Benlik Kuramı Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Yavuzer, Y., Karataş, Z. ve Polat Demir, B. (2017). Benlik Kuramı Ölçeğinin Türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anatolian Journal of Psychiatry,18(2), 161-168.
Geliştiren/Uyarlayan
Betül POLAT DEMİR, Yasemin YAVUZER, Zeynep Karataş
Yıl
2017
Kaynak Adı
Benlik Kuramı Ölçeğinin Türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirlik çalışması.
Dergi
Anadolu Psikiyatri Dergisi
Cilt
18
Sayı
2
Sayfa Aralığı
161-168
Link:
https://www.ejmanager.com/fulltextpdf.php?mno=230048
Dosyalar
Makale
PDF
DOI
10.5455/apd.225786
Sorumlu Yazar
Yasemin YAVUZER
İletişim
yyavuzer@hotmail.com
Alt Boyutlar
Aile İlişkileri, Akademik Başarı, Arkadaşlık, Boş Zaman Etkinlikleri, Fiziksel sağlık, Kişilik, Mesleksel Başarı, Yakın İlişkiler, zeka
Kimlere Uygulanabilir
Birden fazla grup
Derecelendirme
5'li Likert
Ölçek Puanlaması
Ölçekten alınabilecek puan 36 ile 180 arasında değişmektedir.Ölçekte 18 madde ters puanlanmaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Ölçeğin her bir boyutundan elde edilen puanın yüksekliği bireyin benlik kuramının olumlu olduğunu göstermektedir.
Çeviri Süreci
Özgün formu İngilizce olan BKÖ’nün Türkçeye uyarlanabilmesi için Berg ile yazışma yapılmış ve gerekli izin alınmıştır. Ölçek bir konu alanı uzmanı akademisyen ve bir dilbilimci tarafından İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir. Daha sonra bu çeviriler bir araya getirilerek karşılaştırılmış ve farklılık gösteren anlatımlar çeviri yapan kişiler ile görüşülerek ortak bir cümle haline getirilmiştir. Daha sonra ölçeğin elde edilen Türkçe formu bir konu alanı uzmanı akademisyen ve bir dilbilimci tarafından yeniden İngilizceye çevrilmiştir. Ölçeğin özgün formu ile yeniden İngilizceye çevrilmiş hali öncekinden farklı iki akademisyen tarafından her maddenin Türkçeye uygunluğu açısından incelenerek tartışılmış ve gerekli değişiklikler yapılmıştır.
Geçerlik
Açımlayıcı faktör analizi ile öncelikle dokuz boyutun ortaya çıkıp çıkmadığına bakılmıştır. AFA için veriler 370 Türk üniversite öğrencisinden elde edilmiştir. Verilerin AFA için uygunluğu Kaiser-MeyerOlkin (KMO) katsayısı ve Barlett küresellik testi ile incelenmiştir. KMO=0.79 ve Barlett Sphericity Testi χ2 değeri 3874.47 (p<0.01) olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar verilerin AFA için uygun olduğunu göstermektedir.29 AFA sonucunda özdeğerleri 1.00’ın üzerinde dokuz bileşenin olduğu ve ölçeğin dokuz faktörlü bir yapıya sahip olduğu anlaşılmaktadır. Maddelerden çok azının (8, 13, 24, 25, 33) kuramsal olarak öngörülen boyutta yeterli faktör yüküne sahip olmadığı görülmüştür. Bu beş madde incelendiğinde Bu beş madde incelendiğinde madde-toplam korelasyon katsayılarının 0.24 ile 0.30 arasında değiştiği ve maddelerin ifadesinde sorunlar olduğu görülmüştür. Özgün ölçekle paralellik sağlamak amacıyla maddeler ölçekten çıkarılmamış ve ifade sorunları giderilerek daha anlaşılır hale getirilmiştir. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.34-0.89 arasında değişmektedir. Örneklem büyüklüğünün madde faktör yük değeri 0.30 olan bir madde için en az 350, 0.40 olan bir madde için en az 200, 0.50 olan bir madde için en az 120 olması gerektiği belirtilmiştir.29 Birinci faktör ölçeğe ilişkin toplam varyansın %8.65’ini, ikinci faktör %6.61’ini, üçüncü faktör %6.33’ünü, dördüncü faktör %6.15’ini, beşinci faktör %6.12’sini, altıncı faktör %6.09’unu, yedinci faktör %5.92’sini, sekizinci faktör %5.28’ini ve dokuzuncu faktör %4.83’ünü açıklamaktadır. Bu dokuz faktörün açıkladığı toplam varyans %55.98’dir
BTÖ’nün AFA ile ortaya konan dokuz faktörlü yapısı 426 Türk üniversite öğrencisinden elde edilen veriler kullanılarak DFA ile incelenmiştir. Analiz sonucunda uyum indeksleri için elde edilen değerler, RMSEA=0.04, NFI=0.88, NNFI=0.95, CFI=0.95, GFI=0.89 ve AGFI=0.85’dir. Tablo 1’de model‐ veri uyumuna ilişkin hesaplanan istatistikler incelendiğinde NFI uyum iyiliği değeri dışındaki bu değerlerin kabul edilebilir düzeylerde olduğu ve NFI değerinin de istenen değere oldukça yakın olduğu görülmektedir. Model-veri uyumuna ilişkin değerlerin tümü dikkate alındığında ise, kurulan modelin veriyle uyumlu olduğu, bu nedenle ölçeğin yapı geçerliliğine sahip olduğu, BKÖ’nün 36 maddeli ve dokuz faktörlü yapısının Türk öğrencilerinden elde edilen verilerde doğrulandığı söylenebilir
BKÖ ile PD (r=0.54, p<0.01) ve CBSE (r=0.58, p<0.01) arasında pozitif yönde, ND (r=-0.39, p<0.01) ve BDÖ (-0.56, p<0.01) arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. BKÖ alt ölçeklerinin PD ile arasındaki korelasyon katsayıları 0.20-0.43 arasında, ND ile -0.12 ve -0.30 arasında, BDÖ ile - 0.21 ve -0.42 arasında, CBSÖ ile 0.27-0.45 arasında değişmektedir. Alt ölçeklerin tamamı ile PD ve CBSÖ arasında pozitif yönde, ND ve BDÖ arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Güvenirlik
Bu çalışmada BKÖ’nün güvenilirliği iç tutarlılık test yarılama yöntemleriyle hesaplanmıştır. Tablo 3’te görüldüğü gibi, ölçekte yer alan 36 maddenin tamamına ilişkin iç tutarlılık katsayısı 0.84 olarak bulunmuştur. Test yarılama yöntemi ile hesaplanan güvenilirlik katsayısı ise Sperman-Brown düzeltmesi ile 0.79’dur. Ölçeğin alt boyutlarına ilişkin alfa değerleri 0.52-0.88 arasında değişmektedir. Bu değerler dikkate alındığında, alt ölçeklerin iç tutarlılığının kabul edilebilir sınırlar içinde olduğu söylenebilir. Ayrıca, ölçeğin her bir maddesinden elde edilen puanların madde-toplam korelasyon katsayıları 0.30 (madde 13 ve 24) ile 0.78 (madde 31) arasında değişmektedir. Ölçeği oluşturan dokuz alt ölçek arasındaki en düşük korelasyon katsayısı 0.11 ile ARK ve Z boyutu arasındadır. En yüksek korelasyon katsayısı 0.44 ile K ve SZE boyutu arasındadır. Her boyuttan elde edilen puan ile ölçeğin tümünden elde edilen puan arasındaki en düşük korelasyon katsayısı 0.51 ile Aİ boyutuna, en yüksek korelasyon katsayısı 0.67 ile K boyutuna aittir
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı
The Self-Theory Scale
Orijinal Ölçek Kaynak Türü
Makale
Orijinal Kaynak / Referans
Berg CJ, Snyder CR .(2010). Assessing self-perceptions of college students across life domains: Development and validation of the self-theory scaleCollege Students Journal ,44 (4)952-969.
Orijinal Ölçek Yazarlar
CJ Berg, CR Snyder
Orijinal Ölçek Yıl
2010
Orijinal Ölçek Kaynak Adı
Assessing self-perceptions of college students across life domains: Development and validation of the self-theory scale
Orijinal Ölçek Dergi
College Students Journal
Orijinal Ölçek Cilt
44
Orijinal Ölçek Sayı
4
Orijinal Ölçek Sayfa Aralığı
952-969