Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.

---

---

Link: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0192513X19835879

---

Ölçek Çeşidi: Uyarlama

---

Kategori(ler):

10 Psikoloji » 145 Aile İlişkileri, Ebeveynlik ve Aile Danışmanlığı

---

Kaynak Türü: Makale

---

Kaynak/Referans:

Çelik, H., & Bulut, O. (2019). Examining Turkish adults’ recalled experiences of their father’s presence. Journal of Family Issues, 40(9), 1224-1251.

---

Geliştiren/Uyarlayan: Hilal Çelik, Okan Bulut

---

Yıl: 2019

---

Kaynak Adı: Examining Turkish Adults’ Recalled Experiences of Their Father’s Presence

---

Dergi: Journal of Family Issues

---

Cilt: 40

---

Sayı: 9

---

Sayfa Aralığı: 1224-1251

---

DOI: https://doi.org/10.1177/0192513X19835879

---

Sorumlu Yazar: Hilal Çelik

---

İletişim: celikhilal@gmail.com

---

Ölçülen Özellikler: Baba Varlığı

---

Alt Boyutlar: Anne-Baba İlişkisi, Annenin Kendi Babasıyla Olan İlişkisi, Baba Etkisine Dair Görüşler, Baba Katılım Algısı, Babanın Kendi Babasıyla Olan İlişkisi, Babaya Yönelik Hisler, Babayla Fiziksel İlişki/Temas, Babayla İlişkide Anne Desteği

---

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: Ölçek yetişkin bireylerin baba varlığı algılarının çeşitli yönlerini ölçen 3 domainden ve bu domainlerle ilişkili toplam 8 boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin toplam madde sayısı 94’tür.
Domain 1: Babayla İlişki
Babaya Yönelik Hisler (13 madde: 1-13)
Babayla İlişkide Anne Desteği (14 madde: 14-27)
Baba Katılım Algısı (14 madde: 28-41)
Babayla Fiziksel İlişki/Temas (9 madde: 42-50)
Anne-Baba İlişkisi (13 madde: 51-63)
Domain 2: Babalığa İlişkin İnançlar
Baba Etkisine Dair Görüşler (7 madde: 64-70)
Domain 3: Kuşaklararası Aile Etkileri
Annenin Kendi Babasıyla Olan İlişkisi (12 madde: 71-82)
Babanın Kendi Babasıyla Olan İlişkisi (12 madde: 83-94)

---

Kimlere Uygulanabilir: Yetişkinler

---

Derecelendirme: 5’li Likert Tipi (1= Hiçbir zaman, 2=Çok az, 3=Bazen, 4= Sıklıkla, 5= Her zaman)

---

Ölçek Puanlaması: Ölçekte her bir domain ve boyut kendi başına kullanılabilir niteliktedir ve kendi içinde puanlanabilmektedir. Ölçekteki toplam ters madde sayısı 20’dir ve 12, 13, 25, 26, 27, 41, 60, 61, 62, 63, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 91, 92, 93, 94 numaralı maddeler ters maddelerdir.

---

Ölçek Değerlendirmesi: Ölçek yetişkin bireylerin baba varlığı algılarının çeşitli yönlerden değerlendirilmesini sağlamaktadır. Ölçekte bulunan her bir domain kendi başına değerlendirilebileceği gibi domainlerle ilişkili her boyut da kendi başına değerlendirilebilmektedir. Ölçeğin ilk domaininde yer alan maddelerin puanlanmasıyla yetişkin bireyin babayla ilişkisi, ikinci domaininde yer alan maddelerin puanlanmasıyla babalığa ilişkin inançları, üçüncü domainde yer alan maddelerin puanlanmasıyla ise kuşaklar arası aile etkileri değerlendirilmektedir. Babayla ilişkiyi ölçen domainde babaya yönelik hisler, babayla ilişkide anne desteği, baba katılım algısı, babayla fiziksel ilişki/temas, anne-baba ilişkisi boyutları bulunmaktadır. Babalığa ilişkin inançlar domaininde baba etkisine dair görüşler boyutu bulunmaktadır. Kuşaklararası aile etkileri domaininde de annenin kendi babasıyla olan ilişkisi ve babanın kendi babasıyla olan ilişkisi boyutları bulunmaktadır.

---

Çeviri Süreci: FPQ'yu (Father Presence Questionnaire) İngilizceden Türkçeye çevirmek için, FPQ'nun sorumlu yazarıyla e-posta yoluyla iletişime geçilerek çeviri ve uyarlama için izin alınmıştır. FPQ'daki maddeler incelenerek Türk kültürüne uyarlanabilirlikleri belirlenmiştir. Maddelerin ilk incelemesine dayalı olarak Türkiye’deki nüfusun yaklaşık %90’ının Müslüman olması ve Tanrı kavramının Müslüman inanç sisteminde babalık açısından açıklanmamasından dolayı FPQ'nun yazarlarının izniyle “Baba olarak Tanrı kavramına dair görüşler” boyutu hariç tutulmuştur. FPQ'da kalan tüm maddeler bu çalışmaya dâhil edilmiş ve İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir. Ölçeğin çeviri sürecinde çeviri-geri çeviri yöntemi kullanılmıştır ve uzmanların görüşleri alınarak maddelerin çevirisi ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Son olarak, FPQ'nun Türkçe versiyonu 25 lisans öğrencisi örneklemine verilmiştir ve maddeleri yorumlamaları istenmiştir. Yapılan tüm işlemlerle beraber dil bilgisine uygun olarak ölçeğin maddelerine son hali verilmiştir.

---

Geçerlik: Baba Varlığı Ölçeği’nin yapı geçerliliğini incelemek için hem madde düzeyinde hem de ölçek düzeyinde analizler yapılmıştır. Madde düzeyinde analiz için her bir boyuttaki maddelerin madde toplam korelasyonları, herhangi bir maddenin boyutlarda kalan maddelerle tutarsız olup olmadığı kontrol edilmiştir. Tüm maddelerin yüksek madde toplam korelasyonuna (.28 ile .88 arasında değişen) sahip olduğu görülmüştür. Ölçek düzeyinde analiz için Baba Varlığı Ölçeği’nin faktör yapısını incelemek için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır ve tüm işlemler sonucunda Baba Varlığı Ölçeği’nin geçerli bir ölçek olduğu tespit edilmiştir.

---

Güvenirlik: Baba Varlığı Ölçeği’nin sekiz boyutunun güvenirliği alfa (α) katsayısı kullanılarak değerlendirilmiştir. “Babanın Etkisine Dair Görüşler” (α = .82) boyutu dışında, Baba Varlığı Ölçeği’nin boyutlarının tümü 0.90 veya daha yüksek bir iç tutarlılık göstermiştir. Baba Varlığı Ölçeği’nin test-tekrar test güvenilirliği, ilk uygulamadan 11 gün sonra bu çalışmanın örnekleminden 69 öğrenciye Baba Varlığı Ölçeği yeniden uygulanarak incelenmiştir. Ölçeğin tüm boyutlarının test-tekrar test güvenilirliğinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. (α = .91 veya daha yüksek).

---

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr