İlkokul Düzeyi Çevre Tutum Ölçeği

Kullanım İzni
Geliştirdiğim(iz) / uyarladığım(ız) ölçme aracının bilimsel araştırmalarda kullanılması için sorumlu yazara araştırmanın amacı ile bilgi notu içeren bir e-posta gönderilerek izin alınması zorunludur.

Tez

İNDİR

Ölçek Formu

İNDİR

Link: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp

Ölçek Çeşidi: Geliştirme

Kategori(ler):

30 Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme » 313 Sınıf Yönetimi

Kaynak Türü: Tez

Kaynak/Referans:

Karakaş Tan, C., Demirci Güler, M. (2023) İlkokul Düzeyi Çevre Tutum Ölçeği geliştirme ve uygulama çalışması (Tez No: 835415) [Yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.

Geliştiren/Uyarlayan: Cahide Karakaş Tan, Mutlu Pınar Demirci Güler

Yıl: 2023

Kaynak Adı: İlkokul düzeyi çevre tutum ölçeği geliştirme ve uygulama çalışması

Tez Türü: Yüksek Lisans

Üniversite: Ahi Evran Üniversitesi

Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü

Şehir: Kırşehir

Ülke: TÜRKİYE

Sorumlu Yazar: Cahide KARAKAŞ TAN

İletişim: asyam1010@gmail.com

Ölçülen Özellikler: Çevre Tutum

Alt Boyutlar: Bilişsel Tutum, Davranışsal Tutum, Duyuşsal Tutum

Örnek Maddeler ve Madde Sayıları: 1 Okulda su kaynaklarını boşa harcamamaya özen gösteririm.
2 Gelecekte temiz içme suyu bulmakta zorlanacağımızı düşünürüm.
3 Elektrikli aletlerin kullanılmadığında fişten çekilmesini uygun bulurum.
4 Çevre konusunda arkadaşlarımla konuşmaktan zevk alırım.
5 Odadan ayrılırken lambayı kapatmayı tercih ederim.
6 Buzdolabının kapağını uzun süre açık tutmam.
7 Geri dönüşümün ülke ekonomisine katkı sağladığına inanırım.
8 Çevremde bulunan bitkileri korumaya özen gösteririm.
9 Kullanılmış pilleri atık pil kutusuna atmayı tercih ederim.
10 Çevre konulu kitapları ilgi çekici bulurum.
11 Okulda çöpleri çöp kutusuna atmaya özen gösteririm.
12 Arkadaşlarımla birlikte sınıfımı temizlemekten keyif alırım.
13 Ağaçlara zarar vermenin doğal afetlere yol açabileceğini düşünürüm.
14 Çevremde bulunan hayvanları korumaya özen gösteririm.
15 Çevremde ağaçları görmek bana huzur verir.
16 Plastik poşet kullanmanın zararlı olduğu düşünürüm.
17 Dişlerimi fırçalarken musluğu kapatmayı tercih ederim.

Ölçek Türü: Tutum

Kimlere Uygulanabilir: İlkokul 1-4. Sınıf Öğrencileri

Derecelendirme: 3'lü Likert

Ölçek Puanlaması: Ölçekten alınabilecek puan 17 ve 51 arasında değişmektedir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.

Ölçek Değerlendirmesi: Öğrencilerin çevreye ilişkin toplam tutum düzeyleri ve geliştirilen üç faktörlü ölçeğin alt boyutları olan davranışsal, bilişsel ve duyuşsal eğilimler ile ilgili yorum yapabilmek için verilerin gruplanmasına gidilmelidir.. Bunun için; Tahmini Aralık Katsayısı = (En Büyük Ölçüm-En Küçük Ölçüm) / Grup Sayısı formülü kullanılmıştır (Arıca, 1998, ss. 29-30; Taşdemir, 2000, ss. 272-273). Grup sayısı 3 olarak tespit edilmiştir. Buna göre birinci grup “yüksek”, ikinci grup “orta”, üçüncü grup “düşük” şeklinde düşünülmüştür. Çevre tutum düzeyleri için yüzde için puan aralığı (cevap sayıları); (51-17) / 3= 11.33’ten grup aralığı 11 bulunur. Bu bağlamda; Toplam Tutum Düzeyi Ortalama Puanına İlişkin Grup Aralık ve Değerleri
Grup Aralığı Grup Değeri
51-40 Yüksek
39-28 Orta
27-16 Düşük
olarak değerlendirilebilir.

