçek Puanlaması

Ölçek puan aralığı en düşük 6 en yüksek 30'dur. Ölçeğe ait güvenilirlik analizinde Cronbach alfa 0.70 olarak bulunmuştur. Ölçek geliştirme sürecinde CFI=0.92; TLI=0.86; RMSEA= 0,10 olarak tespit edilmiştir.

---

Ölçek Değerlendirmesi

Türkçe uyarlaması yapılan Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı ölçeğinin öz değerinin 1’den büyük tek değerinin olduğu ve ölçeğin tek boyutlu olduğu (Öz Değer (Λ)=2.345) saptanmıştır. Faktör yüklerinin 0,663 ile 0,720 arasında olduğu görülmektedir. Ölçeğin Cronbach’s αlpha katsayısının 0.715 olduğu görülmektedir. Ölçek maddelerinin az olduğu göz önüne alındığında Cronbach's α katsayısının. 715 olması ölçeğin güvenirliği olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

---

Çeviri Süreci

Gençlere yönelik egzersiz bağımlılığı ölçeğinin uyarlama çalışması yapılmadan önce literatür taraması yapılmıştır. Literatürde egzersiz bağımlılığıyla ilgili hem Türkçe hem de yabancı dillerde ölçekler olduğu görülmüştür. Fakat Türkçe ’de Gençlere yönelik egzersiz bağımlılığıyla ilgili literatürde eksiklik olduğu görülmüş ve ölçeğin Türkçe uyarlaması yapılmasına karar verilmiştir. Uyarlama çalışması yapılabilmesi için yazarlarla e posta yoluyla iletişime geçilmiş ve ölçeğin uyarlama çalışması için gerekli olan izinler alınmıştır. Orijinal ölçeğin Türkçeye uyarlamasının gerçekleştirmek için en az 2 Türkçe ve Türk Dili uzmanına, 5 İngilizce çevirmen ve 2’de spor bilimleri alanından uzman kişilerden destek alınmıştır.
Ölçek öncelikle ölçeğin orijinal diline ve Türkçe ‘ye hâkim en az iki dil ve çeviri uzmanı tarafından Türkçeye çevrilmiştir.
İkinci aşamada ölçekler arası kıyaslama yapılmış ve en uygun çeviri ve ortak noktalar göz önüne alınmıştır. Üçüncü aşamada ise oluşan form ile ölçme aracının orijinal formu karşılaştırılmıştır. Yabancı dil alanında deneyim sahibi olan iki uzman görüşleri alınmıştır. Son olarak dördüncü aşamada ise ölçeğin özgün ve Türkçe formu bir spor psikolojisi ve bir de psikolojik rehberlik alanında uzman öğretim elemanları tarafından değerlendirilmiş ve ölçeğin dil geçerliliğinin sağlandığına karar verilmiştir.

---

Geçerlik

Kapsam geçerliğinin sağlanmasında uzman görüşleri, yapı geçerliğinde ise hem açıklayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizi
aracılığıyla sağlanmıştır. Yapılan geçerlik çalışmaları neticesinde ölçeğin tek faktörlü toplam 5 maddeden oluştuğu ve açıklanan varyansın %61,048’ini açıkladığı tespit edilmiştir.

---

Güvenirlik

Ölçeğin güvenirlik çalışmaları ölçeğin tamamı ve alt faktörleri için hesaplanan iç tutarlık katsayıları ile belirlenmiştir. Ölçeğe ait Cronbach alfa (α) değeri 0,71 olarak bulunmuştur. Bu sonuç ölçme aracının güvenilir olduğunu göstermektedir. Daha sonra ölçeğin zaman geçerliliğinin sağlanması amacıyla tekrar test yöntemi uygulanmış ve zaman geçerliliğinin sağlandığı görülmüştür (r= ,702 p<0.001).

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr