Mesleki Yorgunluk Tükenmişlik Toparlanma Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Havlioglu, S., Ortabağ, T., & Winwood, P.C. (2019). Turkish validity and reliability of the occupational fatigue exhaustion/ recovery scale. Medicine Science, 8(4), 916-22. doi: 10.5455/medscience.2019.08.9112
Geliştiren/Uyarlayan
Peter C. Winwood, Suzan Havlioğlu, Tülay Ortabağ
Yıl
2019
Kaynak Adı
Turkish validity and reliability of the occupational fatigue exhaustion / recovery scale
Dergi
Medicine Science
Cilt
8
Sayı
4
Sayfa Aralığı
916-922
Link:
http://www.medicinescience.org/wp-content/uploads/2019/12/53-1557471406-MS-2019-05-085.pdf
Dosyalar
Makale
PDF
DOI
10.5455/medscience.2019.08.9112
Sorumlu Yazar
Suzan HAVLİOĞLU
İletişim
suzanhavlioglu@hotmail.com
Ölçülen Özellikler
Mesleki Yorgunluk
Alt Boyutlar
Akut Yorgunluk, Kronik Yorgunluk, Toparlanma
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Ölçek 15 maddeden ve üç alt boyuttan oluşmaktadır;
Birinci alt boyut kronik yorgunluk 1-5 arası sorulardan oluşmaktadır. İkinci alt boyut akut yorgunluk 6-10 arası sorulardan oluşmaktadır. Üçüncü alt boyut toparlanma 11-15 arası sorulardan oluşmaktadır.
Kimlere Uygulanabilir
18 Yaş Üzeri Yetişkinler, bütün çalışanlara
Derecelendirme
0=Kesinlikle katılmıyorum, 1=Katılmıyorum, 2=Biraz Katılmıyorum, 3=Ne katılıyorum ne katılmıyorum, 4=Biraz katılıyorum, 5=Katılıyorum, 6=Tamamen Katılıyorum
Ölçek Puanlaması
Her alt boyut için 0-100 arası bir puan elde edilmektedir. Kronik ve akut yorgunluk alt boyutlarında yüksek puan olması mesleki yorgunluğun arttığını, toparlanma alt boyutunda yüksek puan olması vardiyalar arası toparlanmanın olduğunu ifade etmektedir. Puanlamada 0-25 düşük yorgunluk, 25-50 orta/düşük yorgunluk, 50-75 orta/yüksek yorgunluk ve 75-100 yüksek yorgunluğu göstermektedir
Olumsuz ifade içeren 9, 10, 11, 13 ve 15. sorular ters kodlanarak puanlama yapılmaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Her alt boyut için 0-100 arası bir puan elde edilmektedir. Kronik ve akut yorgunluk alt boyutlarında yüksek puan olması mesleki yorgunluğun arttığını, toparlanma alt boyutunda yüksek puan olması vardiyalar arası toparlanmanın olduğunu ifade etmektedir. Puanlamada 0-25 düşük yorgunluk, 25-50 orta/düşük yorgunluk, 50-75 orta/yüksek yorgunluk ve 75-100 yüksek yorgunluğu göstermektedir
Çeviri Süreci
MYTTÖ ’nin dil uyarlamasında dünyada en çok kullanılan yöntem olan çeviri-geri çeviri yöntemi kullanılmıştır
MYTTÖ ’nin Türkçe çevirisi ve İngilizce orjinali arasındaki dil eşdeğerliliğinin saptanması, Türk toplumuna uyarlanmasının sağlanması için, ölçek öncelikle, akademik çeviriler yapan üç farklı İngilizce dil uzmanı tarafından İngilizce’den Türkçe’ye çevrildi. Orijinal ölçek ile çeviri metni, ölçeğin Türkçe çevirisinde yer alan ifadelerin uygun olup olmadığını değerlendirmek için üç uzman görüşü alınarak tekrar gözden geçirildi. Türkçe çevirisi tamamlanan ölçek daha sonra üç uzman tarafından tekrar orijinal diline geri çevirisi yapılarak ölçeğin Türkçe formu oluşturuldu.
Ölçek maddelerinin çalışanlar tarafından anlaşılıp anlaşılmadığını değerlendirmek için 20 çalışana ön uygulanma yapılmıştır
Geçerlik
Bu çalışmanın KMO değeri 0.90 olarak ve Barlett’s testi sonucu 2183.97 p=0.001 olarak bulunmuştur ve bu veri setinin faktör analizi için yeterli olduğu şeklinde değerlendirilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucuna göre orjnalinde üç alt boyutu olan ölçeğin Türkçe versiyonunda üç alt boyutlu yapıya uygun olduğu belirlenmiştir.
Maddelerin faktör yükleri 0.600 ile 0.830 arasındadır. Bu çalışmada açıklanan varyans %63.2 olarak saptanmıştır.
Güvenirlik
Bu çalışmada MYTTÖ’nin Cronbach alfa katsayısı kronik yorgunluk alt boyutunda 0.85, akut yorgunluk alt boyutunda 0.67 ve toparlanma alt boyutunda 0.68 olarak bulundu.
Bu araştırmada ölçek 15 gün sonra 75 kişiye tekrar uygulandı. Ölçeğin birinci ve ikinci uygulama puanları arasındaki ilişkiye ait korelasyon değerleri kronik yorgunluk alt boyutunda r=0.78, akut yorgunluk alt boyutunda r=0.66, toparlanma alt boyutunda r=0.65 olup iki ölçüm arasında p<0.001 önem düzeyinde, pozitif yönde, çok güçlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Çalışmamızda eşdeğer form güvenirliği olarak Yorgunluk Şiddet Ölçeği (FSS) kullanıldı. Mesleki Yorgunluk Tükenmişlik Toparlanma Ölçeği ile Yorgunluk Şiddet Ölçeği arasındaki pearson korelasyon analizi sonuçlarına değerlendirildiğinde ölçümler arasında orta düzeyde bir ilişki saptanmıştır.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı
Occupational Fatigue Exhaustion Recovery Scale (OFER)
Orijinal Ölçek Kaynak Türü
Makale
Orijinal Kaynak / Referans
Winwood PC, Winefield AH, Dawson D, et al. Development and validation of a scale to measure work related fatigue and recovery: The Occupational Fatigue Exhaustion/Recovery Scale (OFER), J Occup. Environ Med. 2005;47(6);594-606.
Orijinal Ölçek Yazarlar
Peter C. Winwood
Orijinal Ölçek Yıl
2005
Orijinal Ölçek Kaynak Adı
Development and validation of a scale to measure work related fatigue and recovery: The Occupational Fatigue Exhaustion/Recovery Scale (OFER)
Orijinal Ölçek DOI
DOI: 10.1097/01.jom.0000161740.71049.c4
Orijinal Ölçek Dergi
J Occup. Environ Med
Orijinal Ölçek Cilt
47
Orijinal Ölçek Sayı
6
Orijinal Ölçek Sayfa Aralığı
594-606
Orijinal Ölçek Geçerlik
KMO değeri 0.94 olarak ve Barlett’s testi sonucu 8242.9 p=0.001 olarak bulunmuştur
Üç alt boyutlu yapıya sahiptir.
Orijinal Ölçek Güvenirlik
ölçeğin Cronbach alfa katsayısı kronik yorgunluk alt boyutunda 0.93, akut yorgunluk alt boyutunda 0.82 ve toparlanma alt boyutunda 0.75 olarak olarak bulunmuştur