Masal Dinleme Becerileri Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Link: https://www.ulakbilge.com/makale/pdf/1617951968.pdf
Ölçek Çeşidi: Geliştirme
Kaynak/Referans:
Gazioglu, M., Karakus, N. (2021). Developing attitude scale towards the effect of listening skills of tales: A validity and reliability study. Ulakbilge, 59, 493–503. https://dx.doi.org/10.7816/ulakbilge-09-59-01
Geliştiren/Uyarlayan: Mustafa GAZİOĞLU, Neslihan Karakuş
Yıl: 2021
Kaynak Adı: Masal Dinleme Becerileri Ölçeği: Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi
DOI: https://dx.doi.org/10.7816/ulakbilge-09-59-01
Sorumlu Yazar: Mustafa GAZİOĞLU
İletişim: mustafagazioglu46@gmail.com
Ölçülen Özellikler: Dinleme becerisi, Dinlemeye Yönelik Tutum, Masal dinleme
Alt Boyutlar: Dinlediğini Anlama ve Çözümleme, Etkin Katılım, Günlük Yaşamla İlişkilendirme, Masala Karşı Tutum, Masalın sunumu
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları:
14. Masal metinlerini dinlerken canım sıkılır.
1. Masal dinlerken önce konunun ana fikrini anlamaya çalışırım.
12. Masaldan çıkardığım dersleri günlük hayatta kullanmaya özen gösteririm
27. Masal yöntemiyle anlatılan konular aklımda daha fazla kalır.
29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem
Kimlere Uygulanabilir: 0-12 yaşı, 0-14 yaş çocuk ailelerine
Derecelendirme: 5'likert
Ölçek Değerlendirmesi:
Dinleme Eğitiminde tutum geliştirme üzerine masalların etkisini inceleyen bir ölçek.
Geçerlik:
3.3.1. Masal Dinleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Tutum Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Araştırmada masal dinleme becerisinin geliştirilmesine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi için, anket uygulanacak sayının belirlenmesinde “madde sayısı X cevaplama skalası” (Tabachnick, Field, 2001) temel alınmıştır. Bu skalaya göre örneklem sayısı 195 olarak hesaplanmıştır. Çalışmaya geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılabilmesi için toplam 718 gönüllü öğrenciden veri toplanmıştır. Bu kriterlerle ilgili Tabachnick, Field (2001) faktörlerin analizinde 300 kişi “iyi”, 500 kişi “çok iyi” ve 1000 kişi “mükemmel” olarak değerlendirmişlerdir
Masalların Dinleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Tutum Anketi” oluşturmayla ilgili uzman görüşüne başvurularak 40 maddeden oluşan bir madde havuzu oluşturulmuş (Tablo2), alan uzmanlarına gönderilen maddeler uzmanların dinleme becerisinin geliştirilebilirliği üzerine yapılan değerlendirmeler ve revizyonları sonucunda 36 maddeye düşürülmüştür. Daha sonra 5 öğrenciye araştırmacı tarafından madde anlaşılırlığı konusunda uygulama yapılmış, 3 maddede anlaşılma konusunda belirsizlik tespit edilmiştir. Tespit edilen belirsizlikler revize edilerek tekrar 5 öğrenciye sunulmuş ve maddelerin anlaşılır olduğu görülmüştür.
