Allah Merkezlilik Ölçeği (AMÖ)
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Horozcu, Ü., & Güneş, A. C. (2020). Allah Merkezlilik Ölçeği (AMÖ): Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(2), 297-327. https://doi.org/10.32955/neu.ilaf.2020.6.2.02
Geliştiren/Uyarlayan
Ahmet Celalettin Güneş, Ümit Horozcu
Yıl
2020
Kaynak Adı
Allah Merkezlilik Ölçeği (AMÖ): Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Dergi
Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Cilt
6
Sayı
2
Sayfa Aralığı
297-327
Link:
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1232841
Dosyalar
Makale
PDF
DOI
https://doi.org/10.32955/neu.ilaf.2020.6.2.02
Sorumlu Yazar
Ahmet Celalettin Güneş
İletişim
acgunes@istanbul.edu.tr
Ölçülen Özellikler
Allah Merkezlilik, Dindarlık
Alt Boyutlar
Allah Merkezlilik
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
1-Yaptığım işlerde öncelikle Allah'ın rızasını gözetirim.
2-Allah'ın beni gördüğünü bildiğim için kötülük yapmam.
3-Allah'a hesap vermeye olan inancım beni nefsimin istediği birçok şeyi yapmaktan alıkoyuyor.
4-Hem insanların hem de Allah'ın sevmediği şeyleri yapmaktan kaçınıyorsam bu daha çok Allah korkusundandır.
5-Kıyafetim Allah'ın emirlerine uygunsa, başkasının ne düşüneceği pek umurumda olmaz.
6-Bir işte Allah rızası olduğunu bilirsem insanların ne düşündüğünü çok da önemsemem.
7-Hem insanların hem de Allah'ın sevdiği şeyleri yaparken daha çok insanlar için yaparım.
8-Çoğu zaman Allah'ın rızasına aykırı olduğu için nefsimin istediği şeyleri yapmıyorum.
Kimlere Uygulanabilir
16 Yaş Üstü Bireyler, Ergen ve Yetişkinler
Derecelendirme
7'li likert (1=Bana Hiç Uygun Değil, 7=Bana Tamamen Uygun)
Ölçek Puanlaması
Sadece yedinci maddenin ters, diğerlerinin ise düz olarak hesaplandığı ölçekten alınacak en düşük puan 8 ve en yüksek puan 56’dır.
Ölçek Değerlendirmesi
Alınacak 8 puan kişinin kendine ve hayata dönük düşüncelerinde Allah’a dair tutumunun hiçbir etkisinin olmadığına, yani kişinin kesinlikle Allah merkezli olmadığına işaret etmektedir. Ölçekten alınacak 56 puan ise kişinin hayatı tamamen Allah’ın rızası çerçevesinde ele alıp, yaşam olaylarındaki temel ölçütünün Allah’ın görüş ve rızası olduğu, duyguların belirleyicisinin dünyevi beklentiler değil Allah olduğu, yani tamamen Allah merkezli olduğu anlamına gelmektedir.
Geçerlik
Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla önce açımlayıcı, ardından da doğrulayıcı faktör analizi yöntemlerine başvurulmuştur. Elde edilen verilerin faktör analizine uygun olup olmadığı, BartlettKüresellik Testi ve Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) Örneklem Yeterlik Testi ile hesaplanmıştır. 326 katılımcıdan elde edilen verilerle yapılan analizde KMO değeri .93, Barlett testi sonucunda kay kare değeri anlamlı bulunmuştur [X2= 1240,329 p = .000]. Ölçek maddelerinde .62 ile .82 arasında değişen oldukça kabul edilebilir faktör yük değerleri elde edilmiştir. Ortak Varyans değerleri .39 ile .67 arasında değişmektedir. X2 = 34.75, Serbestlik Derecesi (Df) = 20, Anlamlılık değeri (P): 0.02, (X2 /df =1.73), Yaklaşık Hataların Ortalama Kare Kökü (RMSEA) = 0.074, Normlaştırılmış Uyum İndeksi (NFI) = 0.95, Normlaştırılmamış Uyum İndeksi (NNFI) = 0.97, Karşılaştırmalı Uyum İndeksi (CFI) = 0.98, Kök Ortalama Karekökü (RMR) = 0.062, Standart Ortalama Kalanların Karekökü (SRMR) = 0.046, Uyum İyiliği İndeksi (GFI) = 0.94, Düzeltilmiş Uyum İyiliği İndeksi (AGFI) = 0.89 olarak tespit edilmiştir.
Güvenirlik
X2 /df = 1.73, RMSEA= 0.074, NFI = 0.95, NNFI = 0.97, CFI = 0.98, RFI = .98, IFI = .93, RMR = 0.062, SRMR = 0.046, GFI = 0.94 ve AGFI = 0.89 şeklindeki uyum skorları elde edilmiştir. 8 madde ve tek faktörlü yapıdaki ölçeğin güvenirlik katsayısı (Cronbach’s Alpha) .89 olarak tespit edilmiştir.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr