Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Tez
Kaynak/Referans
Diken, Ö. (2009).Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği ve Çocuk Davranışını Değerlendirme Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Geliştiren/Uyarlayan
Özlem Diken
Yıl
2009
Kaynak Adı
Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği ve ÇocukDavranışını Değerlendirme Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları
Tez Türü
Doktora
Üniversite
Anadolu Üniversitesi
Enstitü
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Şehir
Eskişehir
Ülke
Türkiye
Dosyalar
Tez
PDF
Sorumlu Yazar
Özlem Diken
İletişim
odogramaci@anadolu.edu.tr
Ölçülen Özellikler
Ebeveyn Çocuk Etkileşimleri, Etkileşimsel Davranış Değerlendirmesi
Alt Boyutlar
Başarı odaklı-Yönlendirici Olma, Duyarlı-Yanıtlayıcı Olma, Duygusal İfade Edici Olma
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
EDDÖ 12 madde ve 3 alt faktörden oluşmaktadır.
Duyarlı-Yanıtlayıcı Olma (4 madde)
Duygusal İfade Edici Olma (5 madde)
Başarı Odaklı-Yönlendirici Olma (3 madde)
Kimlere Uygulanabilir
12-72 Ay Arası Çocuklar, 21-65 Yaş Arası Anneler
Derecelendirme
5'li Likert (1= yüksek düzeyde duyarsızlık - 5= çok yüksek düzeyde duyarlı olma )
Ölçek Puanlaması
-
Ölçek Değerlendirmesi
-
Çeviri Süreci
EDDÖ'nün ürkçe’ye çevirisi için alanda uzman olan ve İngilizce bilen 6 yargıcının görüşlerine başvurulmuştur. Ölçeğin İngilizce’den Türkçe’ye çevirisi yapılmış ve yargıcılardan kavram ve dilsel uyarlamaya ilişkin gelen görüşler incelenerek ortak bir metin oluşturulmuştur. Daha sonra bu form hem İngilizce’de yetkin hem de ilgili alanda uzman bir kişi tarafından tekrar İngilizceye çevrilerek özgün ifadeler ile karşılaştırılmıştır. İki form arasında fark gösteren maddelerin Türkçesi yeniden gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılmış ve ölçeklerin yapı, kavram ve dil açısından son hali elde edilmiştir.
Geçerlik
Yapılan Varimax Rotasyonu ile Dönüştürülmüş Faktör Matrisi’nde (Rotated Component Matrix) EDDÖ’nün 1-4. maddelerinin birinci faktörde yük değerlerinin .61 ile. 89 arasında değiştiği, 5-9. maddelerin ikinci faktörde yük değerlerinin .67 ile .85 arasında değiştiği ve 10-12. maddelerin üçüncü faktörde yük değerlerinin .61 ile .83 arasında değiştiği görülmektedir. EDDÖ’nün üç alt boyutunda yer alan toplam on iki maddenin de faktör yüklerinin oldukça yüksek olduğu bulunmuştur.
Güvenirlik
EDDÖ’nün üç faköründe yer alan maddelerin her faktördeki ölçmenin bütünüyle ne kadar tutarlı olduğunu yani iç tutarlılığı alfa (Cronbach Alpha) katsayısı ile hesaplanmıştır. Ölçeğin birinci faktörünün .86 alfa iç tutarlılık katsayısına sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin ikinci faktörünün ise .87 alfa iç tutarlılık katsayısına sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin üçüncü faktörünün olan ise .61 alfa katsayısına sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca ilişkisiz t-testi kullanılmıştır. Alt faktörlerde yer alan tüm maddeler için madde toplam korelasyonların .37 ile .86 arasında değiştiği ve t-değerlerinin anlamlı (p<.001) olduğu görülmektedir. Dolayısıyla EDDÖ’nün iç tutarlığına ilişkin yapılan madde analizi bulguları da EDDÖ’nün iç tutarlığının yüksek olduğunu göstermektedir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı
Maternal Behavior Rating Scale
Orijinal Ölçek Kaynak Türü
Makale
Orijinal Kaynak / Referans
Mahoney, G., Powell, A. ve Finger, I., The maternal behavior rating scale. Topics in Early Childhood Special Education, 6(2), s. 44-56 (1986).
Orijinal Ölçek Yazarlar
Amy Powell, Gerald Mahoney, Iris Finger
Orijinal Ölçek Yıl
1986
Orijinal Ölçek Kaynak Adı
Maternal Behavior Rating Scale
Orijinal Ölçek Geçerlik
Mahoney ve arkadaşları günümüze kadar EDDÖ maddelerini revize etmişlerdir. EDDÖ’de yer alan 12 maddenin 4 alt faktörde toplandığını bildirmiştir. Toplam olarak ÇDDÖ’de çocuğun
etkileşimsel davranışlarını değerlendiren 5’li likert tipi 7 madde bulunmaktadır. Mahoney ve Wheeden (1999), yaptıkları çalışmada faktör analizi sonucu ÇDDÖ’nün hem tek boyutlu hem de iki alt ölçekten oluştuğunu rapor etmişlerdir. Ölçeğin “Dikkat” başlıklı ilk alt boyutunda “Dikkat, Devamlılık, Katılım ve İşbirliği” maddeleri yer alırken, “Başlatma” başlıklı ikinci alt boyutunda ise
“Başlatma, Ortak Dikkat ve Duygusal Durum” maddeleri yer almaktadır