Tablo 3.2: Madde Havuzunda Yer Alan Maddeler
Hiç Katılmıyorum Tamamen Katılıyorum
1. Masal dinlerken önce konunun ana fikrini anlamaya çalışırım. 1 2 3 4 5
2. Dinlediğim masalın yardımcı düşüncelerini anlamaya çalışırım 1 2 3 4 5
3. Dinlediğim masalın bütününü anlamaya çalışırım. 1 2 3 4 5
4.Dinlerken masalın olay örgüsünü çıkarmaya çalışırım. 1 2 3 4 5
5. Dinlediğim masaldaki kişi, varlık, yer, zaman unsurları ile olay/lar arasındaki ilişkileri zihnime yerleştirmeye çalışırım. 1 2 3 4 5
6. Masalı dinlerken devamını tahmin edebilirim. 1 2 3 4 5
7.Dinlediğim masaldaki düşünceler somutlaştırıldığında daha iyi anlarım. 1 2 3 4 5
8. Masalı dinlerken masalla ilgili zihnimden sorular sorarım. 1 2 3 4 5
9. Masalları dinlerken bir kâğıda zihin haritaları çizerim. 1 2 3 4 5
10. Masaldaki kişi veya varlıkların yerine kendimi koyarak onların duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışırım. 1 2 3 4 5
11. Dinlediğim masaldaki probleme farklı çözümler bulmaya çalışırım. 1 2 3 4 5
12. Masaldan çıkardığım dersleri günlük hayatta kullanmaya özen gösteririm 1 2 3 4 5
13. Masal dinlemenin günlük hayatta önemli bir yeri vardır. 1 2 3 4 5
14. Masal metinlerini dinlerken canım sıkılır. 1 2 3 4 5
15.Masal dinleme etkinlikleri olmasa Türkçe dersinin daha zevkli geçeceğini düşünüyorum 1 2 3 4 5
16. Uzun masal metinlerinden hoşlanmam. 1 2 3 4 5
17. Masal dinleme etkinlikleri eğlencelidir. 1 2 3 4 5
18. Masal dinlerken kendimi rahat hissederim. 1 2 3 4 5
19. Masal dinlemekten hoşlanmam. 1 2 3 4 5
20. Dinlediğim masallarla ilgili etkinlikler yapmaktan hoşlanırım. 1 2 3 4 5
21. Masal dinleme etkinlikleri zaman kaybıdır. 1 2 3 4 5
22. Masal dinlerken zaman çok çabuk geçiyor. 1 2 3 4 5
23. Masal dinlerken yeni kelimeler öğrenirim. 1 2 3 4 5
24. Masal dinleyerek hayal gücümün geliştiğine inanıyorum. 1 2 3 4 5
25. İyi bir masal dinleyicisi olduğumu düşünüyorum. 1 2 3 4 5
26. Dinlediğim masalları anlamakta zorlanırım. 1 2 3 4 5
27. Masal yöntemiyle anlatılan konular aklımda daha fazla kalır. 1 2 3 4 5
28. Masal dinlediğim kişinin konuşma anındaki jest-mimik-ses tonu önemlidir. 1 2 3 4 5
29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem. 1 2 3 4 5
30. Masallarda tekerleme kısmını dinlemekten zevk alırım. 1 2 3 4 5
31. Masal dinleme esnasında anlatılanlara eşlik etmeye çalışırım. 1 2 3 4 5
32.Masal dinlerken konu dışı düşünceler zihnimi meşgul eder. 1 2 3 4 5
33. Masal dinlerken dikkatim yoğunlaşır. 1 2 3 4 5
34. Dinlediğim masalın hayatımla ilişkisini kurmaya çalışırım. 1 2 3 4 5
35. Dinlediğim masalın konu akışı beni etkiler. 1 2 3 4 5
36. Masal tarzıyla anlatılan konuları dinlemekten hoşlanmam. 1 2 3 4 5
Oluşturulan ölçeğin iç geçerliği açısından yeterliliği bu aşamada incelenmiş olup, bir ölçme aracının, bireylerin davranışlarını tahmin etmedeki başarısı büyük ölçüde geçerli ve güvenilir olmasına bağlıdır. Bir ölçme aracının, ölçtüğünü öne sürdüğü değişkeni, ne derece doğru ölçtüğü geçerlilik olarak ifade edilir. Kapsam (içerik), uyum ve yapı geçerliliği olmak üzere üç çeşit geçerlilik vardır (Apuke, 2017). İçerik geçerliği, ölçme aracının kullanılacağı amaç için uygun olup olmadığına dair uzman görüşlerine başvurularak ölçülmek istenen alanı temsil edip etmediğinin kararlaştırılmasıdır (Büyüköztürk ve diğ., 2017). Araştırmada ölçeğin kapsam (içerik) geçerliliğine bakılmıştır. Araştırmada hazırlanan madde havuzundaki maddeler, altısı Türkçe eğitimi, biri ölçme değerlendirme alanında çalışan yedi uzman tarafından incelenmiştir. Uzmanlar maddeleri biçim, anlatım özelliği, dinleme öncesi, sırası ve sonrasında kullanılan stratejiler ve tutumları kapsayıcılık açısından incelemişlerdir. Uzmanların önerileri doğrultusunda içerik ve biçim açısından düzeltmeler yapılmıştır. Anket formunda hazırlanan taslak ölçek pilot uygulama için hazır hâle getirilmiştir. Taslak ölçeğin kapsam geçerliliği bu yöntemle sağlanmaya çalışılmıştır.
Güvenirlik:
Açımlayıcı Faktör Analizi Sonuçları
Araştırma kapsamında 702 öğrenciye ulaşılarak 5’li likert ölçeğiyle elde edilen veriler SPSS 26 programı ile faktör analizine tabi tutulmuştur. Veriler analiz edilmeden önce maddelere verilen yanıtlar incelenmiş, ölçekte yer alan olumsuz maddeler ve kontrol maddeleri sayesinde rastgele ya da özensiz doldurulduğu belirlenen 16 veri, veri setinden çıkarılmıştır. Kalan veriler ile geçerlik ve güvenirlik analizler yapılmak üzere madde havuzunda yer alan 14, 16, 19, 21, 26, 29,32,36. maddelere verilen yanıtlar SPSS programında recode yapılarak puanlamaları ters çevrilmiştir. Bu şekilde ölçek maddelerinin toplam puanları alınmış ve her maddenin maddelerin toplamıyla ilişkisi güvenirlik analiziyle incelenmiş ve güvenirlik katsayıları,30 altında olan maddeler ölçekten çıkarılmıştır (Weaver, Maxwell, 2014). Bu maddeler 6,7,9,15,32. Maddelerdir (Tablo3).
Tablo3.3: Madde Korelasyon Değerleri
Maddeler 1,000
1.Masalları dinlerken önce konunun ana fikrini anlamaya çalışırım. ,394
2. Dinlediğim masalın yardımcı düşüncelerini anlamaya çalışırım ,381
3.Dinlediğim masalın bütününü anlamaya çalışırım. ,367
4.Dinlerken masalın olay örgüsünü çıkarmaya çalışırım. ,430
5.Dinlediğim masaldaki kişi, varlık, yer, zaman unsurları ile olay/lar arasındaki ilişkileri zihnime yerleştirmeye çalışırım. ,450
6.Masalı dinlerken devamını tahmin edebilirim. ,318
7.Dinlediğim masaldaki düşünceler somutlaştırıldığında daha iyi anlarım. ,308
8.Masalı dinlerken, dinlediğim masalla ilgili zihnimden sorular sorarım. ,423
9.Masalları dinlerken bir kağıda zihin haritaları çizerim. ,210
10.masaldaki kişi veya varlıkların yerine kendimi koyarak onların duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışırım.. ,504
11.Dinlediğim masaldaki probleme farklı çözümler bulmaya çalışırım. ,514
12.Masaldan çıkardığım dersleri günlük hayatta kullanmaya özen gösteririm. ,477
13. Masal dinlemenin günlük hayatta önemli bir yeri vardır. ,494
14.Masal dinleme metinlerini dinlerken canım sıkılır. ,533
15.Masal dinleme etkinleri olmasa Türkçe dersinin daha zevkli geçeceğini düşünüyorum. ,306
16.Uzun masal metinlerinden hoşlanmam. ,526
17.Masal dinleme etkinleri eğlencelidir. ,612
18.Masal dinlerken kendimi rahat hissederim. ,637
19.Masal dinlemekten hoşlanmam. ,532
20.Dinlediğim masallarla ilgili etkinlikler yapmaktan hoşlanırım. ,498
21.Masal dinleme etkinlikleri zaman kaybıdır. ,538
22.Masal dinlerken zaman çok çabuk geçiyor. ,465
23.Masal dinlerken yeni kelimeler öğrenirim. ,507
24.Masal dinleyerek hayal gücümün geliştiğine inanıyorum. ,541
25.İyi bir masal dinleyicisi olduğumu düşünüyorum. ,654
26.Dinlediğim masalları anlamakta zorlanırım. ,383
27.Masal anlatım yöntemiyle anlatılan konular aklımda daha fazla kalır. ,462
28.Masal dinlediğim kişinin jest-mimik-ses tonu önemlidir. ,389
29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem. ,409
30.Masallarda tekerleme kısmını dinlemekten zevk alırım. ,466
32.Masal dinleme esnasında anlatılanlara eşlik etmeye çalışırım. ,499
33.Masal dilerken konu dışı düşünceler zihnimi meşgul eder. ,235
34.Dinlediğim masalın hayatımla ilişkisini kurmaya çalışırım. ,444
35.Dinlediğim masalın konu akışı beni etkiler. ,526
36.Masal tarzıyla anlatılan konuları dinlemekten hoşlanmam. ,526
Daha sonra kalan maddelerle faktör analizi yapılmış faktör yükleri düşük olan ya da birden fazla faktörde temsil edilen maddeler ölçekten çıkarılarak ve farklı faktör dönüştürme teknikleri kullanılarak yapılan analizlerde en uygun dönüşümün varimax tekniği ile 5 faktörlü yapıda temsil edildiği görülmüştür. Faktör analizi aşamasında yapılan işlemlerde 10,11,17,33,24,25,26,18,22 numaralı maddeler ölçekten çıkarılmıştır.
Ölçeğin alt boyutlarının açıkladıkları varyanslar ve güvenirlik katsayı değerleri tablo6’da verilmiş olup Masala Karşı Tutum %12,96, Anlama Çözümleme %9,96, Yaşamla İlişkilendirme %9,96, Masalın Sunumu %8,27, Etkin Katılım %6,56 olarak belirlenmiştir. Güvenirlik ve geçerlik işlemeleri sonucunda 5 faktörlü yapıdaki ölçekte 22 madde kalmıştır. Son hâline karar verilen ölçeğin KMO örneklem yeterlilik düzeyi,875, 5 faktörlü yapıda açıklanan toplam varyans %47,73 olarak bulunmuştur (Tablo 4). Analizler sonucunda ölçekte kalan maddelerin faktör yapılarındaki maddeler isimlendirilmiştir. Bu isimlendirmede faktörler “Masala Karşı Tutum, Anlama Çözümleme, Yaşamla İlişkilendirme, Masalın Sunumu, Etkin Katılım” şeklinde belirlenmiştir (Tablo5).
Tablo 3.4: Ölçeğin Alt Boyutları ve Açıklanan Varyans Değerleri
Component Initial Eigenvalues Rotation Sums of Squared Loadings
Total % of Variance Cumulative % Total % of Variance Cumulative %
1 5,228 23,765 23,765 2,851 12,961 12,961
2 1,739 7,903 31,668 2,193 9,967 22,929
3 1,293 5,878 37,546 2,192 9,962 32,891
4 1,171 5,324 42,869 1,820 8,274 41,165
5 1,070 4,863 47,732 1,445 6,567 47,732
6 ,963 4,376 52,108
7 ,924 4,202 56,310
8 ,853 3,876 60,187
9 ,841 3,825 64,011
10 ,800 3,636 67,647
11 ,758 3,447 71,094
12 ,737 3,351 74,444
13 ,697 3,167 77,611
14 ,657 2,986 80,598
15 ,637 2,895 83,492
16 ,618 2,811 86,303
17 ,572 2,599 88,902
18 ,563 2,561 91,463
19 ,537 2,442 93,905
20 ,482 2,190 96,094
21 ,465 2,112 98,207
22 ,395 1,793 100,000
Araştırmada faktör analizi sonucunda elde edilen madde öz değerlerine göre maddelerin dağılımının yer aldığı nokta (plot) grafiği aşağıda verilmiştir (Şekil1).
Şekil 3.1: Madde Özdeğerleri ve Nokta (Plot) Analizi
Faktör analizinde maddelerin faktörlere göre dönüştürülmesi sonucunda faktörler ve faktör içerisindeki maddeler aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Tabloda maddelerin yer aldıkları faktörler ve faktör yükleri verilmiştir. Buna göre en yüksek faktör yüküne sahip olan madde “29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem” iken, en düşük faktör yüküne sahip olan madde “30. Masallarda tekerleme kısmını dinlemekten zevk alırım.” maddesidir.
Tablo 3.5: Maddelerin Yer Aldıkları Faktörler ve Faktör Yük Değerleri
Faktörler
Masala Karşı Tutum Anlama Çözümleme Yaşamla İlişkilendirme Masalın Sunumu Etkin Katılım
14. Masal metinlerini dinlerken canım sıkılır. ,756
19. Masal dinlemekten hoşlanmam. ,752
21. Masal dinleme etkinlikleri zaman kaybıdır. ,675
16.Uzun masal metinlerinden hoşlanmam. ,642
36. Masal tarzıyla anlatılan konuları dinlemekten hoşlanmam. ,599
1.Masal dinlerken önce konunun ana fikrini anlamaya çalışırım. ,614
5.Dinlediğim masaldaki kişi, varlık, yer, zaman unsurları ile olay/lar arasındaki ilişkileri zihnime yerleştirmeye çalışırım. ,586
3.Dinlediğim masalın bütününü anlamaya çalışırım. ,585
4.Dinlerken masalın olay örgüsünü çıkarmaya çalışırım. ,568
2.Dinlediğim masalın yardımcı düşüncelerini anlamaya çalışırım ,550
8.Masalı dinlerken masalla ilgili zihnimden sorular sorarım. ,486
12.Masaldan çıkardığım dersleri günlük hayatta kullanmaya özen gösteririm ,631
34.Dinlediğim masalın hayatımla ilişkisini kurmaya çalışırım. ,586
13. Masal dinlemenin günlük hayatta önemli bir yeri vardır. ,559
20.Dinlediğim masallarla ilgili etkinlikler yapmaktan hoşlanırım. ,555
23.Masal dinlerken yeni kelimeler öğrenirim. ,407
30.Masallarda tekerleme kısmını dinlemekten zevk alırım. ,384
28.Masal dinlediğim kişinin konuşma anındaki jest-mimik-ses tonu önemlidir. ,708
27. Masal yöntemiyle anlatılan konular aklımda daha fazla kalır. ,608
35. Dinlediğim masalın konu akışı beni etkiler. ,572
29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem. ,826
31.Masal dinleme esnasında anlatılanlara eşlik etmeye çalışırım. ,683
Araştırmada faktör analizi sonucunda elde edilen alt boyutların ve alt boyutlara ilişkin madde sayıları ve Cronbach Alpha (α) katsayıları ölçeğin alt boyutlarına göre hesaplanmıştır. Güvenirlik değerleri incelendiğinde bütün alt boyutlarda güvenirlik katsayısının,70 üzerinde olduğu ve yüksek düzeyde güvenirliğe sahip olduğu görülmektedir (Weaver, Maxwell, 2014). Ayrıca faktör analizi sonucunda ölçekte kalan 22 maddeye ait madde korelasyon değerleri incelenmiştir.