Geçerlik: Çevre Tutum Ölçeği, 3'lü likert tipinde oluşturulmuş ve kapsam, yapı ve görünüş geçerlikleri analiz edilmiştir. Çevre Tutum Ölçeğinin kapsam geçerliği için ilgili alandaki tutum maddeleri incelenerek ve çevre eğitiminin genel özellikleri dikkate alınarak sağlanması amaçlanmıştır. Ayrıca uzmanların görüşleri, kapsam geçerliğini destekler niteliktedir. Yapı geçerliğini değerlendirmek için istatistiksel teknikler kullanılmaktadır, bu teknikler faktör çözümlemesi adı verilen yöntemleri içerir. İlkokul Düzeyi Çevre Tutum Ölçeğinin yapı geçerliğini değerlendirmek için AFA’nın yanı sıra DFA yöntemlerinden yararlanılmıştır.

Güvenirlik: Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için madde analizi, alt üst grup ortalamaları farkına dayalı madde analizi ve madde-toplam korelasyonu değerleri incelenmiş ve ölçekten herhangi bir madde çıkarılıp çıkarılmayacağına karar verilmiştir. Ardından ölçeğin güvenirliğini belirlemek için Cronbach's Alpha güvenilirlik katsayısı hesaplanmıştır. Çevre tutum ölçeğinin genel Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı .76 olarak hesaplanmıştır. Bu değer, ölçeğin gereken güvenirliğe sahip olduğunu göstermektedir. Güvenirlik katsayısı .70 ve üzerinde olduğunda ölçümlerin güvenilir olduğu kabul edilmektedir (Tezbaşaran, 1997; Durmuş, Yurtkoru ve Çinko, 2013; Seçer, 2021). Çevre tutum ölçeğinin alt boyutları incelendiğinde, birinci alt boyutun güvenirlik katsayısının .70'nin üzerinde olduğu ve dolayısıyla ölçümlerin güvenilir olduğu söylenebilir. İkinci ve üçüncü alt boyutun Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı ise .66 olarak bulunmuştur. Sipahi, Yurtkoru ve Çinko (2010), ölçekteki madde sayısı az olduğunda, .60 ve üzeri güvenirlik katsayısının yeterli olduğu görüşünü desteklemişlerdir. Bu nedenle ikinci ve üçüncü alt boyutun 4 maddeden oluştuğu dikkate alındığında, .66 ve .61 değerlerinin güvenirlik için yeterli olduğu söylenebilir.Ölçme aracında yer alan maddelerin birbiriyle ilişkili olduğu düşünülerek açımlayıcı (explanatory) faktör analizinde promax eğik döndürme tekniği kullanılmıştır. Üç kez uygulanan döndürme tekniği sonucunda, 3 alt faktörden oluşan, 17 maddelik ölçek elde edilmiştir. Ölçeğin Kaiser-Mayer-Olkin [KMO] Testi sonucu .837 olarak hesaplanmıştır. Hesaplanan Bartlett Testi sonucunun ise (p<.00) anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Geliştirilen veri toplama aracının geçerlik-güvenirlik analizleri sonucunda açımlayıcı faktör analizinde .76 olarak hesaplanan Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısının doğrulayıcı faktör analizinde .91 olarak artış gösterdiği görülmüştür. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ölçeğin yapısının ki-kare uyum değerinin (x2= 262.93 sd=116, p=.00) anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Örneklem büyüklüğüne göre değişiklik gösteren x2 değerinin 262.93, serbestlik derecesinin (df) 116 olduğu belirlenmiştir. Model uyumuna ilişkin x2/df ise 2.26 olarak hesaplanmıştır.

Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr