Doğaya Bağlılık Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Uyarlama
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Bektaş, F., Kural, B. ve Orçan, F. (2017). Doğaya Bağlılık Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(1), 77-86.
Geliştiren/Uyarlayan
Burak Kural, Fatih Bektaş, Fatih Orçan
Yıl
2017
Kaynak Adı
Doğaya Bağlılık Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.
Dergi
Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi
Cilt
11
Sayı
1
Sayfa Aralığı
77-86
Link:
http://dergi.nigde.edu.tr/index.php/besyodergi/article/view/1343/999
Dosyalar
Makale
PDF
Sorumlu Yazar
Fatih Bektaş
Ölçülen Özellikler
Doğaya Bağlılık
Alt Boyutlar
Doğa ile Bütünleşme, Doğanın Parçası Olma
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Doğanın Parçası Olma(2 madde): Sıklıkla çevremdeki doğal dünya ile bir olduğumu düşünüyorum.
Doğa ile Bütünleşme(6madde): Hayatımı düşündüğümde, kendimi daha geniş döngüsel bir yaşam sürecinin bir parçası olarak hayal ediyorum.
Kimlere Uygulanabilir
Birden fazla grup
Derecelendirme
5’li Likert(1=Kesinlikle Katılmıyorum, 5=Kesinlikle Katılıyorum)
Ölçek Puanlaması
Ölçekten alınabilecek puan 8 ile 40 arasında değişmektedir.
Ölçek Değerlendirmesi
Ölçeğin tümünden alınan puanın artması bireylerin doğaya olan bağlılıklarının yüksek olduğunu gösterir
Çeviri Süreci
Doğaya Bağlılık Ölçeği’nin uyarlama çalışması için ölçeği geliştiren birinci yazardan elektronik posta yoluyla iletişim kurulmuş ve ölçeğin uyarlanabileceğine ilişkin gerekli izin alınmıştır. Çeviri aşamasında en çok tercih edilen “Geri Çeviri Yöntemi” (back translation) kullanılmıştır16 . Türk toplumuna uyarlanması amacıyla dört İngilizce dil uzmanı tarafından birbirinden bağımsız olarak İngilizceden Türkçeye çevirisi yapılmıştır. Ölçek maddelerinde en uygun ifadeler seçildikten sonra, daha önce ölçeğin İngilizce orijinalini görmeyen, her iki dili ve kültürü de iyi bilen, ana dili Türkçe olan, dört tercüman tarafından ölçeğin Türkçeden İngilizceye geri çevirisi yapılmıştır. Türkçe formunun İngilizce form ile aynı anlamı taşıyıp taşımadığını uygulamada görmek amacıyla, 25 İngilizce öğretmeni adayına ölçek formları uygulanmıştır. Daha sonra dil geçerliliği yapılan ölçek, uygun örneklem yoluyla veriler toplanmıştır. Toplana verilere yapı geçerliliği için faktör analizi yapılmıştır. Verilerin faktör analizine uygun olup olmadığını belirleyebilmek için KaiserMeyer-Olkin (KMO) katsayısı ve Bartlett Küresellik Testleri yapılmıştır
Geçerlik
Doğaya bağlılık ölçeğinin geçerlik çalışmasında ilk aşama olarak ölçme aracının uygulanması sonucu elde edilen verilerin çalışma grubuna uygunluğu KMO = .87 ve Bartlet Testi soncu ki-kare = 928,73 (p<.000) değerleriyle bulunmuştur. 14 maddeden oluşan doğaya bağlılık ölçeğinin yapı geçerliliğini belirlemek için Principal Axis Factoring (PAF) tahmin metodu ve (oblige rotation) Promax dönüşüm tekniği kullanılarak açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda dört faktörden oluşan bir yapı ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda özgün ölçeğin faktör yük değeri .30’un altında olan ve güvenirliği düşürdüğü tespit edilen maddeler işleme alınmamıştır. Dolayısıyla yapılan faktör analizi sonucunda özgün ölçekteki maddeler çıkarılmış ve madde sayısı 8’e düşürülmüştür. Bu çıkarılan maddeler dışında, çalışmada faktör analizine göre ortaya çıkan faktörler özgün ölçekteki faktör yapısını desteklemektedir. Bu sekiz maddeden oluşan veri seti tekrar AFA’ya tabi tutulmuş ve KMO değeri .87 ve Bartlett testi ki-kare değeri 928.73 tespit edilmiştir. Promax işlemi sonucunda özdeğeri 3.78 ve 1.21 olan toplam 2 faktör ortaya çıkmıştır. Ayrıca toplam varyansın, %51.53’ünü açıklayan sekiz madde ve iki alt boyuttan oluşan ölçme aracı elde edilmiştir (1. faktör varyansın %43.10’unu, 2. faktör varyansın %8.43’ünü açıklamaktadır). Bizim çalışmamızda da toplam varyans değerinin ölçeğin faktör yapısı için yeterli olduğu sonucuna varılmıştır. Faktörlerin alfa değerleri .84 ile .69 arasında Bulunmuştur
Doğrulayıcı faktör analizi ile iki faktörlü olan ölçeğin model uyumu test edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda sekiz madde ve iki faktörden oluşan ölçeğin model uyum indekslerinin yeterli düzeyde olduğu bulunmuştur (X2/sd = 1.79; RMSEA = .05; CFI = .98; SRMR = .03). DFA sonucunda elde edilen iki faktörlü yapının araştırmanın birinci aşamasında elde edilen yapı ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.
Güvenirlik
Doğaya Bağlılık Ölçeğinin güvenirliği üzerinde yürütülen çalışmalardan elde edilen bulgular da, Cronbach alfa katsayısının ölçeğin iç tutarlık açısından yeterli düzeyde güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir. Türkçe ölçeğin geneline ait Cronbach Alpha güvenirlik değeri ise .81’dir. İç tutarlık katsayısı orijinal ölçekte tek bir faktör için belirtilmişken bu çalışmada iç tutarlılık katsayısı iki faktörlü yapıdan elde edilmiştir. DFA’de bu iki faktör için alpha değerleri .63 ve .82 dir. Ayrıca bulunan bu değer ölçeğin iç tutarlılığının kabul edilebilir olduğu şeklinde yorumlanmıştır.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr
Orijinal Form
Orijinal Ölçek Adı
The connectedness to nature scale:
Orijinal Ölçek Kaynak Türü
Makale
Orijinal Kaynak / Referans
Mayer, F. S., & Frantz, C. M. (2004). The connectedness to nature scale: A measure of individuals' feeling in community with nature. Journal of Environmental Psychology, 24(4), 503–515.
Orijinal Ölçek Yazarlar
C.M Frantz, F.S Mayer
Orijinal Ölçek Yıl
2004
Orijinal Ölçek Kaynak Adı
The connectedness to nature scale: A measure of individuals' feeling in community with nature
Orijinal Ölçek Link:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0272494404000696?via%3Dihub
Orijinal Ölçek DOI
https://psycnet.apa.org/doi/10.1016/j.jenvp.2004.10.001
Orijinal Ölçek Dergi
Journal of Environmental Psychology
Orijinal Ölçek Cilt
24
Orijinal Ölçek Sayı
4
Orijinal Ölçek Sayfa Aralığı
503-515