Tablo 3.6: Faktörlerin Güvenirlik Katsayıları ve Açıklanan Varyans Değerleri
Madde Sayısı Cronbach Alpha Katsayısı (α)
Masala Karşı Tutum 5 ,865
Anlama Çözümleme 6 ,779
Yaşamla İlişkilendirme 6 ,793
Masalın Sunumu 3 ,803
Etkin Katılım 2 ,876
Toplam 22 ,869
Ölçeğin alt boyutları ve her boyuta ilişkin maddelerin korelasyon değerleri incelendiğinde en düşük madde korelasyon değerinin yaşamla ilişkilendirme boyutunda “23. Masal dinlerken yeni kelimeler öğrenirim.” maddesine, en yüksek madde korelasyon değerinin ise “29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem.” maddesine ait olduğu görülmektedir. Genel olarak değerlendirildiğinde maddelerin orta ve yüksek düzeylerde korelasyon değerlerine sahip oldukları görülmektedir. Ölçeğin güvenirlik analizleri sırasında, güvenirlik katsayıları düşük olan 6,7,9,15,32 nolu maddeler ölçekten çıkarılmıştır. Buna göre faktör analizi aşamasında 9 madde, güvenirlik analizi aşamasında ise 5 madde ölçekten çıkarılmış, sonuçta ölçekte 22 madde kalmıştır.
Tablo 3.7: Ölçeğin Alt Boyutları ve Her Boyuta İlişkin Maddelerin Korelasyon Değerleri
Maddeler Korelasyon Değerleri
Masala Karşı Tutum 14. Masal metinlerini dinlerken canım sıkılır. ,756
16. Uzun masal metinlerinden hoşlanmam. ,722
19. Masal dinlemekten hoşlanmam. ,749
21. Masal dinleme etkinlikleri zaman kaybıdır. ,695
36.Masal tarzıyla anlatılan konuları dinlemekten hoşlanmam. ,707
Anlama ve Çözümleme 1. Masal dinlerken önce konunun ana fikrini anlamaya çalışırım. ,628
2. Dinlediğim masalın yardımcı düşüncelerini anlamaya çalışırım ,607
3. Dinlediğim masalın bütününü anlamaya çalışırım. ,527
4.Dinlerken masalın olay örgüsünü çıkarmaya çalışırım. ,606
5. Dinlediğim masaldaki kişi, varlık, yer, zaman unsurları ile olay/lar arasındaki ilişkileri zihnime yerleştirmeye çalışırım. ,603
8. Masalı dinlerken masalla ilgili zihnimden sorular sorarım. ,615
Yaşamla İlişkilendirme 12. Masaldan çıkardığım dersleri günlük hayatta kullanmaya özen gösteririm ,643
13. Masal dinlemenin günlük hayatta önemli bir yeri vardır. ,624
20. Dinlediğim masallarla ilgili etkinlikler yapmaktan hoşlanırım. ,639
23. Masal dinlerken yeni kelimeler öğrenirim. ,583
30. Masallarda tekerleme kısmını dinlemekten zevk alırım. ,567
34. Dinlediğim masalın hayatımla ilişkisini kurmaya çalışırım. ,612
Masalın Sunumu 27. Masal yöntemiyle anlatılan konular aklımda daha fazla kalır. ,719
28. Masal dinlediğim kişinin konuşma anındaki jest-mimik-ses tonu önemlidir. ,717
35. Dinlediğim masalın konu akışı beni etkiler. ,734
Etkin Katılım 29.Masal dinleme esnasında, anlatılan masala etkin bir şekilde eşlik etmek istemem. ,911
31. Masal dinleme esnasında anlatılanlara eşlik etmeye çalışırım. ,776
Araştırmada açımlayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen 5 faktör ve 22 maddeden oluşan model, ayrıca 702 öğrenciden toplanan verilerlerle AMOS26 programında doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Buna göre her faktörün ilişkili olduğu maddelerle model tekrar oluşturulmuş ve test edilmiştir. Modele ilişkin elde edilen değerler incelendiğinde modelin uygun olduğu görülmektedir. Modelde yer alan RMSEA, GFI, AGFI, TLI ve CFI değerleri, açımlayıcı faktör analizinde geliştirilen modelin doğrulandığını ve modelin uygunluğunu göstermektedir (Marsh Guo, Dicke, Parker, Craven, 2020). Modelin değerleri incelendiğinde RMSEA (,042), GFI (,946), AGFI (,931), TLI (,899) ve CFI (,913) olduğu görülmektedir.
