Ahlak Okuryazarlığı Ölçeği
Kullanım İzni
Dizinde yer alan e-posta adresi TOAD ekibi tarafından açık kaynaklardan eklenmiştir. Dizinde sorumlu yazar e-postası yer almıyorsa veya dizinde yer alan e-postadan geri dönüş alamıyorsanız başka kaynaklardan diğer e-postalarına ulaşarak izin almanızı öneririz.
Ölçek Çeşidi
Geliştirme
Kategori(ler)
Kaynak Türü
Makale
Kaynak/Referans
Tekin, İ. (2022). Ahlak okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması . Marife Dini Araştırmalar Dergisi , 22 (1) , 43-66 . DOI: 10.33420/marife.1104203
Geliştiren/Uyarlayan
İshak Tekin
Yıl
2022
Kaynak Adı
Ahlak Okuryazarlığı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Dergi
Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Cilt
22
Sayı
1
Sayfa Aralığı
43 - 66
Link:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/marife/issue/71001/1104203
Dosyalar
Makale
PDF
DOI
https://doi.org/10.33420/marife.1104203
Sorumlu Yazar
İshak Tekin
İletişim
ishaktekin05@gmail.com
Ölçülen Özellikler
Ahlak Okuryazarlığı
Alt Boyutlar
Ahlaki Duyarlılık, Ahlaki Farkındalık, Ahlaki İmgelem, Ahlaki Kararlılık, Ahlaki Muhakeme
Örnek Maddeler ve Madde Sayıları
Ahlaki Muhakeme (4 Madde)
Kararlarımın ahlaki etkileri hakkında sık sık düşünürüm.
Günlük hayata dair aldığım kararların ahlaki yönleri üzerine düşünürüm.
Bir davranışın ahlaki olup olmadığına karar verme konusundaki kurallar benim için kritik bir öneme sahiptir.
Ahlaki kararlar alırken hangi bakış açılarını gözden kaçırdığımı bulmaya çalışırım.
Ahlaki Farkındalık (5 Madde)
Ahlaki bir karar verirken, başkalarının bu kararla ilgili ne hissedebileceklerini hayal etmeye çalışırım.
Ahlaki bir problemi çözmek, sadece kendi bakış açımı değil birçok farklı bakış açısını bir araya getirmemi gerektirir.
Ahlaki bir durumda seçimlerim, davranışlarım veya kararlarımın, kendim kadar diğer insanları da nasıl etkileyeceği üzerine kafa yorarım.
Kararlarımın diğer insanları nasıl etkileyebileceğinin bilincindeyim.
Ahlaki konular hakkında başkalarının ne düşündükleri ve hissettikleriyle çok yakından ilgilenirim.
Ahlaki İmgelem (4 Madde)
Hayatta olumlu bir anlam oluşturma üzerine odaklanırım.
Kendi dürtülerim ve davranışlarım üzerinde iyi bir öz-kontrol ve disiplin gösteririm.
Karşılaştığım problem veya çatışmaları planlı bir şekilde çözmeye çalışırım.
Önemli bir karar verme durumunda kalırsam, kararlarımın geleceği nasıl etkileyeceğini düşünürüm.
İyi olmanın çok zor olduğu zamanlarda bile iyi olmaya ve doğru şeyi yapmaya çalışırım.
Ahlaki Duyarlılık (3 Madde)
Herhangi bir ahlaki durumda ihlal edilen ahlaki değer ve ilkeleri fark ederim.
Ahlaki bir durumla ilişkili olan ahlaki değerleri, ilkeleri ve erdemleri tespit ederim.
Ahlaki değerler ve ilkelere uygun davranmadığımda bunun nasıl sonuçlar doğuracağını bilirim.
Ahlaki Kararlılık (3 Madde)
Başkalarına yardım edeceğim zaman ya da bir çatışmayı veya problemi çözeceğim zaman kendimi riske/tehlikeye atarım.
Zor bile olsa, bir problemi ya da çatışmayı çözmekten vazgeçmem.
Gelecekte ahlaki bir yaşam şeklinin yaygınlaşacağına yürekten inanırım.
Kimlere Uygulanabilir
18-25 yaş aralığındaki üniversite öğrencileri
Derecelendirme
5’li Likert ( = Bana Hiç Uygun Değil, 2= Bana Uygun Değil, 3= Bana Biraz Uygun, 4 = Bana Oldukça Uygun, 5= Bana Tamamen Uygun)
Ölçek Puanlaması
Ölçekten en yüksek 150, en düşük 30 puan alınabilmektedir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.
Ölçek Değerlendirmesi
Ölçekten en yüksek 150, en düşük 30 puan alınabilmektedir. Ölçekte ters madde bulunmamaktadır.
Geçerlik
Çalışmada madde analizleri, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda elde edilen ölçek 5 faktör ve 20 maddeden oluşmaktadır. Açımlayıcı faktör analizine göre toplam varyansın % 54.88’ini açıklanmaktadır.
Güvenirlik
Ölçeğin alt boyutları kabul edilebilir güvenilirliğe sahip olmakla birlikte ölçeğin bütününün yüksek güvenirliliğe (.86) sahip olduğu görülmüştür.
Kullanılan Araştırmalar
scholar.google.com.tr