Tablo 3.8: Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları
N Madde Sayısı Faktör Sayısı RMSEA GFI AGFI TLI CFI
702 22 5 ,042 ,946 ,931 ,899 ,913
Ayrıca doğrulayıcı faktör analizi sonucunda maddeler ve ölçeğin alt boyutlarına ilişkin oluşturulan model (Path Diyagramı) aşağıda verilmiştir. Modelde yer alan faktörler arasındaki değerler ve hata varyanslarının düşük olması nedeniyle, modelin geçerli olduğu söylenebilir.
Şekil 3.2: Doğrulayıcı Faktör Analizi Modeli (Path Diyagramı)
Araştırmada masalların dinleme becerisine etkisinin değerlendirilmesine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 5. sınıf öğrencilerinin masal dinleme becerilerinin geliştirilmesine yönelik tutum ölçeği geliştirilmiştir. Ölçeğin geliştirilmesinde öncelikle ilgili alanyazın ve uzman görüşleri doğrultusunda madde havuzu hazırlanmış, madde havuzunda yer alan maddeler uzmanlar tarafından incelenerek maddeler uygulanmaya hazır hâle getirilmiş, maddelerin öğrenciler tarafından anlaşılabilirlik düzeylerinin belirlenmesi için pilot uygulama yapılmış, pilot uygulama sonrasında maddelerde düzenlemeler yapılmıştır. Ölçeğin maddelerinin hazırlanmasında 5’li likert (derecelendirme) tekniği kullanılmış olup, hiç katılmıyorum ile tamamen katılıyorum arasında maddelerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Daha sonra ölçek, araştırma kapsamında belirlenen evrenden rastgele seçilen okullarda 5. sınıfta öğrenim gören 702 öğrenciden oluşan örnekleme uygulanmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizleri sırasında, güvenirlik katsayıları düşük olan 6, 7, 9, 15, 32 nolu maddeler ölçekten çıkarılmıştır. Buna göre faktör analizi aşamasında 9 madde, güvenirlik analizi aşamasında ise 5 madde ölçekten çıkarılmış, sonuçta ölçekte 22 madde kalmıştır.
Uygulama sonrasında faktör analizleri ve güvenirlik analizleri yapılmış, ölçekten 14 madde çıkarılmıştır. Sonuçta ölçekte 5 alt boyuttan oluşan 22 madde kalmıştır. Ölçeğin alt boyutlarında yer alan maddelere uygun şekilde isimlendirme yapılmıştır. Bu bağlamda ortaya çıkan alt boyutlar ve cronbach alpha güvenrlik katsayıları “Masala Karşı Tutum (,86), Anlama Çözümleme (,77), Yaşamla İlişkilendirme (,79), Masalın Sunumu (,80), Etkin Katılım (,87)” şeklinde belirlenmiştir. Ölçeğin geneline ilişkin cronbach alpha güvenirlik katsayısı ise,87 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin 5 alt boyutta açıkladığı toplam varyans %47,73 olarak bulunmuştur. Doğrulayıcı faktör analizinde 585 öğrenciden veri toplanmış, analiz sonucunda ise modelin uygun olduğu belirlenmiştir. Buna göre 5. sınıf öğrencileri için geliştirilen “masal dinlemeye yönelik tutum ölçeği” geliştirilmiş olup geçerli ve güvenilir özelliklere sahiptir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr